Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Сӑпайлӑх сăмах пирĕн базăра пур.
Сӑпайлӑх (тĕпĕ: сӑпайлӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Сӑпайлӑх йӗрки тӑрӑх, тӑхӑнма кансӗр (ҫӳхе тиртен, капронтан ҫӗленӗ т. ыт, те) перчеткене хӗрарӑмӑн хывмасан та юрать.

Правила вежливости предусматривают, что женщина может не снимать с руки перчатку, если она трудно надевается (из тонкой кожи, капрона и т. д.).

4. Саламласси, ҫынна ҫынпа паллаштарасси // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх йӑли-йӗрки «эсӗ» тесе мӗнле чӗнмеллине анчах кӑтартать.

Правила хорошего тона только предусматривают, как переходить на «ты».

3. Калаҫу культури // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх.

Скромность.

Лайӑх енӗсем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх правилисене пӑхмасӑр вӗренме пулать пулсан, йӗркелӗх туйӑмӗ урӑхларах.

Если правила вежливости можно механически заучить и они могут стать хорошей привычкой, то такт требует большего.

Лайӑх енӗсем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

«Чӗререн тухакан, юрату евӗрлӗ сӑпайлӑх пур. Вӑл ҫынна ҫынсемпе ҫаврӑнӑҫуллӑ пулма пулӑшать»,— тенӗ Гете.

Как сказал И. В. Гёте «Существует вежливость, идущая от сердца, которая сродни любви. Из нее формируется уютная вежливость внешнего обхождения».

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Пирӗн обществӑра ӑшӑ кӑмӑллӑ, ҫынна ҫын ырӑ сунакан сӑпайлӑх пулмалла.

Нашему обществу должна быть присуща вежливость, вытекающая из сердечности и доброжелательности.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх йӗркисене ним улшӑнман йӗрке-догма туса хуни — ӑссӑрлӑх.

Нет ничего бессмысленнее, чем возвести правила вежливости в догму.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх йӗркисем хушшинче пирӗн обществӑн интересӗсене кура пурин те тума тивӗҫлӗ е тата кӑмӑл килнипе ҫеҫ тӑвакан йӗркесем пур.

Среди правил вежливости, бытующих в нашем обществе, есть обязательные, соблюдаемые в интересах общества, и необязательные,

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх пире харпӑр хӑйне сапӑр тытма, кашни сӑмаха виҫеллӗ калама, кашни ӗҫе шухӑшласа тума вӗрентет.

Вежливость требует самообладания в словах и поступках.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх йӑласем пире шавлама, ним сӑлтавсӑр ыттисене чӑрмантарма, ҫынпа вӑрҫма, харкашма чараҫҫӗ.

Правила вежливости запрещают нам шуметь, тревожить и раздражать окружающих.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӗҫҫыннисемпе калаҫнӑ чух вӗсем кӑмӑллӑх, сӑпайлӑх ҫинчен маннӑ.

О вежливости забывали, как только соприкасались с людьми «низших слоев», то есть с рабочим людом.

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Йӑласемпе сӑпайлӑх йӗркисем пуҫпулса тӑракан класс — чура хуҫисем, феодалсем, каярахпа буржуази валли пулнӑ, вӗсене нихҫан та хура халӑх валли тесе туман.

Обычаи и правила вежливости или, другими словами, хорошие манеры и правила хорошего тона существовали для правящего класса — рабовладельцев, феодалов и позднее для буржуазии, и никогда не создавались для «низшего» или «простого народа».

Ҫын хӑйне халӗ тата ӗлӗк мӗнле тытни // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Сӑпайлӑх йӗрке-тирпейӗ ҫинчен калаҫнӑ чухне те ҫакна асра тытмалла.

Разумеется, это относится и к культуре поведения.

1. Йӗрке-тирпей культури тата уйрӑм ҫын // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Ӑна сылтӑм куҫран кам тыттарса яни ҫинчен ыйтса пӗлмесӗр тӑма сӑпайлӑх ҫитернӗшӗн мӑн аккӑшне вӑл халӗ хӑй ӑшӗнче тем пекех тав тӑвать пулас.

Очевидно, он был благодарен тетке за то, что у нее хватило душевного такта не спрашивать у племянника, где тот приобрел дулю под правым глазом.

Самонька // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Мӗне кирлӗ-ха пит-куҫа вӑтаннӑ пек пӗркелентерсе хӑтланни, ҫавӑн пек сӑпайлӑх?

К чему же эти стыдливые ужимки, эта скромность?

IV // Михаил Рубцов. Тургенев И.С. Умӗн: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 160 с.

 — Анчах сӑпайлӑх, шел пулин те, яланах ырӑ пулмасть.

— Но скромность, увы, не всегда добродетель.

Параппанҫӑ кун-ҫулӗ // Леонид Агаков. Гайдар, Аркадий Петрович. Параппанҫӑ кун-ҫулӗ: повесть; вырӑсларан Л.Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1957. — 132 с.

Яланхи пекех шухӑшлама пӗлекен, сӑпайлӑх еккинчен тухма хӑнӑхман Аксинья, Григорий куҫне халех курӑнманни лайӑхраххине ӑнланса, унпа хирӗҫ-мӗн пуласран пӑрӑнса ҫӳрӗрӗ.

Она, с присущим ей умом и тактом, избегала встреч, понимая, что лучше ей не попадаться Григорию на глаза.

XVIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Сӑпайлӑх ятне Прохор, темиҫе чалӑш каярах юлса, утне ҫур сехет патне хыҫалтан чуптарса пычӗ, унтан каллех хӑваласа ҫитсе танлашрӗ те, вӑл темскер кирлӗ-кирлӗ мар вак-тӗвек ҫинчен сӑмах тапратасшӑн пулнӑччӗ, анчах Григорий калаҫӑва пачах хутшӑнмарӗ.

Из скромности Прохор приотстал на несколько саженей, с полчаса ехал позади, а потом снова поравнялся, попробовал было заговорить о чем-то постороннем, пустяковом по значимости, но Григорий в разговор не вступил.

XVII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Дарья эрех хыҫҫӑн сутӗн ҫыртрӗ, сӑпайлӑх ячӗшӗн ҫӑкӑрне ҫименпе пӗрех ларчӗ.

Дарья закусывала холодцом, из вежливости почти не ела хлеба.

XIX // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Вӗсем хушшинче тахҫан-тахҫантанпах хайсене тытма пӗлеслӗх, сӑпайлӑх тӗлӗшпеле тӗлӗнтермӗш ӑмӑрту пырать, ҫав йӑла тӑрӑх вара бала ыттисенчен маларах пыни дамӑшӑн мӑшкӑллӑ пек шутланать.

Между ними издавна существовало странное соревнование в знании хорошего тона, а этот тон считал позорным для дамы являться одной из первых на бал.

VIII // Антал Назул. Куприн, Александр Иванович. Тытӑҫу: повеҫсем; вырӑсларан Антал Назул куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1978. — 144–392 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех