Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Хӑшӗ хӑйӑрпа сапать, хӑшӗ таптаса сӳнтерет, е хыпчӑкпа ярса илсе, ҫав вутлӑ ҫӗлен ҫурисене алюмини хуппине сӑхса тухиччен шыва ярса путарать!

Как засыпали песком, топтали подошвами, хватали клещами, тащили топить в воде огненных гаденышей, пока они еще не вырвались из своей алюминиевой скорлупы!

9 сыпӑк // Митта Ваҫлейӗ. Лев Кассиль. Аслӑ хирӗҫтӑру. Митта Ваҫлейӗ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1950

Теприсем вара вӗсене вут ҫӗлен е тӗнчен тата вӑхӑтсен пуҫламӑшӗнчи ҫӗленсен сӑнарӗсем-элккисем тесе палӑртаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Ишек // Наг ТУРАН. Самант, 2013, 11№

Эп сивӗрех пултӑм, вашаватлӑ та ҫӗлен пек чее пултӑм.

Я стал холоден, любезен и хитер, как змея.

Иккӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Юрлӑ тусем патӗнчен вӗсем васкавлӑн шӑваҫҫӗ; Машук тӑрри сӳнтернӗ факел пек тӗтӗмленет; унӑн йӗри-таврашӗнчи кӑвак пӗлӗт, малалла шунӑ ҫӗртен ҫакланса чарӑннӑ пек пулса, ҫӗлен пек явӑнса йӑшӑлтатать.

Они быстро бежали от снеговых гор; голова Машука дымилась, как загашенный факел; кругом него вились и ползали, как змеи, серые клочки облаков, задержанные в своем стремлении и будто зацепившиеся за колючий его кустарник.

Майӑн 16-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Анчах вӑл ман алӑран ҫӗлен пек шӑвӑнса тухрӗ, унтан, хӑлхаран ҫеҫ: «Кӗҫӗр ҫӗрле, пурте ҫывӑрса кайсан, ҫыран хӗррине тух», — тесе пӑшӑлтатрӗ те пӳлӗмрен ҫӗмрен пек сиксе тулалла вӗҫрӗ.

Но она, как змея, скользнула между моими руками, шепнув мне на ухо: «Нынче ночью, как все уснут, выходи на берег», — и стрелою выскочила из комнаты.

Тамань // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Сылтӑмра та, сулахайра та акӑш-макӑш тарӑн варсем кичеммӗн те тискеррӗн хуралса курӑнаҫҫӗ, тул ҫутӑлнине сиссе хӑранӑ пек пулнӑ тӗтре, йӑсӑрланса та ҫӗлен пек явкаланса, ҫывӑхри сӑртсен ҫуркаланчӑкӗ тӑрӑх аялалла шуса анать.

Направо и налево чернели мрачные, таинственные пропасти, и туманы, клубясь и извиваясь, как змеи, сползали туда по морщинам соседних скал, будто чувствуя и пугаясь приближения дня.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Чаплӑ вырӑн ку айлӑм! йӗри-тавра улӑхма ҫук ҫӳллӗ тусем ешӗл плюшпа пӗркенсе тӑраҫҫӗ, тата чинарӑ тӗмӗсемпе тумланнӑ хӗрлӗрех сӑмсахсем, ҫуркаланса пӗтнӗ чӑнкӑ ҫыран хӗррисем курӑнаҫҫӗ, лере, таҫта ҫӳлте, ылтӑн ҫӳҫеллӗ ӗмӗрхи юрсем палӑраҫҫӗ, аялта тата Арагвӑ шывӗ хура та сӗм-тӗттӗм ту хушшинчен шавласа сикекен пӗр ятсӑр ҫырмапа ыталаннӑ та, кӗмӗл ҫил пек тӑсӑлса, тирне йӑлтӑртаттаракан ҫӗлен пек ҫуталса выртать.

Славное место эта долина! Со всех сторон горы неприступные, красноватые скалы, обвешанные зеленым плющом и увенчанные купами чинар, желтые обрывы, исчерченные промоинами, а там высоко-высоко золотая бахрома снегов, а внизу Арагва, обнявшись с другой безыменной речкой, шумно вырывающейся из черного, полного мглою ущелья, тянется серебряною нитью и сверкает, как змея своею чешуею.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Хӗм тӑкакан хӗрлӗ ҫӗлен аэродром урлӑ авӑнса вӗҫсе каҫрӗ те, вӑраххӑн сирӗлекен кӑвак тӗслӗ йӗр хӑварса сӳнчӗ.

Красная искристая змея обогнула небо над аэродромом и погасла, оставив серый, медленно расплывающийся след.

4 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Вӑл сӑпайлӑ, ытлашшине хапсӑнмасть, малтанах пӑхсан — кӑнттам пек курӑнать, анчах та хурӑн пуҫлӑ ҫӗлен пекех ҫаврӑнӑҫуллӑ.

Он скромен, непритязателен, на первый взгляд неловок, но изворотлив, как уж.

Скорепа пичче // Леонид Агаков. Юлиус Фучик. Асаплӑ вилӗм уменхи сӑмах. Леонид Агаков куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953

Ҫав самантрах Биденко хӑйне ҫӗлен сӑхнӑ пек сиксе тӑнӑ та, табак хутаҫҫине те, чӗрсе илнӗ хутне те, кӑларса хатӗрлене зажигалкине те ҫӗре ывӑтса, пӗр минут хушшинчех йывӑҫ тӑррине хӑпарса кайнӑ.

В тот же миг Биденко вскочил как ужаленный, швырнул на землю кисет с махоркой, недоделанную козью ножку и даже приготовленную зажигалку и в одну минуту был уже на дереве.

7 сыпӑк // Леонид Агаков. Валентин Катаев. Полк ывӑлӗ. Повесть. Леонид Агаков куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948

— …Эх, тетӗп, вӗри ҫӗлен, мӗн тӑватӑн эсӗ капла, тетӗп.

Я грю, да ты чо же, змей подколодный, делаешь-то?..

Еххӗм Пьяных операцийӗ // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 29–35 стр.

Вӑт, мур илесшӗ, чикек чикнӗ пек чикет, ҫӗлен.

Вот он – колется, змей.

Еххӗм Пьяных операцийӗ // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 29–35 стр.

— Сутрӑн, ҫӗлен!

– Предал, змей!

Кашкӑрсем // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 3–10 стр.

Тӑхта, эп сана, икӗ пуҫлӑ ҫӗлен!

Погоди у меня, змей ползучий.

Кашкӑрсем // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 3–10 стр.

— Ашшӗ, ҫӗлен, тӑхта, пӑрахса пар пуртӑ.

– Отец, сука, придержи, кинь топор!

Кашкӑрсем // Хветӗр Агивер. Василий Шукшин. Пахчапа мунча хуҫи. Вырӑсларан Хв. Акивер куҫарнӑ. КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1989. — 3–10 стр.

Пирӗн ҫӑкӑрпа аш тата чӗлӗмсем илмелле пулать, пушӑ михӗ те кирлӗ, хут ҫӗлен кантрисене те пӗр ик-виҫӗ ҫӑмха илер, ҫав ҫӗнӗрен шухӑшласа кӑларнӑ япаласене, кӳкӗрт шӑрпӑкӗсене те — пӗтӗмӗшпех илер.

Возьмем хлеба с мясом, трубки, два-три мешка, клубок бечевок для змея да немножко этих новых штучек, которые называются серными спичками.

33-мӗш сыпӑк. Джо индеец пурнӑҫӑн юлашки кунӗсем // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Ҫав ҫӗлен ункисене шыраса тупиччен вӑл ҫаплах шыва кӗме хӑраса тӑчӗ, ҫав тапхӑрта унӑн юлташӗсем ывӑнма ӗлкӗрчӗҫ те ҫыран хӗррине тухса выртрӗҫ.

Купаться он не отваживался, пока опять не нашел трещотку, а к этому времени Джо с Геком уже устали и решили отдохнуть.

16-мӗш сыпӑк. Малтанхи чӗлӗмсем. — «Эпӗ ҫӗҫӗ ҫухатрӑм» // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Ҫав чее ултавҫӑ, ҫав илӗртекен ҫӗлен хӑйсене ҫӑмӑллӑнах лартнӑшӑн вӑл ачасем хӑйсене хӑйсем питӗ тарӑхрӗҫ.

Они сами себя презирали за то, что дались в обман хитрому проныре и попались на удочку.

4-мӗш сыпӑк. Вырсарникунхи шкулта «Мухтанса хӑтланни» // Феодосия Ишетер. М. Твен. Том Сойер темтепӗр курса ҫӳрени. Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 232 с.

Ҫапла пӳрт варринче юпа евӗӗ хытса ларнӑ вӑхӑтра ун умӗнчи телевизор розеткинчен сарӑ-симӗс-хӗрлӗ-кӑвак икӗ юплӗ электровӑй ҫӗлен сӑнни пек силленкелесе тухрӗ те икӗ метр тӑсӑлса чутах Натюша «сӑхса илетчӗ», сӑмса умӗнче чарӑса тӑчӗ те пӗр самант, каялла розеткӑна хӑвӑрт кӗрсе кайрӗ.

Тем временем, пока она так сидела в середине дома, держась за столб, из находящейся около нее телевизионной розетки желто-зелено-красно-синий электроток, раздвоенный как змеиное жало, вышел колеблясь и вытянувшись на два метра немного "ужалил" Натюшу, перед носом остановился на мгновение, и быстро зашел обратно в розетку.

Ҫиҫӗм Натюш // Людмила Сачкова. Людмила Сачкова

Ҫӗлен ӑс пухакансене пулӑшать.

Куҫарса пулӑш

Ҫӗлен, эс пире мӗскер сӗнен? // Шӑмӑршӑ хыпарҫи. http://gov.cap.ru/Publication.aspx?gov_i ... &type=publ