Чӑваш чӗлхи корпусӗ

«11. Районсенче (хуласенче) ҫул ҫитмен ҫамрӑксемпе ӗҫлекен комиссисем уйрӑм профилактика ӗҫӗсем туса ирттернипе пӗрлех Федерацин «Ҫул ҫитмен ҫамрӑксем асӑрхавсӑр ҫӳресрен тата вӗсем правӑна пӑсасран профилактика тумалли тытӑмӑн никӗсӗсем ҫинчен» саккунӗн 5 статйин 1-мӗш пункчӗн 2-мӗш, 4-мӗш, 6-мӗш, 8-мӗш ҫум пункчӗсенче кӑтартнӑ ҫул ҫитмен ҫамрӑксем, ҫул ҫитмен ҫамрӑксен ашшӗ-амӑшӗ е саккунлӑ ытти представителӗсем тӗлӗшпе вӗсем ҫул ҫитмен ҫамрӑк умӗнче ҫул ҫитмен ҫамрӑк тыткаларӑшӗ ҫине япӑх витӗм кӳрекен, правӑна хирӗҫле тата (е) обществӑна хирӗҫле ытти ӗҫсем тунӑ тӗслӗхсенче хистев мерисемпе усӑ курмалли сӑлтав пулса тӑнӑ ӗҫ-хӗле пурнӑҫлама юраманни ҫинчен тата йӗркене пӑснӑ ҫав тӗслӗхсем право тӗлӗшӗнчен мӗн патне илсе ҫитересси ҫинчен ӑнлантару ӗҫне туса ирттерес ыйтупа йышӑну тума пултараҫҫӗ.»;

«11. Районные (городские) комиссии по делам несовершеннолетних наряду с проведением индивидуальной профилактической работы вправе принять решение в отношении несовершеннолетних, указанных в подпунктах 2, 4, 6, 8 пункта 1 статьи 5 Федерального закона «Об основах системы профилактики безнадзорности и правонарушений несовершеннолетних», родителей или иных законных представителей несовершеннолетних в случаях совершения ими в присутствии несовершеннолетнего противоправных и (или) антиобщественных действий, оказывающих отрицательное влияние на поведение несовершеннолетнего, о проведении разъяснительной работы по вопросу о недопустимости совершения действий, ставших основанием для применения меры воздействия, и правовых последствиях их совершения.»;

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинче ҫул ҫитмен ҫамрӑксемпе ӗҫлекен тата вӗсен прависене хӳтӗлекен комиссисем ҫинчен" саккунӗн 3 тата 7 статйисене тата Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинчи вӗренӳ ҫинчен" саккунӗн 201 статйине улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №61 от 20 сентября 2018 г.

«Ҫамрӑк чухне хам та ыттисенчен маларах вӑранма тӑрӑшман-и вара? Тӑрӑшнӑ. Ҫамрӑк хӗр пуринчен малтан вӑранса ӗҫе тытӑннӑшӑн ватӑ ҫынна мӗншӗн намӑс пултӑр? Пурнӑҫра ҫапла пулмалла те ӗнтӗ. Ватти — ватӑлать, унӑн кая юлмалли вӑхӑт. Ҫамрӑкӑн мала тухмалла. Мала тухни пуринчен ытла ҫамрӑк хӗршӗн мухтавлӑ», — яланхи ӑшпиллӗ кӑмӑлне тупрӗ Татьяна.

Куҫарса пулӑш

XIX // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 1-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Чӑваш Енре ҫамрӑксене хавхалантармалли тӗрлӗ майпа усӑ куратпӑр: ҫамрӑк ӑсчахсен инновациллӗ проекчӗсене пулӑшу кӳретпӗр, ҫамрӑксен пуҫарӑвӗсене пурнӑҫа кӗртме грантсем, ҫамрӑксен общество организацийӗсем валли укҫа-тенкӗ уйӑрса паратпӑр.

В Чувашии реализуются различные формы стимулирования талантливой молодежи, поддерживаются инновационные проекты молодых ученых, выделяются гранты на воплощение молодежных инициатив, оказывается финансовая помощь молодежным общественным организациям.

