Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Эпӗ пӑхнӑ чӑрӑшсен ушкӑнӗнче ҫӳлтен пуҫласа аяла ҫитичченех турапа тураса якатнӑ пеккисем пур, кӑтрисем пур, ҫамрӑккисем — сӑмалаллисем пур, е тата ваттисем: мӑкланса ларнисем пур.

В той группе елей, куда я смотрю, есть такие, что вот как будто кто их гребешком расчесал сверху донизу, а есть кудрявые, есть молодые со смолкой, а то старые с серо-зелеными бородками (лишайники).

Пакша // Гаврил Молостовкин. Пришвин М.М. Ылтӑн ҫаран: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 200 с. — 126-129 с.

Кунта турра кӗлтӑвакан карчӑксем пур; ӗҫкӗ ӗҫекен карчӑксем пур; пӗр вӑхӑтрах ӗҫкӗ ӗҫекен, турра та кӗлтӑвакан карчӑксем те пур; ӑнланса илмелле мар майсемпе тӑранса пурӑнакансем, Калинкин кӗперӗнчен пасара ҫити, унта вунпилӗк пуса сутас тесе, кӑткӑсем пекех ҫӗтӗк-ҫурӑк сӗтӗрекен карчӑксем пур; пӗр сӑмахпа каласан, унта этемлӗхӗн чи телейсӗр тӗпӗ нумайрах пурӑнать, пӗр политика экономӗ те вӗсен пурнӑҫне лайӑхлатмалли мелсем шыраса тупайман пулӗччӗ.

Тут есть старухи, которые молятся; старухи, которые пьянствуют; старухи, которые и молятся и пьянствуют вместе; старухи, которые перебиваются непостижимыми средствами, как муравьи таскают с собою старое тряпье и белье от Калинкина мосту до толкучего рынка, с тем, чтобы продать его там за пятнадцать копеек; словом, часто самый несчастный осадок человечества, которому бы ни один благодетельный политический эконом не нашел средств улучшить состояние.

Иккӗмӗш пай // Михаил Рубцов. Николай Гоголь. Повеҫсем; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 96–146 с.

Палламан ҫыннӑн пӳлӗмӗ мӗскӗн те килӗшӳсӗр: кунта ҫемҫе пуканпа диван пур та лампӑсемпе кавирсем пур, урӑх нимӗн те ҫук, пӳлӗм пушшӑн курӑнать; столяр хӑй пӳлӗмне пӗтӗмпех тем те пӗр япаласемпе тултарнӑ: унта сӗтел те, верстак та пур, турпас та туллиех, савасем, стамескӑсем, пӑчкӑсем ҫавӑнтах, клеткӑра ҫирӗк тӑрри, лаххан та пур…

У незнакомца обстановка бедная и некрасивая; кроме кресел, дивана, лампы и ковров, у него нет ничего, и комната кажется пустою; у столяра же вся квартира битком набита вещами; у него есть стол, верстак, куча стружек, рубанки, стамески, пилы, клетка с чижиком, лохань…

II. Палламан ҫын // С. Алексеев. Антон Чехов. Каштанка: калав; вырӑсларан С. Алеквеев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 68 с.

Эпир ӗнтӗ ҫамрӑк ҫынсем те мар, хамӑр ӗмӗре кивӗ йӑлапа пурӑнса ирттернӗ, темелле, анчах ӗлӗк каланӑ сӑмахсене: сирӗн сутлӑх тавар пур, пирӗн илес хуҫа пур, сирӗн илемлӗ патша хӗрӗ пур, пирӗн маттур патша пур, тенине аса илсе тӑмӑпӑр.

Хоть мы уже люди и немолодые, век свой прожили, можно сказать, в старых обычаях, а все ж таки мы не будем упоминать таких слов, какие говорились допрежь: дескать, у вас имеется товар, у нас купец, у вас живет красавица царевна, а у нас пребывает красавец царевич и прочее.

VI сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Пур ҫӗрте те пуянсем пур, вӗсем хӑйсем нимӗн те ӗҫлемеҫҫӗ, пӗтӗмпех хӑйсен аллинче тытаҫҫӗ; пур ҫӗрте те чухӑнсем пур, вӗсем кунӗн-ҫӗрӗн вилес пек ӗҫлеҫҫӗ, ҫапах та вӗсен нимӗн те ҫук.

Всюду непременно есть богатые, которые совсем не работают, а забирают себе все, и всюду есть бедные, нищие люди, которые работают день и ночь, как проклятые, и не имеют с этого ни черта!

