Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Пилешӗ хӗлле, сӗрӗм тивсен, аван пулаканччӗ-ха.

они хороши после первых морозов: рябина помогает при угаре,

Кӗркунне // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Хӑраканни хӑрами пулчӗ, хӑраманнин пуҫ тӳпинчен сӗрӗм тухса тӑрать.

Боязливый перестал бояться, а с макушки того, кто не боится, поднимался угар.

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Юман мунчара кӑшт вӗрирех хутсан вут пуҫҫисӗр те сӗрӗм тивет.

Ежели баня из дубовых бревен сложена, от них угар бывает, даже когда слишком жарко протопить.

Аптранӑ кӑвакал // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

«Сӗрӗм тивмен пулӗ сана паян?

— Слушай, ты нынче ненароком не угорел?..

Кантурта // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Хӑй хытӑран та хытӑ ҫӗмӗрлешет: «Кунта чӑх пӑхӗ нумай, пуҫа сӗрӗм тиврӗ, ӗнтӗ виҫӗ кун хушши анраса ҫӳремелле пулать», — тет.

Да поживей, а то я тут от куриного помету угорю весь начисто.

Ҫын ҫухалнӑ // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Эрне ытла сӗрӗм тивнӗ ҫын пек алчӑраса пӑхса ҫӳренӗ, ҫӗрле сике-сике тӑрса ларнӑ, чӗлӗм туртнӑ.

Неделю ходил как побитый, ночами не спал, вскакивал, смолил трубку.

Ярила мучи // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Тӑваттӑмӗшӗ «сӗрӗм тивнипе» вилсе кайнӑ.

Четвертый вскоре умер «от угару».

Яка Илле // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Хӑш чух пуҫа тивет йӳҫ сӗрӗм…

Куҫарса пулӑш

II // Маркиан Удалов. «Тӑван Атӑл». — 2007. — 3№. — 95–117 с.; 4№. — 52–75 с.; 5№. — 40–72 с.

Чун шикленет, ӑш вӑркать, Пуҫ тӳпинчен сӗрӗм тухать.

Куҫарса пулӑш

1 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.

Ҫук, Павлуш, сана, темскер, сӗрӗм тивнӗ пулмалла.

Куҫарса пулӑш

3 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.

Гидрогенизаци реакцийӗ пынӑ май сӗрӗм газӗн 95% яхӑн процентӗнчен 90 октан хисепӗллӗ шӗвӗ топливо туса кӑларнӑ, ҫакӑ вара Китайӑн VI наци стандартне тивӗҫтерет.

В ходе реакции гидрогенизации около 95 процентов углекислого газа было преобразовано в жидкое топливо с октановым числом 90, что соответствует китайскому национальному стандарту VI.

Китайра сӗрӗм газӗнчен биотопливо тума тытӑннӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31279.html

Nature Communications пӗлтернӗ тӑрӑх, Даляньри хими физикин институчӗн (Китай) ӑсчахӗсем ҫитӗнӳ тунӑ: вӗсем сӗрӗм газӗнчен биотопливо тухӑҫлӑ хатӗрлеме пултаракан дистилляци хатӗрне ӑсталаса тӗрӗсленӗ.

Nature Communications сообщает о достижении ученых из Даляньского института химической физики (Китай), которые создали и испытали дистилляционную установку, очень эффективно превращающую углекислый газ в биотопливо.

Китайра сӗрӗм газӗнчен биотопливо тума тытӑннӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31279.html

Пӑхӑр ҫаврашки пек хӗрлӗн курӑнакан хӗвеле тусанпа сӗрӗм хупласа лартать.

Пылью и дымом застилало медное солнце.

6 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Тусанпа сӗрӗм витӗр каллех те каллех ҫурри пӗшкӗннӗ кӗлеткесем курӑнаҫҫӗ, вӗсем пуҫӗсене ҫӗрулми пӗҫерекен котелоксемпе тытса хӳтӗленӗ, умӗсене сарлака ҫивчӗшлӗ штык кӑнтарса тытнӑ.

Снова и снова сквозь пыль и дым появлялись полупригнувшиеся фигуры в котлах для варки картошки на головах, с уставленными вперед себя широкими лезвиями…

4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Чӗре таппи тӑнлав ҫумӗнче сисӗнет: мунчара сӗрӗм тивнӗ хыҫҫӑнхилле тӑлт-тӑлт! тӑлт-тӑлт! сикет вӑл.

Куҫарса пулӑш

Тинӗс госпиталӗнче // Валентин Бурнаевский. Чӑваш литературин антологийӗ: пӗрремӗш том. Проза. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2003. — 551 с. — 275–281 с.

— Сана мӗн, сӗрӗм тивмен пулӗ те?

— Да что ты, угорел, что ли?

Володя // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Ҫынсем комета хӳри сиенлӗ газсенчен: циан, сӗрӗм газӗнчен тӑрать тесе ҫырнӑ астрономсен ӗҫӗсене вуланӑ.

А люди читали в трудах астрономов, что хвосты комет состоят из ядовитых газов: из циана и угарного газа.

Ҫӗрпе комета ҫапӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Чул ванчӑкӗсем хушшинчи пӗчӗк хушӑксемпе шӑтӑксем газсемпе тулнӑ, сӑмахран, азотпа, сӗрӗм газӗпе, ционпа (ку та питӗ сиенлӗ газ).

Между частичками камня есть мельчайшие промежутки, дырочки, наполненные газами, например азотом, угарным газом, цианом (тоже весьма ядовитый газ).

Кометӑсен тытӑмӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫеҫенхирсем, ялсем тӑрӑх, пуҫа сӗрӗм тивнӗ пек, терт курса ҫӳретпӗр…

По степям, по деревням как угорелые мыкаемся.

Осиновка патӗнче // Николай Евстафьев. Баныкин, В. И. Чапаев ҫинчен: калавсем; Н. Евстафьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 128 с.

Пурте пуҫӗсене ҫухатнӑ, сӗрӗм тивнӗ пек тапаланаҫҫӗ.

Все потерьяли голову, мечутся, как угорелеватые.

2. // Леонид Агаков. Фадеев, А. А. Амгуньски полк: повесть; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 40 с.