Михаил Игнатьев Ҫамрӑксен кунӗ ячӗпе саламлани (2018) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2018/06/27/news-3884043

Элле, тупӑнӗ-ши пӗр-пӗр йывӑра илмен ҫамрӑк ҫын, калӑпӑр, чипер хӗре тӗл пулса, хӑй вӑхӑтне вӑл кӑлӑхах ирттернӗ май, ун ҫине пӑхма та пуҫлать пулсан, анчах хӗрӗ пӗр кӗтмен ҫӗртен урӑх качча, лешӗн пекех палламанскере, кӑмӑллать пулсан, кӳренме пӗлмен ҫамрӑк тупӑнӗ-ши, тетӗп эпӗ (паллах ӗнтӗ, пысӑк светри ҫамрӑксене илетпӗр-ха эпир, хӑйсен кӑмӑлӗсене вылянтарма хӑнӑхнӑ ҫамрӑксене).

И вряд ли найдется молодой человек, который, встретив хорошенькую женщину, приковавшую его праздное внимание и вдруг явно при нем отличившую другого, ей равно незнакомого, вряд ли, говорю, найдется такой молодой человек (разумеется, живший в большом свете и привыкший баловать свое самолюбие), который бы не был этим поражен неприятно.

Майӑн 11-мӗшӗ // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Ӑсталӑх класне хутшӑннӑ пӗр ҫамрӑк ҫын «Гринев карттине» туса хурасси ҫинчен панӑ сӗнӳ те паха, унта муниципаллӑ музейсен никӗсӗ ҫинче ҫамрӑк ҫемьесемпе ҫамрӑксене ҫемье пурнӑҫӗпе паллашма пулӑшакан ҫавнашкал вырӑнсем йӗркелесси ҫинчен асӑннӑ.

Ценно предложение одного из участников – молодого человека о создании «Гриневской карты» – предлагается создание нескольких аналогичных точек погружения для молодых семей и молодежи в реалии семейной жизни на базе муниципальных музеев.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Лай шухӑшӗпе килӗшӗллӗн, Тайваньре ҫамрӑк китайсене ӗҫлеме ирӗк парсан ку вырӑнти ҫамрӑксен пуласлӑхне ура хурать, мӗншӗн тесен капла туни «пулас тайвань ҫамрӑкӗсен шучӗпе Китайра ӗҫсӗрлӗхпе ҫыхӑннӑ ыйтӑва татса панипе тан» пулать.

Лай заявил, что не стоит разрешать молодым китайцам работать на Тайване, потому что это означает «решить проблему с безработицей в Китае за счёт будущего тайваньской молодёжи».

Лай Циндэ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B0%D ... 0%B4%D1%8D

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн Ҫамрӑксен палатин председателӗ, «Ҫамрӑксен Гвардийӗ» Чӑваш Енри уйрӑмӗн ертӳҫи, ятарлӑ ҫар операцийӗсене хутшӑннӑ, тӗрлӗ наградӑсене тивӗҫлӗ пулнӑ хастар Андрей Шакулов форума пухӑннӑ ҫамрӑк яш-кӗрӗм ячӗпе Чӑваш Республикин Пуҫлӑхне Олег Николаева тав сӑмахӗсем каланӑ.

Куҫарса пулӑш

Кӑҫал Ҫамрӑксен ҫурчӗн прописки пулӗ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/08/07/kaca ... opiski-pul

Мероприятине хутшӑннӑ чи ҫамрӑк ачасен парадне Пӗтӗм Раҫҫейри ача-пӑчапа ҫамрӑксен ҫарпа патриотизмӑн «ЮНАРМИЯ» обществӑлла юхӑмӗн Чӑваш Республикинчи уйрӑмӗн шкул ачисемпе кадечӗсем, ҫамрӑк армеецсем малалла тӑснӑ.

Куҫарса пулӑш

«Ҫар паратӗнчи пекех кӑмӑл-туйӑм енчен ача садне ҫӳрекенсемпе ҫамрӑк армеецсен парачӗ», – тенӗ Олег Николаев // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/05/05/car- ... -sadne-ure

Федераци шайӗнче ҫакӑ «Раҫҫей – лайӑх майсен ҫӗршывӗ» платформа никӗсӗ ҫинче кадрсем, социаллӑ пурнӑҫ тата вӗренӳ енӗпе пурнӑҫланакан проектсем, Раҫҫейри WorldSkills юхӑмӗн стандарчӗсем тӑрӑх иртекен ҫамрӑк ӑстаҫӑсен ӑмӑртӑвӗсем, Раҫҫей Ҫамрӑкӗсен пӗрлӗхӗ йӗркелесе ирттерекен ҫамрӑксен проекчӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри грант конкурсӗ тата ытти те.

На федеральном уровне это кадровые, социальные и образовательные проекты на платформе «Россия – страна возможностей», соревнования молодых профессионалов по стандартам движения WorldSkills Россия, грантовый Всероссийский конкурс молодежных проектов Росмолодежи и многое другое.

