Шырав
Шырав ĕçĕ:
— Ну, мӗнле, уйӑхӑн вунвиҫҫӗмӗш кунӗ телейсӗр-и? — кӑшкӑратчӗ Зоя Шурӑна.— Ну что, несчастливое число тринадцать? Несчастливое, да?! — торжествующе кричала Зоя.
«Челюскин!» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.
Анчах пӗлӗт горизонта ҫитиех тӑсӑлаймасть: хӗвелтухӑҫӗнче, хуралса тӑракан тинӗспе тӳпене карса илнӗ пӗлӗтсем хушшинче, шурӑмпуҫӑн шупкарах ҫути, ҫӗнӗ кун пуҫламӑшӗ, палӑрать; хӗвеланӑҫӗнче вара тин ҫеҫ аннӑ уйӑхӑн тӗксӗм ҫути те курӑнать.
VII. Кам парӑс карать, ҫав шӑпа ярать // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.
Хӑй ҫав вӑхӑтрах шурӑ кӗрт ҫине пӑхса илчӗ, шурӑ кӗрчӗ уйӑхӑн пӗр тикӗс мар ҫуттинче темскерле силленсе пынӑ пек туйӑнчӗ.
6 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.
Верховнӑй Главнокомандующин приказӗ тӑрӑх шутласан, иртнӗ уйӑхӑн 29-мӗш кунӗнче Украинӑри 3-мӗш фронтӑн — унӑн тӑван фрончӗн — ҫарӗсем таҫта Дунай ҫыранӗсен хӗвеланӑҫ енче тӑшманӑн оборонине татнӑ.
Пӗрремӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.
Вӗсем горизонт ҫинче ӳссе, ҫаврака уйӑхӑн ик енӗпе чаплӑ хапха колоннисем пек курӑнчӗҫ.
II // Леонид Агаков. Василевская В.Л. Асамат кӗперӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1945. — 200 с.
Анчах уйӑхӑн ик енӗпе те икӗ ҫутӑ юпа тӑчӗҫ.
II // Леонид Агаков. Василевская В.Л. Асамат кӗперӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1945. — 200 с.
Хӗвелпе уйӑхӑн вара ӑна ҫутатса тӑмалла.
8 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.
— Итлӗр эппин, ҫамрӑк ҫыннӑм, ҫак уйӑхӑн ҫирӗммӗш числинчен кая юлмасӑр вӗренӳ укҫине тӳлеме тӑрӑшӑр.
Ҫирӗм саккӑрмӗш сыпӑк // Николай Пиктемир. Голубева, Антонина Георгиевна. Уржум ачи: повесть; вырӑсларан Н. Пиктемир куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1953. — 194 с.
Хумсем тата ытларах сиккелеме пуҫланӑ, шыври ҫутӑсем, пӗлӗтпе уйӑхӑн тӗслӗрен тӗслӗ ҫутисемпе хутӑшса кайса, татах та вӑйлӑраххӑн вылянӑ, хунарсем айӗнчи кӑмрӑкран тунӑ пек хура кимӗсем хумсем ҫийӗн ҫапкаланса ярӑннӑ.
XIX // Николай Иванов, Евстафий Владимиров. Короленко В.Г. Чӗлхесӗр: калав. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 108 с.
Хумсем пӗрмаях чупнӑ, шӑмпӑртатнӑ, вӗсен вӗтелсех пыракан авӑнчӑк тӑррисенче е шурӑ кӑпӑк е тарӑн кӑвак пӗлӗт ӳкерчӗкӗ, е уйӑхӑн кӗмӗл ҫутийӗ, е тата хӗрлӗ хунарсен ҫутти — вӗсене ҫӑмӑл кимӗпе ҫӳрекен темле ҫын ҫутса ҫӳренӗ — курӑна-курӑна кайнӑ.
XIX // Николай Иванов, Евстафий Владимиров. Короленко В.Г. Чӗлхесӗр: калав. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 108 с.
Январь уйӑхӗ юрпа хупласа лартнӑ ҫӗршыва урса кайса туллать, уйӑхӑн ҫурринчен пуҫласа ҫил-тӑмансем улама тытӑнаҫҫӗ.
Пиллӗкмӗш сыпӑк // Максим Данилов-Чалдун. Островский, Николай Аслексеевич. Хурҫӑ мӗнле хӗрлӗ: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1948. — 402 с.
Уйӑхӑн лӑпкӑ ҫутти чӳрече янаххине ҫутатать.
Пӗрремӗш сыпӑк // Максим Данилов-Чалдун. Островский, Николай Аслексеевич. Хурҫӑ мӗнле хӗрлӗ: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1948. — 402 с.
«Дункан» ҫак уйӑхӑн 18-мӗшӗнче таҫта тухса кайрӗ.«Дункан» выбыл 18-го текущего месяца в неизвестном направлении.
Ҫирӗм иккӗмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.
Ӑна вӑл пуринчен малтан Южный Крест ятлӑ полюсран инҫе те мар ромб евӗрлӗ вырнаҫнӑ ҫӑлтӑра кӑтартрӗ, вӗсенчен пӗрисем пысӑкрах, теприсем пӗчӗкрех курӑнаҫҫӗ; унтан вӑл Кентавр ҫӑлтӑрӗсене кӑтартрӗ, вӗсем хушшинче ҫӗртен пуринчен те ҫывӑх ҫӑлтӑрӗ, Альфа текенскерӗ, чӑлтӑртатать, вӑл пиртен мӗн пурӗ те… вӑтӑр икӗ пин миллиард километрта анчах; юлашкинчен, Магеллан таврашӗнчи тӗтрене сӑнарӗҫ, вӗсенчен чи пӗчӗкки те уйӑхӑн куҫа курӑнакан диаметрӗнчен вуникӗ хут пысӑкрах вырӑн йышӑнать; чи юлашкинчен, пӗлӗтри «хура шӑтӑк» ҫине пӑхрӗҫ, унта пӗр ҫӑлтӑр та ҫук темелле.
Ҫирӗм пиллӗкмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.
— Унӑн хӗлӗхӗсене хӗвел пайӑркисенчен тунӑ, сӗркӗчӗ ҫине уйӑхӑн кӗмӗл ҫипписене туртса карӑнтарнӑ.На ней струны из солнечных лучей, а играю я смычком из серебряных лунных нитей.
Юрӑпи // Галина Матвеева. Суслин, Д. Ю. Юрӑпи: этнографи юмахӗ: [кӗҫӗн ҫулхи шкул ачисем валли] / Дмитрий Суслин. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2014. — 64 с.
Йывӑҫсем хушшинчи тӗттӗмре, уйӑхӑн пӗр тан мар ҫутинче, мана кашкӑрӑн симӗс куҫӗсем, е упан ҫӑмламас пуҫӗ курӑннӑ пек туйӑнчӗ.
Вӑрманти тӗтӗм // Михаил Рубцов. Гайдар, Аркадий Петрович. Ман юлташсем: калавсем; вырӑсларан М. Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1953. — 158 с. — 77–104 с.
Эпӗ тинкерсе пӑхма тытӑнтӑм, — уйӑхӑн пӑспа тулнӑ, тӗксӗмленсе кайнӑ ҫуттине пӑхма тытӑнтӑм.Принялся я глядеть с напряженьем в полумрак лунного, парами застланного света.
Тӑнкӑртатать // Василий Хударсем. Тургенев И.С. Тӑнкӑртатать: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1941. — 36 с. — 3–27 с.
Вӑл чакнӑҫемӗн чакса пычӗ, тарантас шывран тухса ҫитӗнсе пычӗ, — акӑ ӗнтӗ кусатӑрансемпе лашасен хӳрисем те курӑнчӗҫ — акӑ ӗнтӗ вӗсем шывӑн пысӑк та вӑйлӑ пӗрчисен алмазлӑ, — ҫук алмазлӑ мар — мерченлӗ кӗлтисене уйӑхӑн шупка ҫуттинче салатрӗҫ, — лашасем савӑнса пире хӑйӑрлӑ ҫыран ҫине хавассӑн илсе тухрӗҫ те, ҫул тӑрӑх ту ҫинелле йӑлтӑртатакан йӗпе урисене пӑтраштарса илсе кайрӗҫ.
Тӑнкӑртатать // Василий Хударсем. Тургенев И.С. Тӑнкӑртатать: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1941. — 36 с. — 3–27 с.
Каҫхи шурӑмпуҫӑн хӗрлӗ ҫути те сӳнмен-ха, хӗвеланӑҫ еннелле пӑхса ларакан ҫуртсем унӑн ӑшӑ ҫуттипе ҫуталаҫҫӗ-ха; ҫав вӑхӑтрах уйӑхӑн шупка сивӗ ҫути вӑйлансах пырать.
Пӗрремӗш пай // Михаил Рубцов. Николай Гоголь. Повеҫсем; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 96–146 с.
Ҫил ҫӗрле чӳрече хуппине уҫса пӑрахнӑ пулмалла та, — ҫӳхе пас тытнӑ кантӑк куҫӗ витӗр катӑлнӑ уйӑхӑн йӑлтӑркка симӗс ҫаврашки курӑнать.
VI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.