Çĕннисем
Математикӑна вӗреннӗ чух илнӗ хӑнӑхусем май парсан, малтан формулӑри величинасем вырӑнне вӗсен саспаллиллӗ пӗлтерӗшӗсене лартса тухса, паллӑ мар числон паллӑ величинасемпе кӑтартнӑ саспаллиллӗ пӗлтерӗшне ҫырса хурсан авантарах, ҫак формулӑра вара саспаллисем вырӑнне числоллӑ пӗлтерӗшсем ҫырса хумалла кӑна.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Чи юлашки ответра виҫе ячӗсене ҫырса хума тата вӗсене тӗрӗслесе тухма манас пулмасть.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
6. Ҫавӑн пек формула пулса тӑрсассӑн, унӑн саспаллисем вырӑнне числосем (вӗсен ячӗсемпе пӗрле) ҫырса хурас пулать, унтан ҫав числосемпе тата вӗсен ячӗсемпе формулӑсенче кӑтартнӑ действисене тӑвас пулать, паллӑ мар числона шутласа кӑларичченех, формулӑсен кутӑн йӗркипе пырса, формулӑри величинасем вырӑнне вӗсен тупнӑ пӗлтерӗшӗсене лартса пырас пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сылтӑм енчи пая тата урӑх паллӑ мар числосем кӗреҫҫӗ пулсан, вӗсен физикӑлла пӗлтерӗшне пӗлес пулать, вӗсем ӗлӗкрех вӗреннӗ мӗнле урӑх величинасемпе ҫыхӑнса тӑнине астуса илес пулать, ҫав ҫыхӑнусене формулӑпа ҫырса кӑтартас пулать; сылтӑм енче паллӑ величинасем ҫеҫ юличченех ҫавӑн пек туса пымалла.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
5. Пӗрремӗш формулӑн сылтӑм енче паллӑ величинасем анчах пулсассӑн, задача шутланнӑ пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
4. Хатӗрленес йӗркепе тумалли действисене пурне те туса ҫитерсессӗн, тупмалли величина мӗнле величинасемпе физикӑлла ҫыхӑнса тӑнине тӗплӗн пӗлмелле те ҫав ҫыхӑнӑва формулӑпа ҫырса кӑтартмалла; формулӑна сулахай енче тупмалли величина, сылтӑм енче ытти величинасем пулмалла туса урӑхлатма ҫӑмӑлтарах.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
3. Ҫапла ҫырса тухнӑ хыҫҫӑн ҫакна пӑхас пулать: задачӑра пытанса тӑракан панисем ҫук-и е хӑш-пӗр панисене таблицӑсенчен ҫырса илмелле мар-и (сӑмахран, станцирен тапранса каякан поезд ҫинчен каланӑ пулсан, пуҫламӗш хӑвӑртлӑхӑн v₀ = 0 пӗлтерӗшне хушса ҫырас пулать; япалан калӑпӑшне кӑтартнӑ пулсан, анчах сӑмах ҫав япалан йывӑрӑшӗ ҫинчен пырать пулсан, таблицӑсенчен ҫав япалан танлаштаруллӑ йывӑрӑшне ҫырса илес пулать т. ыт. те.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр системӑпа ҫырман пулсан, мӗнле системӑпа шутламаллине суйласа илес пулать те, задачӑра панӑ величинасене пурне те ҫав системӑри единицӑсемпе палӑртас пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
2. Задачӑра числопа кӑтартса панисене пурне те тӗрӗс ҫырса хунӑ хыҫҫӑн пур величинасене те единицӑсен пӗр системипе ҫырнине-ҫырманнине пӑхса тухас пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Задачӑра панисен (пӗртанлӑхсен) юпи айне лини туртас пулать те лини айне тупмаллине ҫырса хурас пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
1. Доскан е тетрадӗн сулахай енне задачӑра мӗн панисене пурне те, сӑмахсем вырӑнне величинасен саспаллийӗсемпе усӑ курса, пӗртанлӑхсем туса ҫырса хурас пулать.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Единицӑсен тӗрлӗ системисемпе паллашса ҫитнӗ хыҫҫӑн ӗнтӗ, задачӑсене шутланӑ чухне, уйрӑмах сложнӑй задачӑсене шутланӑ чухне, йӑнӑш сахалтарах тӑвас тесе, ҫак правилӑсемпе усӑ курсан аван.
Задачӑсене шутламалли правилӑсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Унӑн ятне ҫапла ҫырса кӑтартма пулать: е тӳрех: массӑн техникӑри единици теме пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫак единицӑна калама уйрӑм ят йышӑнман.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Техникӑри системӑра масса единици тесе 1 кг пысӑкӑш вӑй мӗнле массӑна 1 м/сек² чухлӗ хӑвӑртланни парать, ҫав массӑна калаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Масса единицине F = mа отношенирен тупма пулать:
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Техникӑри системӑра масса единици производнӑй единица пулса тӑрать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
32. Единицӑсен техникӑри системинчи масса единицисем.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Стенпа дина пӗр-пӗринпе мӗнле шайлашса тӑнине тупар:
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Техникӑри системӑра вӑй единици — 1 кг — тӗп единица пулса тӑрать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.