Олег Николаев Ҫамрӑксен кунӗ ячӗпе саламлани (2022) // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2022/06/27/gla ... aet-s-dnem

Пӗтӗмӗшле, хушма тата аслӑ вӗренӗве лайӑхлатма, студентсемпе тӗрлӗ сферӑра тӑрӑшакан ҫамрӑк ӗҫченсене хавхалантарма пулӑшакан витӗмлӗ йышӑнусем тӑватпӑр, ҫамрӑк предпринимательсемпе ҫамрӑк специалистсене патшалӑх пулӑшӑвӗпе тивӗҫтеретпӗр.

В Чувашии принимаются действенные решения, направленные на совершенствование общего, дополнительного и высшего образования, оказывается государственная поддержка молодым предпринимателям, молодым специалистам.

Михаил Игнатьев Ҫамрӑксен кунӗ ячӗпе саламлани (2017) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2017/06/27/news-3606168

Пултарулӑхри ӑнтӑлушӑн ҫамрӑксем Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗн премийӗсене, Чӑваш Республикин Ҫамрӑксен патшалӑх премийӗсене, Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн стипендийӗсене тивӗҫеҫҫӗ, ҫавӑн пекех «Ҫулталӑк аспиранчӗ», «Чи лайӑх ҫамрӑк ӑсчах» конкурссем иртеҫҫӗ.

Присуждаются премии Президента Российской Федерации, государственные молодёжные премии Чувашской Республики, стипендии Главы Чувашии за особую творческую устремлённость, гранты, проводятся конкурсы «Аспирант года», «Лучший молодой учёный».

Михаил Игнатьев Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ ячӗпе саламлани (2017) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2017/02/08/news-3480611

Унӑн ҫамрӑк, чипер сӑнӗнче мана ӑнланманни палӑрчӗ; ҫамрӑк кӑмӑллӑ куҫсем ман ҫине ӳпкевлӗн пӑхаҫҫӗ; ӑнланмасть мана ҫамрӑк, таса чун.

Недоумение выразилось на молодом, милом лице; молодые добрые глаза глядят на меня с укором; не понимает меня молодая, чистая душа.

Кам айӑпӗ? // Александр Артемьев. Тургенев И.С. Пиравйхи юрату: повеҫсем, калавсем, прозӑллӑ сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 176 с. — 170–171 с.

Мероприятине Энӗшпуҫӗнчи вут-ҫулӑмпа кӗрешекенсен Канашӗн членӗсем тата унӑн председателӗ В.Нягин (вӑлах акцине йӗркелекенӗ), РФ МЧС-ӗн ветеранӗсен Чӑваш Республикинчи Канашӗн представителӗсем, райадминистрацин вӗрентӳпе ҫамрӑксен политикин управленийӗн начальникӗ Н.Иванова, Энӗшпуҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ А.Петров, Энӗшпуҫ шкулӗн директорӗ А.Яковлев тата кунти коллектив, шкулти ҫамрӑк армеецсем, ҫамрӑк пушарниксен дружинин членӗсем, вӑрҫӑ участникӗсемпе ветеранӗсен тӑванӗсем, ял халӑхӗ хутшӑнчӗҫ.

На мероприятии присутствовали члены Совета пожарной безопасности и его председатель В. Нягин (организатор акции), представители Совета ветеранов МВД РФ по Чувашской Республике, начальник управления образования и молодежной политики райадминистрации Н. Иванова, глава Шоркистринского сельского поселения А. Петров, коллектив Шоркистринской школы и ее директор А. Яковлев, юные армейцы и члены дружины юных пожарных школы, родные участников войны и ветеранов, односельчане.

«Вут-ҫулӑмлӑ ҫулсен ахрӑмӗ» // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/4258-vut-ul- ... n-akhr-m-3

Малтан Федор Лукич «хамӑрӑн ҫара кайнӑ ҫамрӑксене» ырларӗ, ҫавӑнтах сӑмах май Кочубейӗн утлӑ ҫарне, хӑйӗн ҫамрӑк ҫулӗсене аса илчӗ, Кубань ҫӗрӗ тӑрӑх Кочубей утлӑ ҫарӗ епле паттӑр иртни ҫинчен те каларӗ; унтан Кубаньри казаксене ырлама пуҫларӗ, «ҫакӑн пек маттур ҫамрӑкӑн чӗринче казаксен ӗлӗкрен пыракан йӑли пурӑнать…», — терӗ, Сергей ҫине кӑтартса.

Сперва он похвалил «нашу военную молодежь» и тут же, как бы между прочим, упомянул о кочубеевской коннице и о своей собственной молодости, знавшей, «что есть такое кочубеевский рейд по кубанской земле»; после этого стал восхвалять кубанское казачество, «каковые традиции живут в сердце вот такого молодца…»

II сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Пӗтӗмӗшле итогсем тӑрӑх 1-3-мӗш вырӑнсене Канаш хулинчи ҫамрӑк учительсен, «Вӑрнарти хутӑш препарачӗсен завочӗ» обществӑн «Август» фирмӑри ҫамрӑк работниксен, «ИЗВА» обществӑри (Шупашкар хули) ҫамрӑксен канашӗсем йышӑннӑ.

Куҫарса пулӑш

Ҫамрӑксем сывӑ пурнӑҫ йӗркине суйлаччӑр // Ял ӗҫченӗ. «Ял ӗҫченӗ», 2019.10.18

Ҫамрӑксене ӑслӑлӑхпа тӗпчев ӗҫ-хӗлне явӑҫтарма, вӗренӗве тата наукӑпа производствӑна пӗрлештерес тӗллевпе «Excelsior» конференци-фестиваль, «Чӑваш Республикин чи лайӑх ҫамрӑк ӑсчахӗ» конкурс, «ҪНТП – Чӑваш Ен» ҫамрӑксен наукӑпа техника пултарулӑхӗн республикӑри фестивалӗ евӗр тӗрлӗ мероприяти ирттересси йӑлана кӗнӗ.

Для привлечения молодежи к научной и исследовательской деятельности, с целью интеграции образования, науки и производства проводятся различные мероприятия, такие как конференция-фестиваль «Excelsior», «Лучший молодой ученый Чувашской Республики», республиканский фестиваль научно-технического творчества молодежи «НТТМ – Чувашия».

Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ ячӗпе саламлани (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/info.aspx?gov_id=712&l ... id=1577767

2015 ҫулта эпир пултаруллӑ ҫамрӑксене тупса палӑртмалли тата пулӑшу памалли тытӑма лайӑхлатассипе, пуҫаруллӑ ҫамрӑк ҫынсем округри тата пӗтӗм тӗнчери форумсене хутшӑнассине май пур таран пулӑшассипе, ҫамрӑксен проект культурине аталантарассипе ҫыхӑннӑ ӗҫсене малалла тӑсӑпӑр.

В 2015 году мы продолжим совершенствовать систему выявления и поддержки талантливой молодежи, оказывать всяческое содействие участию инициативных молодых людей в окружных и международных форумах, развивать проектную культуру молодежи.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2015 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=1937945

Мероприятие ҫапӑҫӑва хутшӑнакансем, район администрацийӗн представителӗсем, организацисен ертӳҫисем, район ветеранӗсен канашӗн, ӗҫ коллективӗсен, ҫамрӑксен «Вектор» центрӗн, «Ҫамрӑк Гварди» представителӗсем, сӳрӗк мар кӑмӑллӑ ҫынсем пухӑннӑ.

На мероприятие собрались участники боевых действий, представители администрации района, руководители организаций, представители совета ветеранов района, трудовых коллективов, молодежного центра «Вектор», «Молодой Гвардии», неравнодушные жители.

Пишпӳлек районӗнче совет ҫарӗсене Афганистанран илсе тухнӑранпа 35 ҫул ҫитнине паллӑ тунӑ // Ирина ФОМИНА. https://sutasul.ru/articles/afgan-v-r-in ... un-3646508

Ҫулсерен пин-пин талантлӑ ҫамрӑк Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн стипендине тивӗҫет, Ҫамрӑксен патшалӑх премийӗн лауреачӗн ятне илет.

Ежегодно более тысячи представителей талантливой молодежи становится стипендиатами Главы Чувашии, лауреатами Государственной молодежной премии.

Олег Николаев Раҫҫей студенчӗсен кунӗпе саламлани (2024) // Олег Николаев. https://www.cap.ru/news/2024/01/25/glava ... aet-s-dnem

Хура вӑрманпа ҫамрӑк ӑвӑслӑха пайлакан прачак ҫине тухсан тин ҫамрӑк ӑвӑслӑхра, илемлӗ вырӑнта ларакан лаптӑкра, пысӑках мар уҫланкӑра асамлӑ вырӑн ума тухатчӗ…

Куҫарса пулӑш

Мишша тете // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 103–108 с.