Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Ҫурхи (тĕпĕ: ҫур) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Тата ҫурхи ҫанталӑк кӗҫ-вӗҫ епресе каяс хӑрушлӑх та пысӑк; кашни шырлантах, кашни тип вартах — ҫурхи юр шывӗ шавласа юхма пултарать.

Грозила степная весенняя распутица; в каждом ярке и каждой балке — шумные потоки снеговой воды.

17 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Иртнӗ каҫхине пӑр таткаланса тапранса кайнӑ та, ҫурхи шыв тулса пыракан юханшыв кӳпчесе, кӑпӑкланса, урамсем еннелле сарӑмланса кӑна выртать.

За прошедшую ночь лед поломало, пронесло, и речка, пополняемая коричневыми потоками талой воды, пухла, пенилась, подступая к улочкам.

17 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Хутор ҫыннисем ҫурхи ӗҫе хатӗрленеҫҫӗ; армантан кӑна Валетпа Давыдка тата машинист Иван Алексеевич килкелеҫҫӗ.

Хуторцы готовились к весенней работе; лишь с мельницы приходили Валет с Давыдкой и машинист Иван Алексеевич.

16 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Йӑвашланчӗ, ҫурхи шыв айне пулнӑ курӑк пекех ҫемҫелсе кайрӗ.

Посмирнел, слег, как травина под полой водой.

7 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Патша пӗви тӗлӗнче — ҫурхи шывпа капланса тулнӑ хӑйӑр тӗмески паланчӑкӗ.

Возле Царева пруда — наносный от вешней воды песчаный увал.

8 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Хуторта чӳрече хупписем шартлатса хупӑнчӗҫ, карчӑксем каҫхи кӗлӗрен тухнӑ та сӑхсӑхкаласа киле васкаҫҫӗ; плац ҫинче тӗссӗр кӑвак тусан мӑкӑрланса ҫӗкленет, унччен те пулмарӗ — ҫурхи шӑрӑхпа йывӑрланнӑ ҫӗр ҫине ҫумӑрӑн малтанхи тумламӗсем ӳкме те пуҫларӗҫ.

В хуторе хлопали закрываемые ставни, от вечерни, крестясь, спешили старухи, на плацу колыхался серый столбище пыли, и отягощенную внешней жарою землю уже засевали первые зерна дождя.

4 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Юргина вӑрҫӑн симӗс ракети ҫути хӑй мӗнле пулнинчен пачах урӑхла кӑтартнӑ, анчах сасартӑк — Ленӑпа икӗ хутчен тӗл пулни — ӑна кулленхи ҫурхи хӗвел ҫутипе ҫутатнӑ та вӑл унччен мӗнле пулнӑ ҫавнашкалах юлнӑн туйӑннӑ.

Получалось так, будто война освещала Юргина холодным зеленым светом ракет, в котором весь его внешний облик был далек от реального, а тут вдруг только две встречи с Леной осветили его обычным светом весеннего солнца, и он стал тем, чем был всегда.

XIX // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Ҫурхи уй-хир ӗҫӗсем, хӑвах курса ӗнентӗн, начар мар, пыраҫҫӗ, иртерех акмалли пучахлӑ тырӑсем тӗлӗшпе марьяновецсене хӑваласа иртрӗмӗр, пӑрҫа-ясмӑк, пахча ҫимӗҫ тӗлӗшпе те хӑваласа иртессине шанатпӑр…

— Весенние полевые работы, сам убедился, идут неплохо, по поводу раннепосевных сортов зерновых обогнали марьяновцев, надеемся, что и по гороху с чечевицей, и по овощам тоже обойдем…

XXVI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫывӑхра ҫурхи шывпа тулма пуҫланӑ юханшыв ҫуталса, хӑйӗн сулхӑнлӑхӗпе хӑй патне кӑчӑк туртса выртать; хӑшпӗр ҫӗрте пӗчӗк утравсем симӗссӗн кӑтраланаҫҫӗ; леш енче ӗнесем шыв ӗҫме анаҫҫӗ — тӑмлӑ тӑпра тусанӗ кӗтӳ ҫинче кӗрен тӗтӗм пек мӑкӑрланать.

