Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Упана (тĕпĕ: упа) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Арҫыннисем упана хӑш тӗлтен лектернине пӑхаҫҫӗ, питӗ лайӑх лектернӗ тесе, мухтакаласа та илеҫҫӗ.

Мужчины смотрели, куда попал выстрел, и некоторые даже хвалили выстрел.

Шыв, швабра тата лампа // Василий Алагер. Герман, Ю. Феликс Дзержинский: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 66 с.

Пӗррехинче питӗ пысӑк та тӗреклӗ кашкӑр тытрӑм, тепрехинче упана персе ӳкертӗм.

Однажды убил хорошего матерого волка, потом медведя убил.

Шыв, швабра тата лампа // Василий Алагер. Герман, Ю. Феликс Дзержинский: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 66 с.

— Куртӑр ӗнтӗ упана.

Пусть медведя посмотрит.

Упа // М. Тимофеева. Житков Б. С. Эпӗ курса ҫӳрени: япаласем ҫинчен ҫырнӑ калавсем; М. Тимофеева куҫарнӑ; ӳнерҫӗсем Ф. Осиповпа П. Сизов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 212 с.

Якутире Ваҫка ятлӑ хура кушак аҫи тискер упана хирӗҫ тӑрса тискер кайӑка хуҫисем йӗркеленӗ лагерьтен хӑваласа янӑ.

В Якутии черный домашний кот по кличке Вася дал отпор дикому медведю и прогнал зверя от лагеря, который разбили его хозяева.

Якутири кушак хуҫисене упаран ҫӑлнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/29325.html

Унӑн упана хӗрхенесси килчӗ, вӑл ӑна йӑпатма пуҫларӗ:

Ему стало жалко медведя, и он начал ему выговаривать:

Гассанпа упа // Николай Иванов. Тихонов Н.С. Паттӑр партизан: калавсем; вырӑсларан Н. Иванов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 47 с.

Гассан хӑй сӑрт ҫинче ҫирӗпрех тӑнипе упана вилӗм шӑтӑкне тӗртсе янӑпа пӗрехчӗ, анчах упа ӑна самантрах ура хучӗ те, вӗсем иккӗшӗ те ҫӳлтен кӑшт ҫеҫ йӑтӑнса анмарӗҫ.

Гассан стоял твёрже на скале и почти отодвинул медведя к краю пропасти, но тут медведь сделал ему подножку, и они чуть не свалились.

Гассанпа упа // Николай Иванов. Тихонов Н.С. Паттӑр партизан: калавсем; вырӑсларан Н. Иванов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 47 с.

Гассан, ҫаннисене тавӑрса, хӑюллӑн малалла ярса пусрӗ те упана хулӗнчен тӗкрӗ.

Тогда Гассан, завернув руку в бурку, смело шагнул вперёд и тронул медведя за плечо.

Гассанпа упа // Николай Иванов. Тихонов Н.С. Паттӑр партизан: калавсем; вырӑсларан Н. Иванов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 47 с.

Хӗл иртрӗ ӗнтӗ, упана темӗнле пысӑк ӗҫ хӑй шӑтӑкӗнчен кӑларнӑ пулас.

Зима уже кончалась, и, по-видимому, какое-то важное дело заставило его выбраться из берлоги.

Гассанпа упа // Николай Иванов. Тихонов Н.С. Паттӑр партизан: калавсем; вырӑсларан Н. Иванов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 47 с.

Вӑл упана вӑрҫтарса, ӑна хирӗҫ кӑшкӑрса, аллисемпе юнаса пычӗ.

Он кричал на медведя, ругал его крепкими словами и махал руками и производил большой шум.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

— Ун пек пысӑк упана эпӗ ку таранччен те куран, — тенӗ малалла Баун ятли: — анчах упи ӑна хирӗҫ тӑрасшӑн мар пулса пӑрӑнчӗ те, васкамасӑр пӑр ҫинелле кайма тытӑнчӗ.

— Больше не бывает, — поддержал Баун и продолжал рассказ: — но медведь не хотел драться и, повернувшись, стал уходить по льду.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

Тепре сунара кайсан вӑл ҫитӗннӗ упана тытнӑ, унтан аҫа упапа амине тытса вӗлернӗ.

Во вторую свою охоту он убил молодого медведя — почти взрослого; а в следующий раз — громадного самца и медведицу.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

Шур упана тытасси — питӗ хӑрушӑ ӗҫ ӗнтӗ вӑл, анчах ҫуралнӑ упа амине тытасси темиҫе хут, ҫӗр хут хӑрушӑ.

Опасно убить медведя, но трижды — нет, в три раза трижды — опасней убить медведицу с медвежатами.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

Хӗрсе кайнӑ вӑхӑтра вӑл упапа алла-аллӑнах тытӑҫнӑ пулнӑ, лешӗ унӑн аяк пӗрчине хуҫса пӗтернӗ, ҫапах та упана тытнӑ вӑл, ҫавӑн ашӗпе вара халӑха вилӗмрен ҫӑлса хӑварнӑ.

Он вступил с медведем в рукопашную, и тот смял его под себя; зверь был очень жирный, и народ был спасен.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

Ялта выҫлӑх чухне вӑл Полярти тем пысӑкӑш шурӑ упана халӑх валли тытса парас тесе упапа кӗрешсе вилнӗ.

Пытаясь в голодное время спасти жизнь своих одноплеменников, он погиб, охотясь на полярного медведя.

Киш ҫинчен ҫӳрекен юмах // М. Волков. Лондон, Джек. Пурнӑҫа юратни: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 72 с. — 35–47 с.

Упана хирӗҫ те вӑл пӗр пӗчченех тухнӑ, Сан-Антониора пурӑннӑ ҫӗрте, вӑл час-часах пӑшалпа кайсан, чип-чиперех таврӑннӑ.

На медведя он ходил один на один; в Сан-Антонио, где прежде жил Орлик, все знали, что нередко он уходил с ружьем месяца на два и всегда возвращался целым и невредимым.

III // Л. Борисова. Сенкевич Генрик. Ҫӑкӑр шыраса: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 62 с.

Эсӗ вара Упана ҫапла кала: «Апла та капла, пирӗн ханӑн арӑмӗ пачах ухмаха тухса кайрӗ, нимӗн те ҫиесшӗн мар, упа чӗрине кӑна ыйтать. Акӑ хан сӑнӑ илнӗ те ҫеҫенхир тӑрӑх упа шыраса тусан кӑларса чупать, те».

Тут ты и скажи медведю: «Дескать, так и так, у нашего хана жена совсем взбеленилась, ничего не хочет есть, просит медвежье сердце. Вот хан по степи с копьем и рыщет, медведя ищет, оттого и пыль».

Тилӗпе упа тата кӗтӳҫӗ // Михаил Андреев. Казах юмахӗсем: юмахсем. — Шупашкар: Чӑвашсен государство издательстви, 1938. — 60 с. — 51–55 с.

Кӗтӳҫ хӑраса ӳкнӗ, Упана Тилӗ намӑс тунине виличчен те никама та каламастӑп, тесе тупа тунӑ.

Испугался пастух, стал клясться да божиться, что и не заикнется.

Тилӗпе упа тата кӗтӳҫӗ // Михаил Андреев. Казах юмахӗсем: юмахсем. — Шупашкар: Чӑвашсен государство издательстви, 1938. — 60 с. — 51–55 с.

— Эпӗ, пӗр Тилӗ Упана мӑшкӑл тунине куртӑм, — тет.

— Да видел я, как лиса одного медведя провела.

Тилӗпе упа тата кӗтӳҫӗ // Михаил Андреев. Казах юмахӗсем: юмахсем. — Шупашкар: Чӑвашсен государство издательстви, 1938. — 60 с. — 51–55 с.

«Чӗрчун чӑн та асӑрханусӑр ҫӳренӗ, хаярскер пулнӑ — госинспекторсене хӑвалама тытӑннӑ, вӗсенчен пӗри ҫине тапӑнма хӑтланнӑ. Нумай сехет хушши йӗрленӗ хыҫҫӑн ҫынҫиен упана паркри ӗҫченсем персе пӑрахнӑ», — ҫапларах пӗлтернӗ.

«Зверь был явно неосторожен, агрессивен и сам пытался преследовать госинспекторов, сделав попытку напасть на одного из них. После многочасового выслеживания медведь-людоед был убит сотрудниками парка», — говорится в сообщении.

Красноярск крайӗнче упа туристсене тапӑннӑ: 16 ҫулхи ҫамрӑк вилнӗ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/28933.html

Тискер кайӑксене тытма ҫӳрекен Ҫӗпӗр сунарҫисем упана хирӗҫ ҫавӑн пек пырса, ӑна ҫӑра ҫӑмлӑ хытӑ тирӗ витӗр пашлаттарса тӳрех чӗринчен лектереҫҫӗ.

Сибиряки-зверобои ходят так на медведя и бьют его в сердце, пронзая твердую кожу, заросшую густой шерстью.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех