Çĕннисем
Фигура ҫинче ҫак вертикаль енне паллӑ тӑваҫҫӗ те, фигурӑна мӗнле те пулин, тепӗр точкӑран ҫакса яраҫҫӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
4. Лаптак фигурӑн йывӑрӑш центрне опыт туса ҫакӑн пек майпа тупма пулать: лаптак фигурӑна унӑн лаптӑкӗнчи пӗр-пӗр точкинчен ҫакса ярсан, вӑл хӑйӗн йывӑрӑш центрӗ опора точки урлӑ каякан вертикаль ҫинче пулмалла вырнаҫса тӑрать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫапла ӗнтӗ, треугольник лаптӑкӗн йывӑрӑш центрӗ унӑн медианисем пӗр-пӗрне касса кайнӑ точкӑра пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Фигурӑн йывӑрӑш центрӗ медианисем пӗр-пӗрин урлӑ каҫса кайнӑ G точкӑра пулсан ҫеҫ пӗр вӑхӑтрах икӗ медиана ҫинче те пулма пултарать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах та, треугольникӑн ҫак лаптӑкнех СВ енпе параллельлӗ йӑрӑмсене вакласан, вара, маларах кӑтартса панӑ пекех шутласа, йывӑрӑш центрӗ АЕ медиана ҫинче те выртать теме пултаратпӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Мӗнпур лаптӑкӗн йывӑрӑш центрӗ ӑҫта та пулин СD медиана ҫинче пулмалла, мӗншӗн тесен СD медиана вӑл треугольникӑн АВ енӗпе параллельлӗ тӳрӗ татӑксене ҫурмаран тата-тата каять.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫакӑн пек кашни йӑрӑмӑн йывӑрӑш центрӗ, пӗр тӗрлӗ материалран тунӑ пӑрӑсӑн пекех, йӑрӑм варринче пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
3. Треугольник лаптӑкӗн йывӑрӑш центрне шыраса тупас тесе, треугольникӑн мӗнпур лаптӑкне питӗ ансӑр йӑрӑмсене касса тухнӑ тесе шутлӑпӑр, ҫак йӑрӑмсем треугольникӑн пӗр-пӗр енӗпе, сӑмахран, АВ енӗпе, параллельлӗ пулччӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
2. Ҫаврашкан йывӑрӑш центрне шыраса туннӑ чухне те, ҫакӑн пек мелпе усӑ курса, ҫаврашкан йывӑрӑш центрӗ ҫаврашкан центрӗпе пӗр точкӑра пулнине куратпӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Параллельлӗ пӗртан тата симметриллӗ вӑйсене мӑшӑрӑн-мӑшӑрӑн йӗркипе хушса пырсан, эпир акӑ мӗн тупатпӑр: пӑрӑс вӗҫӗсенчен пӗртан аяккарах тӑракан икӗ точкӑна лекнӗ икӗ вӑйӑн уйрӑм равнодействующийӗ пӑрӑсӑн варри тӗлӗнче пулать; ҫапла вара, мӗнпур параллельлӗ вӑйсен пӗрлехи равнодействующийӗ те пӑрӑс варрине лекет.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫавӑнпа та пӑрӑс тӑршшӗ тӑрӑх йӗркерен выртакан точкӑсене пӗртан вӑйсем лекнӗ точкӑсем вырӑнне илсе пӑхма пултаратпӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вара пӑрӑса пӗр пек материалран туни пӑрӑсӑн пур пайӗсенче те пӗртан калӑпӑшсен йывӑрӑшӗсем пӗртан пулнине кӑтартать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Мӗнпур пӑрӑса пӗртан калӑпӑш питӗ вак пайсене ваклӑпӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
1. Пӗр пек материалран тунӑ ҫинҫе пӑрӑсӑн йывӑрӑш центрне ҫакӑн пек шутласа тупма пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
75. Ансат геометриллӗ формӑллӑ япалан йывӑрӗш центрне тупасси.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалана виҫӗ точкӑра ҫирӗплетнӗ (унӑн опора лаптӑкӗ пур) пулсан, вара йывӑрӑш центрӗ урлӑ каҫса каякан вертикаль опора лаптӑкне касса кайсан тин япала лӑпкӑ тӑракан пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалана икӗ точкӑра ҫирӗплетнӗ (унӑн опора тӗнӗле пур) пулсан, вара йывӑрӑш центрӗ урлӑ каякан вертикаль (йывӑрӑш вӑйӗн енӗ) опора тӗнӗлне касса кайсан тин япала лӑпкӑ тӑракан пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалана пӗр точкӑра ҫирӗплетнӗ (ҫакса янӑ е тӗревленӗ) пулсан тата вӑл хускалмасӑр тӑрать пулсан, вара йывӑрӑш центрӗпе опора точки пӗр вертикаль ҫинче пулаҫҫӗ; япала йывӑрӑшӗ опора точкин сопротивленийӗпе шайлашать те, вара япала лӑпкӑ тӑракан пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалана унан йывӑрӑшӗ ан хускаттӑр тесен, пӗр-пӗр паллӑ условисем пулни кирлӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалан уйрӑм пайӗсене тивекен мӗнпур йывӑрӑш вӑйӗсен равнодействующийӗ, йывӑрӑш центрне лекнӗскер, япалан йывӑрӑшӗ пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.