Вблизи располагалась начавшая наполняться весенними водами река и манила к себе своей прохладой; кое-где зеленели маленькие островки; по ту сторону спускаются на водопой коровы — глинистая пыль на фоне стада клубилась словно бурый дым.

XXVI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Вӗсен пичӗсем ҫурхи хӗвелпе пиҫсе хуралма ӗлкӗрнӗ; ҫӑра тусанпа витӗннӗ ҫутӑ машинӑсем тӗксӗмленнӗ; ҫак кун вӗсем ҫеҫенхирти нумай ҫулсем тӑрӑх ҫӳрени пуринчен те курӑнать.

Лица у них уже успели загореть на весеннем солнце; потемнели покрытые густой пылью светлые машины; было видно сразу, что они в этот день проехались по многим степным дорогам.

XXVI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫеҫенхирте хӗвелӗн ҫап-ҫутӑ та хӗмлӗ хӗлхемӗсемпе пӗрле тӑрисем илемлӗн юрласа сарӑлать — ҫак ҫурхи юрӑсен пуҫламӑшӗ те, вӗҫӗ те ҫук.

В степи вместе с яркими и красочными лучами солнца разливается красивая трель жавронков — у этой весенней песни нет ни начала, ни конца.

XXV // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Йывӑҫҫисем ытла ҫамрӑккипе кӑшт ҫил вӗрсенех сулланаҫҫӗ, хӑшӗсем тӗрексӗр, тӑма та пултараймаҫҫӗ, ҫапах та вӗсем тӳррӗн те мӑнаҫлӑн лараҫҫӗ: вӗсен ҫулҫисем кӑштах хӗрлӗрех те сарӑрах пулнинчен вӗсене кунта вырӑн килӗшни курӑнать, ҫурхи хӗвеле кӗтсе, вӗсен тымарӗсем те нӳрлӗ ҫӗре ӑшшӑн кӗрсе вырнаҫнӑ.

Деревца были еще так юны, что покачивались от маленького ветра, а все же стояли стройно; по желтым, с красноватой подпалиной листьям было видно, что и место им пришлось по нраву да и корни уже покойно и тепло улеглись в сырой почве.

VIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

— 1948 ҫулхи ҫурхи кунсемччӗ…

— Стояли весенние дни 1948 года…

Геннадий Волков: «Пурне те ашшӗ-амӑшӗн чӗлхине упрама пиллетӗп» // Тантӑш. http://yaltch.cap.ru/news/2010/02/02/gen ... -am258sh27

Тӗрӗс, агрономилле кӑтартса панӑ тарӑнӑш пур ҫӗрте те сухаламаҫҫӗ: пӗр плугӗ тарӑн илет, ҫӗр сийне анлӑн сире-сире пӑрахать, тепри ҫӗр питне кӑна сирсе тухать; тырӑсене те тӗрлӗрен акаҫҫӗ: пӗр ҫӗрте речӗ-речӗпе, тепӗр ҫӗрте шӑйрӑксемлӗ; пӗр ҫӗрте ҫурхи тырӑсем ҫӳллӗ, таса, вӗсене хуҫалла лайӑх тата вӑхӑтра ҫумласа тасатнӑ, теприсене ҫумкурӑкӗ пусса илсе пӗтерсе лартнӑ, — ҫӗрӗҫлекен юлхавланнӑ курӑнать, ҫуркунне тырӑ пӗрчине ҫӗре пӑрахнӑ та, ун ҫинчен манса кайнӑ, анчах хӑй ҫимӗҫне пухма хатӗрленет; кунсӑр пуҫне тата пилӗк пусӑллӑ пусӑҫаврӑнӑшӗпе, тап-таса ҫӗртмепе тата курӑк акнӑ уйпа юнашар халӗ те вилмен карчӑка-йӑранлӑ анасене курма пулать; пӗр сӑмахпа каласан, ҫӗре пур ҫӗрте те пӗр пек ӗҫлесе ҫемҫетмен, анчах плуг хӑйӗн тӗренӗ вӗҫӗпе те пулин пырса тивмен пӗр татӑк ҫӗр те ҫук; хӑшпӗр кая юлнӑ ҫӗрӗҫлекен хӑй пӗлекен тӳремлӗх ҫине пӑхса, ҫакна пӗтӗмпех курать те ирӗксӗрех ҫапла калать:

Правда, не везде глубина вспашки соответствует агроминимуму: один плуг берет глубоко, пласт земли подымает широкий, а другой сдирает лишь корку; посевы тоже есть разные: там рядок в рядок, а там одни огрехи; одни пропашные рослые, чистые, по-хозяйски и вовремя прополоты, а другие зачахли в сорняках — видно, что хлебороб поленился, бросил зерно по весне в почву да и забыл о нем; к тому же можно встретить рядом с пятипольными севооборотами, с чистыми парами и травосеянием живую старушку — чересполосицу; словом, качество обработки поля не всюду одинаковое, но зато, кажется, уже нет такого клочка земли, которого не коснулся бы плуг хотя бы кончиком своего лемеха, так что иной запоздавший хлебороб взглянет на знакомую равнину, увидит все это и невольно скажет:

XXI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Пурте пӗлеҫҫӗ, ҫурхи акана пирӗнтен япӑхрӑх ирттерчӗҫ…

Весновспашку — это же всем известно — они вели хуже нас…

II // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Тӗлӗнмелле, ҫак ҫурхи кун иртенпех ӑна темле пӑшӑрхантарнӑ.

Странно, но беспокойство завладело им в этот весенний день с самого утра.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Пехота йӗпе ҫӗр ҫинчех, тӑшман вучӗ айӗнче тата юрпа хутӑш ҫӑвакан ҫурхи ҫумӑр ҫинче выртать.

Пехота остается лежать на мокрой земле под неприятельским огнем и весенним дождем вперемежку со снегом.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Кунта халь ҫаврӑнса пӑхма та ӗлкӗрейместӗн, — вӗр-ҫӗнӗ хӳшӗсене пӑрахса хӑвараҫҫӗ те, вӗсенче вара ҫурхи ҫил ҫеҫ хуҫаланма тапратать.

А то и оглянуться не успеешь, как новенькие шалаши будут покинуты и в них начнет хозяйничать весенний ветер.

Иккӗмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Ку таранччен нимӗҫ танкӗсем те, нимӗҫ авиацийӗ те тата ҫак таврара тискерленсе ҫӳрекен бандит шайкисем те аптратса ҫитерейменнине халӗ ҫакӑ вӑрман, вӑрҫӑ ватса ҫӗмӗрнӗ тата ҫурхи шыв-шур ҫуркаласа пӗтернӗ ҫул-йӗрсемлӗ аслӑ вӑрман пӗтӗмпех аптратнӑ.

То, что не удалось ни немецким танкам, ни немецкой авиации, ни свирепствующим здесь бандитским шайкам, сумели сделать эти обширные лесные пространства с дорогами, разбитыми войной и размытыми весенней распутицей.

Пӗрремӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Калиткерен кӗрсе, килкартинче кӗтмен хӑнана курсан, Татьяна ҫийӗнчех салхуланчӗ, унӑн сарӑ куҫхаршийӗсем чалӑшрӗҫ, пичӗ тӗксӗмленчӗ, — ҫурхи уяр ҫанталӑклӑ кун ҫавӑн пек пулать: хура пӗлӗт кӗтмен ҫӗртен хӗвеле хупӑрласа илет те, вара илемлӗ сӑрсем пӗр самантра тӗксӗмленеҫҫӗ, вӗсене сӑрӑ та тӗссӗр чатӑр карса илет…

Войдя в калитку и увидя во дворе нежданного гостя, Татьяна сразу помрачнела, белесые брови ее нахмурились, лицо потемнело, — такое случается в весенний ясный день: черные тучи неожиданно закрывают солнце и тогда все краски в одно мгновение тухнут, их всех обволакивает серость и бесцветный занавес…

X // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех