Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Пӗррехинче эпӗ ҫырма тӑрӑхӗпе пынӑ чухне йывӑҫ тӗмӗ айӗнче чӗрӗп выртнине куртӑм.

Раз шёл я по берегу нашего ручья и под кустом заметил ежа.

Чӗрӗп // Гаврил Молостовкин. Пришвин М.М. Ылтӑн ҫаран: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 200 с. — 18–21 с.

Пӗр Прокофьич старик анчах ӑна юратман, кичем сӑнпа апат панӑ, «ӗмӗтсӗр», «ҫапкаланчӑк» тесе ят панӑ, вӑл хӑйӗн бакенбард сухалӗпе чӑннипех те йывӑҫ тӗмӗ ӑшӗнчи сысна пекех тесе ӗнентерме тӑрӑшнӑ.

Один старик Прокофьич не любил его, с угрюмым видом подавал ему за столом кушанья, называл его «живодером» и «прощелыгой» и уверял, что он с своими бакенбардами — настоящая свинья в кусте.

X // Феофан Савиров. Тургенев И.С. Ашшӗсемпе ывӑлӗсем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 206 с.

— Мӑн ҫул ҫинче, хӑва тӗмӗ айӗнче, ларатӑп пек, алӑра шурӑ туя, ҫурӑм хыҫӗнче кутамкка, пуҫа тутӑр ҫыхнӑ — шӑпах турра пуҫҫапма каякан евӗр.

 — Вяжу я, что сижу я этак будто на большой дороге под ракитой, палочку держу оструганную, котомка за плечами и голова платком окутана — как есть странница!

Чӗрӗ вилӗ // Александр Артемьев. Тургенев И.С. Пиравйхи юрату: повеҫсем, калавсем, прозӑллӑ сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 176 с. — 143–155 с.

Тӑпра тӗмӗ ҫинчен Швальбе револьверпе пере-пере чупса анать.

С насыпи сбегал, стреляя из револьвера, Швальбе.

Вунвиҫҫӗмӗш сыпӑк // Михаил Рубцов. Николай Бирюков. Чайка: роман; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 432 с.

Пик тӗмӗ тӑрӑх ун патнелле хӑпарса кайрӗ.

Он полез к ней по кусту.

«Хурах шӑпчӑк» // Михаил Рубцов. Виталий Бианки. Йӗр тӑрӑх; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1952. — 45–72 с.

Артурпа иксӗмӗр хӑранипе пӳрт умӗнчи йывӑҫ тӗмӗ хыҫне пытантӑмӑр.

Мы так испугались, что сразу юркнули в кусты.

Хӑрушсӑрлӑх вӗрентӗвӗ // Николай Ишентей. Николай Ишентей. Ырӑ ӗҫсен команди. Дмитрий Суслин куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2013. — 6 с.

Григорий, юман тӗмӗ патӗнчи курӑка пусӑрӑнтарса, пуҫне йӗнер ҫине хурса выртрӗ.

Григорий умял возле дубового куста траву, прилег, положив голову на седло.

XVII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

…Кӑнтӑрлахи апат хыҫҫӑн Капарин Григорий патне пычӗ, ун чухне лешӗ ҫунӑ кӗпи-йӗмне йывӑҫ тӗмӗ ҫине ҫакса аппаланатчӗ.

…После обеда Капарин подошел к Григорию, когда тот развешивал на кусте свое выстиранное бельишко, сказал:

XIV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Тарӑхнипе ятлаҫса илсе, Григорий ун патӗнчен пӑрӑнса утрӗ, лашине йывӑҫ тӗмӗ ҫумне кӑкарчӗ, унтан пит ҫинчен шинель аркипе витӗнсе тӗм ҫывӑхне выртрӗ.

Выругавшись в сердцах, Григорий отошел, привязал к кусту коня, лег около, прикрыв от ветра лицо полой шинели.

XIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ҫул ҫывӑхӗнче — вар та, йывӑҫ тӗмӗ те ҫук: пуш-пушӑ, ҫара ҫеҫенхир.

Около дороги — ни ярка, ни кустика: пустая, голая степь.

XI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Григорий шырлан хӗрринче ӳсекен хура вӗрене тӗмӗ ҫине киленчӗклӗн пӑхса пычӗ.

Григорий залюбовался росшим на склоне буерака кустом черноклена.

VI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ун умӗнче пӗр пӗчӗк палисадник пулнӑ, унта пӗр-икӗ тӗп улма йывӑҫҫи те чие тӗмӗ ҫеҫ курӑннӑ.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫӑмӑлах та мар ӑна тӑвасси // Илпек Микулайӗ. Юрий Сотник. Курман-илтмен кайӑк; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 138–154 с.

Ҫывӑхрах хура вӗрене тӗмӗ курӑнса ларать.

Неподалеку стоял куст черноклена.

XXIV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Вилнӗ ҫынсен тӑванӗ-хурӑнташӗсем тӑрӑшнипе лартнӑ йывӑҫсем — вӗренесем, тирексем, акаци, ҫавӑн пекех хӑй тӗллӗн шӑтса укнӗ кукен тӗмӗ те — хӑйсен тараватлӑ та ем-ешӗл илемӗпе куҫа илӗртеҫҫӗ.

Посаженные заботливыми родственниками покойников деревца — клены, тополи, акация, а также дикорастущий терн — зеленели приветливо и свежо.

XXI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Катӑркас тӗмӗ патӗнче виле казак каҫӑрӑлса выртать.

Возле куста боярышника запрокинулся убитый казак.

IX // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ҫавӑн чухне вӑл йывӑҫ тӗмӗ патӗнче чарӑнса тӑчӗ, сасӑ кӑлармасӑр кулакан Степана куҫ хӳрипе курчӗ; Аникушка, куллине чараймасӑр куклене-куклене ларса, ывӑҫ тупанӗсене тути патне рупор пек тытса, хӗрарӑм сассипе вичкӗннӗн ҫухӑрнине курчӗ:

На скаку он мельком видел остановившегося возле куста, молчаливо улыбавшегося Степана Астахова; видел, как Аникушка, приседая от смеха и сложив ладони рупором, пронзительным, бабьим голосом визжал:

II // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Аксинья ҫывӑрса выртакан, чечеке ларса пӗтнӗ шӑлан тӗмӗ ӑшне юхса кӗчӗ те, ҫулҫӑсем юмахри шуйхатнӑ симӗс кайӑк кӗтӗвӗ пек шиклӗн ҫатӑлтатма тытӑнчӗҫ, кӗрен ҫеҫкесем тӑкӑна пуҫларӗҫ.

Падал на доцветающий куст шиповника, под которым спала Аксинья, и тогда, словно вспугнутая стая сказочных зеленых птиц, с тревожным шелестом взлетали листья, роняя розовые перья-лепестки.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Ландыш ҫавӑнтах, шӑлан тӗмӗ айӗнче, хӗвел ҫути ӳкмен сулхӑн вырӑнта ӳснӗ.

Ландыш рос тут же, под непроницаемо тенистым кустом.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Тӑрана пӗлмесӗр ҫӑтрӗ вӑрманӑн тӗрлӗ-тӗрлӗ шӑршисене шӑлан тӗмӗ патӗнче хускалмасӑр ларакан Аксинья.

Ненасытно вдыхала многообразные запахи леса сидевшая неподвижно Аксинья.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Катӑркас тӗмӗ айӗнчен ҫӗрсе выртакан пӗлтӗрхи ҫулҫӑсен ӳсӗртсе яракан йӳҫек шӑрши сӑрхӑнса тӑчӗ.

А из-под куста боярышника сочился бражный и терпкий душок гниющей прошлогодней листвы.

I // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.