Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫӑлкуҫ шывӗ тапса тӑрать, Шыв арманне ҫавӑрать, — Кухӗн-ҫӗрӗн салат авӑрать, Ҫывӑхри ҫын асӑнать.
VII. Сухатӳ // Николай Шупуҫҫынни. Шупуҫҫынни Н.В. Еркӗн: поэма. — Мускав: СССР-ти халӑхсен тӗп издательстви, 1930. — 176 с.
Ӑна пӗлекен салтаксем, унӑн ҫывӑхри тантӑшӗсем, вӑл чӑваш ҫемйинче ӳснӗ каччӑ, ҫара киличчен пӗр хулара инженер пулса ӗҫленӗ, терӗҫ.
Хӑвӑл йӑмра // Сергей Юшков. Юшков С. П. Кӗрен кӳлӗсем: повеҫпе калавсем — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 112 с. — 74–85 с.
Савин анкартине сад лартрӗ, пӗчӗк кил тавра, унтан ҫывӑхри ҫырма-ҫатрана йывӑҫ лартса тухрӗ.
Хӑвӑл йӑмра // Сергей Юшков. Юшков С. П. Кӗрен кӳлӗсем: повеҫпе калавсем — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 112 с. — 74–85 с.
Вӑрманти сасӑ ултавлӑ, инҫетри сасӑ та, янраса килсе, ҫывӑхри пек илтӗнет.
Пӗрремӗш сыпӑк // Сергей Юшков. Юшков С. П. Кӗрен кӳлӗсем: повеҫпе калавсем — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 112 с. — 3–73 с.
Пӗр енче райпо пуҫлӑхӗ хирӗҫ ларакан поссовет председательне хӗрсех тем тӑнлантарать, завод директорӗ ҫывӑхри колхоз председательне курорт шучӗпе астарать, икӗ хӗрарӑм главврачпа культура пайӗн заведующийӗ, ҫамрӑклӑха сыхласа хӑвармалли ыйтусене татса параҫҫӗ.
Вунвиҫҫӗмӗш кум // Владимир Кузьмин. Шухӑшлама вӑхӑт пур: калавсем. — Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1981. — 64 с. — 21–23 с.
Андрейран уйрӑлсанах эпӗ ҫывӑхри автоматран Верук патне шӑнкӑравларӑм.
Верук-Чиперук // Сарра Баранова. Шухӑшлама вӑхӑт пур: калавсем. — Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1981. — 64 с. — 12–13 с.
Тимӗр Кӗркури ҫитмӗл те ҫичӗ туратри тӑванне палласа илчӗ пулас: малтан, пире хӑйӗн шуйхӑнчӑк-пӑрӑнчӑк куҫӗпе тыткӑнласа, тӑп чарӑнса тӑчӗ, унтан сылтӑм еннелле палт ҫаврӑнчӗ те ҫывӑхри апат-ҫимӗҫ лавккинелле чуппипех чупрӗ.
Супер! // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 128–143 с.
Аркадий халӗ, хӑйӗнче пур ҫывӑхри е катари пурнӑҫ тӗллевӗсене те, пур шухӑш-туйӑма та самант путарса, хӑй халлӗ, ним улшӑнмасӑр, ниме пӑхмасӑр ӗҫлекен автомат пек, хӑйне пӗртен-пӗр тӗллеве парӑнтарчӗ: ҫынсене ҫӑлмалла!
Пӗрремӗш экзамен // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 70–96 с.
Куҫ хупӑмрах бетонланӑ ҫыран хӗррине анса ҫитрӗ, аллинчи папкине (унта вӑл паян экзаменра усӑ курмалли хутсене, хаҫатсенчен касса илнӗскерсене, хунӑччӗ) ҫывӑхри тенкел ҫине вӗҫтерчӗ, хыпалансах, трусикпе ҫеҫ юлса, вӑш-ваш ҫиелти ҫи-пуҫӗнчен хӑтӑлчӗ.
Пӗрремӗш экзамен // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 70–96 с.
Унччен те пулмин ҫывӑхри хӑва тӗми хыҫӗнчен пӗчӗк шурӑ йытӑ ҫӗмӗрттерсе тухрӗ те, ҫаплах антӑхса кайсах вӗре-вӗре, йӗкӗт еннелле ыткӑнчӗ.
Вӑрттӑн сыхлавҫӑ // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 36–70 с.
Ман ҫывӑхри шукӑль тумланнӑ, хӗрлӗ-сарӑ ҫӳҫне кӗске кастарнӑ хӗрпе ҫӳҫлемес, хура ҫӗрле ҫуралнӑ каччӑ та, лӳ те тумасӑр евӗклӗн ыталаннӑскерсем, вӑхӑтлӑха хӑйсен ҫамрӑк юратӑвӗн чӗрӗ, пал-пал та йӑлтӑр-йӑлтӑр кӑвайтне пыл-ҫуран та тутлин шерпечӗпе сапса сӳнтернӗ.
Вӑрттӑн сыхлавҫӑ // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 36–70 с.
Эпӗ ҫывӑхри каюра тӗмески пек тӑпрас ҫине пырса лартӑм -анчӑк ҫисе тӑраниччен ӑна пӑрахса каяс темерӗм.
Вӑрттӑн сыхлавҫӑ // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 36–70 с.
Ленаахӑйӗн ачалӑхне ӑшӑх путса татах тем ӑсса илчӗ, анчах сӗлпӗрленсе, кӑтӑш пулса выртакан Павӑл, канлӗн, таҫти ҫывӑхри икӗ вӗтӗ кайӑк чӗвӗлтӗтӗвӗпе тутлӑн тӗлӗре пуҫланӑскер, ӑна та, хӑй пуҫӗ тӗлӗнченех вертолёт пек вӗҫсе иртнӗ ҫӗлен лашин сӑлпӑркка ӗрлевне те тӑна хываймарӗ, ал тӳрчӗ ҫийӗн ҫуначӗсене саркаласа йӑпӑртатса иртекен кӑтка та туймарӗ.
Мӑнтӑрккапа Вӑрӑмкка (е Турӑ пӳрни) // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 8–35 с.
Кӗҫех ҫывӑхри ансӑр, авкаланчӑк, чӗлтӗр-чӗлтӗр юханшыв урлӑ хывнӑ вӗр-ҫӗнӗ каҫма енчен чун-чӗрене сӑркӑлтаттарса тыткӑнлакан ҫепӗҫ, чечен, хаваллӑ юрӑ илтӗнсе кайрӗ:
Мӑнтӑрккапа Вӑрӑмкка (е Турӑ пӳрни) // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 8–35 с.
Кунта чи кирли: пурин те тӳсӗмлӗ, кунӗ пулмалла, хӑйне хӑй мӑнна хуракан намӑса юлӗ, хӑйне хӑй пӗчӗклетекенни чапланса кайӗ; кашни ҫын ыттисене, вӗсем хӑйне мӗн сунасса кӗтет, ҫавна ҫеҫ сунтӑр; усала хирӗҫ вӑйпа тӑрса кӑна мар, ырӑ тӗслӗхпе те ҫӗнмелле; ӗҫлемесӗр алла ҫӑкӑр тытма юрамасть; сывлӑхлисен чирлисене сыватмалла, вӑй-халлисен халсӑррисене пулӑшмалла; пысӑк ӑслӑ, тарӑн пӗлӳллӗ ҫынсем тӗпчесе тупнӑ е этемлӗх пурнӑҫӗн опычӗнчен пухнӑ ырӑ, усӑллӑ пӗлӳсем пӗтӗм этемлӗх ӑс-тӑн пуянлӑхне ҫаврӑнмалла; пуянсен хӑйсен вӑхӑтлӑх пуянлӑхне тӳрӗ ӗҫпе пурӑнакан чухӑнсемпе пайламалла; ҫӗр ҫинче кашни ҫын (ҫывӑхри те, ҫич-ҫич тинӗс леш енчи те) хӑйне ҫеҫ мар, ыттисене те ырӑ ҫеҫ тӑвас, вӗсемпе юлташланас, тӑванланас шухӑш-ӗмӗтпе пурӑнмалла.
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.
«Сӳсленмеллех ҫемӗҫсе кайнӑ» Ула Тимӗре, хӑштик-хӑштик сывласа вӑй пухса, ултава ултӑ пӑт туртакан михӗ айӗнчен туртса кӑларса пӗтӗм тӗнчене силлесе кӑтартасран шикленсе-сехӗрленсе выртаканскере, Анатолийпе Саша ҫӗклесе тӑратрӗҫ те, ик енчен ҫавӑтса кайса, ҫывӑхри вӑрӑм тенкел ҫине лартрӗҫ.
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.
Хӑйӗн сӑн-питне вылянчӑклӑн, лапчӑткаласакукӑрткаласа кӑтартакан Атӑл (ун варрипе халӗ, ҫӑра хура тӗтӗм палкатса, шыва кустӑрмисен ҫунаттисемпе тапӑч ҫапнӑ пек тӑтӑш ҫатлата-ҫатлата, икӗ хутлӑ шурӑ пӑрахут тӑвалла ыйхӑллӑн-мӑраннӑн шӑвать) шывӗпе, ывӑҫласа ӗҫмеллех тасаскерпе, шапӑр-шапӑр ҫӑвӑнкаласан, сӑмса тутрипе сӗртӗнкелесе типӗнсен, каччӑсем ҫывӑхри чиркӳ чанӗ тӗнкӗл-тӗнкӗл тунӑ майӗн ӗнертен юлнӑ имсим юлашкисене ҫырткаларӗҫ те хырӑм картне лартаймасӑрах пасаралла таплаттарчӗҫ…
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.
Вертихвостов вара, «чӗресӗр юрату» туйӑмӗпе канӑҫне ҫухатса, чӑтӑмсӑр пӑлханса кайнӑскер, хӑй «сехетне» кӗтсе илчӗ пулас: никампа та сӑмах-юмах сутти туса тӑмарӗ — саккӑрмӗш класрах ял клубӗн киномеханикӗпе «тупйытӑлла» выляса хӗр чысне вараланӑ лапчашка кӗлеткеллӗ Сидорова Елизаветӑна, ытла та ҫӑмӑл тумлӑскере, астаруллӑ куллине ҫурхи кӗсре кӗҫеннӗ пек кустара-кустара яракан йӑкӑл-якӑла, хул хушшинчен ҫӑватрӗ те, шӑлне тӗрсӗр йӗрсе, ҫывӑхри пӗве ҫыранӗнче ашкӑрса ӳсекен хӑвалӑх патнелле талкӑштарса уттарчӗ.
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.
Малтанах ҫавӑн йышши «тупрана» ҫӗр ҫинче куҫӗпе йӗрлесе-хыпашлакаласа шырарӗ — тупаймарӗ, унтан ҫывӑхри таврари йывӑҫ тӗмӗсене тӗпчесе куҫлама пуҫларӗ.
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.
Ула Тимӗр зажигалкипе чалтӑрт! хӗлхем кӑларса ҫывӑхри тавралӑха ҫутатса илчӗ, унтан йывӑррӑн, мекеҫлене-мекеҫлене, ури ҫине тӑчӗ, рюкзакне ҫурӑмӗ ҫине меллӗн вырнаҫӑнмалла тӳрлетрӗ.
Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта // Василий Сипет. Сипет В. Хӑлхасӑр, куҫсӑр вӑрманта: повесть. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2017. — 196 с.