Çĕннисем
Ҫавӑнпа та опора точкиллӗ е опора тӗнӗлӗллӗ япаласен равновесийӗн тӗрлӗ тӗслӗхӗнчи тулашӗнчи тепӗр паллӑлӑха кӑтартса пама пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалан йывӑрӑшӗ ӑна йывӑрӑш центрӗ аялалла анса пымалла ҫеҫ куҫарма пултарать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Равновесин маларах кӑтартса панӑ тӗрлӗ тӗслӗхӗсене кӑтартакан ӳкерчӗксене пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн ҫакна курма пулать: ҫирӗп равновеси чухне — йывӑрӑш центрӗ ҫак условисенче пулма пултаракан чи аялти положение, ҫирӗп мар равновеси чухне — чи ҫӳлти положение йышӑнса тӑрать, уйрӑмлӑхсӑр равновеси чухне — япала кирек епле положение йышӑнсан та, йывӑрӑш центрӗ яланах пӗр горизонтальлӗ тӳремҫи ҫинче пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалан опора линийӗ пулсан, урӑхла каласан, вӑл хускалман тӗнӗл тавра ҫавӑрӑнма пултарать пулсан, вара йывӑрӑш центрӗ тӗнӗл урлӑ тата тӗнӗлрен аяларахра каякан вертикаль ҫинче пулсан ҫеҫ вӑл ҫирӗп тӑракан равновесире пулать; ҫӳлерех пулсан — ҫирӗп тӑман равновесире пулать, ҫавӑрӑну тӗнӗлӗ йывӑрӑш центрӗ урлӑ кайсан — уйрӑмлӑхсӑр равновесире пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Равновесин ҫакӑн пек тӗслӗхне уйрӑмлӑхсӑр равновеси теҫҫӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Опора точки, сӑмахран, 69 ӳкерчӗкре кӑтартнӑ тӗслӗхри пек, йывӑрӑш центрӗпе пӗр точкӑрах пулсан, е япалана кирек епле ҫавӑркаласан та унӑн йывӑрӑш центрӗ горизонтальлӗ пӗр ҫӳллӗшрех юлать пулсан (горизонтальлӗ тӳремҫи ҫинче выртакан пӗр материалран тунӑ шар пек, япала кирек те епле положение йышӑнсан та вӑл пурӗ-пӗрех равновесиллӗ положенире пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япалана пӗр-пӗр вӑй пырса тивнипе равновеси положенийӗнчен кӑларнӑ хыҫҫӑн вӑл хӑйӗн малтанхи положенийӗнчен аяккалла кайса пырать пулсан, ҫав положение ҫирӗп тӑман положени теҫҫӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тата тепӗр майлӑ тӗслӗхсем те пулаҫҫӗ: пӗр-пӗр точкипе тӗкӗнтерсе хунӑ япалана равновеси положенинчен кӑларсан, алра йывӑрӑш вӑйӗн пӗр хушӑнаканӗ япалана равновеси положенийӗнчен аяккалла илсе кайса, ӑна тӳнтерсе ярать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр-пӗр вӑй пырса тивнипе япалана равновеси положенинчен кӑларнӑ пулсан та вӑл ҫав положение татах тавӑрӑнать пулсан, вара япалан ҫакӑн пек положенине ҫирӗп тӑракан положени теҫҫӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Япала темиҫе хутчен сулланса илнӗ хыҫҫӑн равновеси положенине тавӑрӑнать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
68 §-ра кӑтартса панӑ пек, маятнике равновеси положенийӗнчен кӑларсан, йывӑрӑш вӑйӗн P₁ хушӑнаканӗ пулать, вӑл равновеси положенийӗ еннелле туртать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пӗр опора точкиллӗ япалан равновесийӗ епле пулнине пӑхса тухар.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
76. Опора точкиллӗ е опора тӗнӗлӗллӗ япалан равновесийӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
3. Картонран е шуҫран ҫакӑн пек фигурӑсем касса кӑларӑр та опыт туса вӗсен йывӑрӑш центрӗсене тупӑр: 1) балкӑн урлӑ касӑмӗ; 2) виньоль рельсин урлӑ касӑмӗ; 3) Феникс рельсин урлӑ касӑмӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
2. Пӗр тӗрлӗ материалран тунӑ шарӑн, тӗрӗс призмӑн, тӳрӗ ҫаврака цилиндрӑн йывӑрӑш ункӑн центрӗсене тупӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
1. Пӗр тӗрлӗ материалран тунӑ квадратӑн, ромбӑн, прямоугольникӑн, танаяклӑ трапецин, лаптак ункӑн йывӑрӑш центрӗсене тупӑр.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
14-мӗш хӑнӑхтару.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Лаптак фигурӑн йывӑрӑш центрӗ ҫакса янӑ икӗ точка урлӑ каякан вертикальсем пӗр-пӗрне касса кайнӑ точкӑра пулать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫак вертикале те фигурӑн лаптӑкӗ ҫинче паллӑ тӑваҫҫӗ.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вӑл вара татах йывӑрӑш центрӗ ҫине опора точки урлӑ каҫса каякан вертикаль ҫинче пулмалла вырнаҫса тӑрать.
2. Япала йывӑрӑшӗн центрӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.