XLIV. Маёвка // Александр Ярлыкин. Валентин Катаев. Пӗччен парус шуррӑн курӑнать. Александр Ярлыкин куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949

8. Тӑватӑ чӗрчунӑн пуринӗн те ултшар ҫунат, пур тӗлте те, пур тӗлте те, ҫуначӗсем айӗнче те — куҫ; хӑйсем кунӗн-ҫӗрӗн пӗр чарӑнмасӑр мухтавлаҫҫӗ: сӑваплӑ, сӑваплӑ, Пурне те Тытса Тӑракан Ҫӳлхуҫа Турӑ сӑваплӑ, Вӑл яланах пулнӑ, Вӑл халӗ те пур, Вӑл килӗ! тееҫҫӗ.

8. И каждое из четырех животных имело по шести крыл вокруг, а внутри они исполнены очей; и ни днем, ни ночью не имеют покоя, взывая: свят, свят, свят Господь Бог Вседержитель, Который был, есть и грядет.

Ӳлӗм 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

18. Вӑл — пур ӗненекенсенӗн (Чиркӗвӗн) Пуҫӗ; Вӑл — пуҫламӑшӗ; Вӑл пур тӗлӗшпе те малта пулмашкӑн вилнисенчен пуринчен те малтан чӗрӗлсе тӑнӑ: 19. Ашшӗ Унра пур ырӑлӑха та тулли тӑвасшӑн пулнӑ, 20. Унӑн хӗресӗ ҫинчи Юнӗпе, Ун урлӑ ҫырлахтарса, ҫӗр ҫинчисене те, ҫӳлтисене те — пурне те — Хӑйпе килӗштересшӗн пулнӑ.

18. И Он есть глава тела Церкви; Он - начаток, первенец из мертвых, дабы иметь Ему во всем первенство, 19. ибо благоугодно было Отцу, чтобы в Нем обитала всякая полнота, 20. и чтобы посредством Его примирить с Собою все, умиротворив через Него, Кровию креста Его, и земное и небесное.

Кол 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

11. Ҫакна эпӗ ҫитмен пурӑнӑҫ пирки каламастӑп: эпӗ хамӑн мӗн пуррипе ҫырлахма вӗреннӗ; 12. эпӗ ҫукпа та пурӑнма пӗлетӗп, ытлашши пур чухне те пурӑнма пӗлетӗп; эпӗ пурне те, пур тӗрлине те хӑнӑхса ҫитнӗ, тутӑ пулма та, выҫӑ тӑма та, ытлашши пур чухне пурӑнма та, ҫитменнипе пурӑнма та хӑнӑхнӑ.

11. Говорю это не потому, что нуждаюсь, ибо я научился быть довольным тем, что у меня есть. 12. Умею жить и в скудости, умею жить и в изобилии; научился всему и во всем, насыщаться и терпеть голод, быть и в обилии и в недостатке.

Флп 4 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

20. Ҫав вӑйне Вӑл Христос урлӑ кӑтартнӑ: Ӑна вилӗмрен чӗртсе тӑратнӑ, тӳпере Ӑна Хӑйӗн сылтӑм енне лартнӑ, 21. тӳпери пур тӗрлӗ пуҫлӑхран, хӑватран, аслӑлӑхран, тӗрлӗ ятран — ҫак ӗмӗрте пӗлекен ятсенчен те, пулас ӗмӗрте пӗлес ятсенчен те — пуринчен те Ӑна асла кӑларнӑ; 22. пурне те Унӑн ури айне туса, Ӑна пуринчен те асли, пӗтӗм ӗненекенӗн (Чиркӗвӗн) Пуҫӗ тунӑ; 23. Чиркӳ — Христос тӑл-пӗвӗ, пур ҫӗрте те пурне те тултарса тӑракан Христосӑн туллӑхӗ вӑл.

20. которою Он воздействовал во Христе, воскресив Его из мертвых и посадив одесную Себя на небесах, 21. превыше всякого Начальства, и Власти, и Силы, и Господства, и всякого имени, именуемого не только в сем веке, но и в будущем, 22. и все покорил под ноги Его, и поставил Его выше всего, главою Церкви, 23. которая есть Тело Его, полнота Наполняющего все во всем.

Эф 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

24. Кӗлли ҫапла пулнӑ: «Эй Ҫӳлхуҫа, эй Ҫӳлхуҫа Туррӑмӑр, Пурне те Пултарнӑ Турӑ, хӑрушӑ та вӑйлӑ, тӳрӗ те хӗрхенекен кӑмӑллӑ, пӗртен-пӗр Патша, ырӑлӑх кӑтартакан, 25. пӗртен-пӗрех пурне те паракан, пӗртен-пӗрех тӳрӗ те пурне те пултаракан, ӗмӗрех пур Турӑ, Израиле мӗнпур усаллӑхран ҫӑлса пыракан, аттемӗрсене суйласа илнӗ, вӗсене тасалӑх тивлечӗ кӳнӗ Туррӑмӑр!

24. Молитва же была такая: «Господи, Господи Боже, Создателю всех, страшный и сильный, и праведный и милостивый, единый Царь и благодетель, 25. единый податель всего, единый праведный и всемогущий и вечный, избавляющий Израиля от всякого зла, избравший отцов и освятивший их!

2 Мак 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

16. Ҫавӑнпа ӗнтӗ Саваоф Ҫӳлхуҫа Турӑ, Пурне те Тытса Тӑракан, ҫапла калать: пур урамра та ӳлесе йӗрӗҫ, пур ҫул ҫинче те: «шел, шел!» тесе кӑшкӑрӗҫ, ҫӗр ӗҫлекенсене хуйхӑрма, хӳхлев юрри пӗлекенсене хӳхлеме чӗнӗҫ, 17. пур иҫӗм пахчинче те ӳлесе йӗрӗҫ, мӗншӗн тесен Эпӗ сирӗн хушшӑрпа иртӗп, тет Ҫӳлхуҫа.

16. Посему так говорит Господь Бог Саваоф, Вседержитель: на всех улицах будет плач, и на всех дорогах будут восклицать: «увы, увы!», и призовут земледельца сетовать и искусных в плачевных песнях - плакать, 17. и во всех виноградниках будет плач, ибо Я пройду среди тебя, говорит Господь.

Ам 5 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

2. Вӑл Ҫӳлти Турӑ Ҫуртӗнче сӑмах пуҫарӗ, хӑйне Унӑн ҫарӗ умӗнче чапа кӑларса калаҫӗ: 3. «эпӗ Ҫӳлти Турӑ ҫӑварӗнчен тухрӑм, пӗтӗм ҫӗре пӗлӗт евӗр хупӑрларӑм; 4. ҫӳле кӗлӗ чатӑрӗ лартрӑм, манӑн аслӑ пуканӑм — пӗлӗт юпа ҫинче; 5. пӗр эпӗ тӳпе йӗри-тавра ҫаврӑнтӑм, ҫӗр тӗпне анса ҫӳрерӗм; 6. тинӗс хумӗсем хушшинче те, пӗтӗм ҫӗр талккӑшӗпе те, пур халӑх-ӑру хушшинче те пуҫ пултӑм: 7. эпӗ вӗсем хушшинче пур ҫӗрте те канӑҫлӑх шырарӑм, хӑшӗн ҫӗрӗнче вырӑнаҫам-ши, терӗм. 8. Вара пурне те Тӑваканӗ мана ҫапла хушрӗ, хама Пултараканӗ мана канӑҫлӑ вырӑн кӑтартрӗ те каларӗ: 9. Иаков хушшине кӗлӗ чатӑрӗ туса ларт, Израиль хушшине вырӑнаҫ, терӗ. 10. Вӑл мана пур ӗмӗртен малтан пултарнӑ, эпӗ ӗмӗрне те пӗтес ҫук. 11. Эпӗ Унӑн умӗнче сӑваплӑ кӗлӗ чатӑрӗнче ӗҫлесе тӑтӑм, ҫапла Сион тӑвӗ ҫине вырӑнаҫрӑм. 12. Вӑл мана Хӑйӗн юратнӑ хулинче те канӑҫлӑх пачӗ, эпӗ Иерусалим хулинче пуҫ пултӑм. 13. Ӗнтӗ мухтавлӑ халӑх хушшинче, Ҫӳлхуҫа еткерлӗхӗнче тымар ятӑм. 14. Ливан ҫинчи кедр йывӑҫӗ пек, Ермон тӑвӗ ҫинчи кипарис йывӑҫӗ пек ҫӗклентӗм; 15. Енгаддири пальма йывӑҫӗ пек, Иерихон хулинчи кӗлчечек тӗмӗсем пек ешертӗм; 16. айлӑмри илемлӗ ҫу йывӑҫӗ пек, платан йывӑҫӗ пек ҫӗклентӗм. 17. Корица пек, аспалаф пек, тутлӑ шӑршӑ сартӑм, чи паха смирна пек, ырӑ шӑршӑ варкӑштартӑм, 18. эпӗ — халвани пек, оникспала стакти пек, кӗлӗ чатӑрӗнчи латӑн шӑрши пек. 19. Эпӗ, теревинф йывӑҫӗ пек, турат сарса ларатӑп, манӑн туратӑмсем — мухтавпала тивлет турачӗсем. 20. Эпӗ — тивлет ӳстерекен иҫӗм йывӑҫӗ, манӑн чечекӗмсем — мухтавпала тулӑхлӑх ҫимӗҫӗсем. 21. Эй манпа пулас теекенсем, килӗр ман патӑма, манӑн ҫимӗҫӗмпе тӑранӑр: 22. мана аса илни пылтан та тутлӑрах, манпа хутшӑнни шерпетрен те симлӗрех. 23. Мана ҫиекенсен ҫинӗҫемӗн ҫиесси килӗ, мана ӗҫекенсен ӗҫнӗҫемӗн ӗҫесси килӗ. 24. Мана итлекенсем намӑс курмӗҫ, манпа пӗрле ӗҫлекенсем ҫылӑх тумӗҫ».

2. В церкви Всевышнего она откроет уста свои, и пред воинством Его будет прославлять себя: 3. «я вышла из уст Всевышнего и подобно облаку покрыла землю; 4. я поставила скинию на высоте, и престол мой - в столпе облачном; 5. я одна обошла круг небесный и ходила во глубине бездны; 6. в волнах моря и по всей земле и во всяком народе и племени имела я владение: 7. между всеми ими я искала успокоения, и в чьем наследии водвориться мне. 8. Тогда Создатель всех повелел мне, и Произведший меня указал мне покойное жилище и сказал: 9. поселись в Иакове и прими наследие в Израиле. 10. Прежде века от начала Он произвел меня, и я не скончаюсь вовеки. 11. Я служила пред Ним во святой скинии и так утвердилась в Сионе. 12. Он дал мне также покой в возлюбленном городе, и в Иерусалиме - власть моя. 13. И укоренилась я в прославленном народе, в наследственном уделе Господа. 14. Я возвысилась, как кедр на Ливане и как кипарис на горах Ермонских; 15. я возвысилась, как пальма в Енгадди и как розовые кусты в Иерихоне; 16. я, как красивая маслина в долине и как платан, возвысилась. 17. Как корица и аспалаф, я издала ароматный запах и, как отличная смирна, распространила благоухание, 18. как халвани, оникс и стакти и как благоухание ладана в скинии. 19. Я распростерла свои ветви, как теревинф, и ветви мои - ветви славы и благодати. 20. Я - как виноградная лоза, произращающая благодать, и цветы мои - плод славы и богатства. 21. Приступите ко мне, желающие меня, и насыщайтесь плодами моими; 22. ибо воспоминание обо мне слаще меда, и обладание мною приятнее медового сота. 23. Ядущие меня еще будут алкать, и пьющие меня еще будут жаждать. 24. Слушающий меня не постыдится, и трудящиеся со мною не погрешат.

Сир 24 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

13. Ҫӳлхуҫа ҫӳлтен пӑхса тӑрать, этем ывӑлӗсене пурне те курать; 14. Хӑй ларакан аслӑ пуканӗ ҫинчен ҫӗр ҫинче пурӑнакансене пурне те курать Вӑл: 15. вӗсенӗн чӗрисене пурне те Вӑл пултарнӑ, вӗсенӗн пур ӗҫне те тимлет Вӑл.

13. С небес призирает Господь, видит всех сынов человеческих; 14. с престола, на котором восседает, Он призирает на всех, живущих на земле: 15. Он создал сердца всех их и вникает во все дела их.

Пс 32 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

7. Ассири патши Навуходоносор ыттисене те чӗннӗ: Перси ҫӗрӗнче пурӑнакан пур халӑха та, хӗвеланӑҫ енче пурӑнакан пур халӑха та, Килики ҫӗрӗнче тата Дамаск хулинче, Ливан тата Антиливан тӑвӗсем ҫинче пурӑнакансене те, тинӗс хӗрринче мал енче пурӑнакан пур халӑха та, 8. Кармил тата Галаад халӑхӗсем хушшинче пурӑнакансене те, Тури Галилея ҫӗрӗнче тата аслӑ Ездрилон айлӑмӗнче пурӑнакансене те, 9. Самари ҫӗрӗнче, унти хуласенче пурӑнакан пур халӑха та, Иордан леш енче Иерусалим таран пурӑнакансене те, Ветани ҫӗрӗпе Хел хулинче, Кадис хулипе Египет юханшывӗ хӗрринче пурӑнакансене те, Тафна хулипе Рамесса хулинче пурӑнакансене те, пӗтӗм Гесем ҫӗрӗн халӑхне те 10. Тури Танис хулипе Мемфис хули таран чӗннӗ, Египетра пурӑнакансене те Эфиопи чикки таранах чӗннӗ.

7. И послал Навуходоносор, царь Ассирийский, ко всем живущим в Персии и ко всем живущим на западе, к живущим в Киликии и Дамаске, Ливане и Антиливане, и ко всем живущим на передней стороне приморья, 8. и между народами Кармила и Галаада и в верхней Галилее и на великой равнине Ездрилон, 9. и ко всем живущим в Самарии и городах ее, и за Иорданом до Иерусалима, и Ветани и Хела, и Кадиса и реки Египетской, и Тафны и Рамессы и во всей земле Гесемской 10. до входа в верхний Танис и Мемфис, и ко всем живущим в Египте до входа в пределы Ефиопии.

Иудифь 1 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

1. Турӑ Ноя тата унпа пӗрле карап ӑшӗнче пулнӑ пур тискер кайӑка, пур выльӑх-чӗрлӗхе, [пур вӗҫен кайӑка, шуса ҫӳрекен пур ҫӗлен-калтана] асне илнӗ; вара Турӑ ҫӗр ҫине ҫил янӑ та, шыв тулма чарӑннӑ.

1. И вспомнил Бог о Ное, и о всех зверях, и о всех скотах, (и о всех птицах, и о всех гадах пресмыкающихся,) бывших с ним в ковчеге; и навел Бог ветер на землю, и воды остановились.

Пулт 8 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.

Проектсем пурте ял хуҫалӑх продукцине малтанхи майпа е тарӑннӑн тирпейлес ӗҫпе ҫыхӑннӑ, кашнинех мультипликаци хӑвачӗ пур, вӗсене пурне те Чӑваш Ен Правительстви хӑйӗн куҫӗ умӗнче тытать тата пур майсемпе те пулӑшса пырать.

Все проекты, направленные на первичную или глубокую переработку сельскохозяйственной продукции, имеющие мультипликативный эффект, находятся в поле зрения Правительства Чувашии и всячески поддерживаются.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Пур пирте — «Шараш-кантур», Пур директор, штат та пур.

Куҫарса пулӑш

Мерттелле // Анатолий Юман. Ӑшхыптармӑшсем: калавсем, сӑвӑсем, шӳтсем, пьесӑсем. — Шупашкар: и. ҫ., 1986. — 62 с. — 54–55 с.

Хӑш чухне мана пур япаласенчен те ҫынсем валли савӑнӑҫ тума май пур пек туйӑнать, ун валли ҫавна питӗ тӑвас килни ҫеҫ кирлӗ тата хӑвна ху хӗрхенес пулмасть, ҫине тӑрса, хӑюллӑрах, тӳрӗ чунпа тӑрӑшас пулать, вара пур япаларан та ҫынна савӑнтармалли тума пулать…

Куҫарса пулӑш

22. Лукашев хӑйӗн тивӗҫне пурнӑҫа кӗртет // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Кашни халӑхӑн прогрессивлӑ традицийӗсене ырласа, мӗн пур совет ҫыннисене ҫав традицисемпе паллаштарса пырса, Коммунистсен партийӗ мӗн пур халӑхсемшӗн пер пек, ҫӗнӗ традицисене — коммунизм тӑвакансен революциллӗ традицийӗсене пур майсемпе те аталантарса пырӗ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Бригадӑн чӑн-чӑн чыс-хисепӗшӗн тӑрӑшни пур, строителӗн хисеплӗ ячӗ пур, петӗм стройтрест интересӗсене мала хуни, патшалӑх ҫыннин кӑмӑл-туйӑмӗпе пурӑнни, ҫавӑн пек пурӑннинче этем тивӗҫне курни пур.

Куҫарса пулӑш

I // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 94–253 с.