Шырав
Шырав ĕçĕ:
Вуниккӗмӗш ҫултах Бакури промысласенчен мастерсене Америкӑна, унтан Индие тата ытти тӗрлӗ ҫӗршывсене ӗҫлеме илсе кайнӑ…
Вунулттӑмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Немцов В.И. Шыв тӗпӗнчи ылтӑн: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 314 с.
Вӑл виҫӗ ҫул хушши канман ӗнтӗ, яланах вӑхӑчӗ ҫук унӑн: е урӑх ҫӗршывсене командировкӑна каймалла, е проект тумалла, е лекцисем вуламалла.Он три года не отдыхал, все некогда было: то проект, то заграничная командировка, то лекции.
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Виссарион Синичкин. Козлов В.Ф. Чул утрав президенчӗ: повесть. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983 — 224 с.
Пӗр вӑхӑтра Райтсен килйышӗ Арктикӑри ҫӗршывсене сӑнаса вӗренес ӗҫпе питӗ интересленнӗ.Одно время вся семья Райт сильно интересовалась исследованиями Арктики.
2. Райт килйышӗ // Ярукка Сантри. Чарнлей, М. Райтсем: (Вильбурпа Орвиль) / А. И. Ярлыкин куҫарнӑ; ред. Н. Васянка. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 110 с.
«Урӑх ҫӗршывсене ҫӳреме нимӗн ӗҫ те ҫук сирӗн, — тенӗ вӑл, — паспорт ман патӑмта юлать».«Нечего вам по заграницам ездить, — сказал он, — паспорт останется у меня».
Кӑвайтсем // Юхма Мишши,Асклида Соколова. Воскресенская, Зоя Ивановна. Амӑш чӗри: Мария Александровна Ульянова пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 286 с.
Шӑпах ҫак ҫӗршывсене каять те ӗнтӗ халь Африкӑран илсе тухакан чурасен пысӑк пайӗ: кашни ҫул тӑван ҫӗршывӗнчен уйӑрса Африкӑн хӗвелтухӑҫ ҫыранӗ хӗррине хӑваласа тухакан ҫынсен йышӗ хӗрӗх пинрен те иртет.
Пӗрремӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Чылай пархатарлӑ ҫынсем ӑна хирӗҫлесе татӑклӑн калаҫнӑ, ҫынна юратса хисепленӗ ятпа Европӑри ҫӗршывсене негрсен чуралӑхне пӑрахӑҫлакан саккуна йышӑнма сӗннӗ.
Пӗрремӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Пур енчен пӑхсан та, тинӗс леш енчи колонисем хӑш-пӗр ҫӗршывсене темле кирлӗ пулсан та, ҫакӑ негрсене тискеррӗн сутнине тӳрре кӑларма пултараймасть.
Пӗрремӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Иртнӗ вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче Олдридж ҫар корреспонденчӗ пулса, Европӑпа Азири чылай ҫӗршывсене ҫитнӗ, пӗр хушӑ Совет Союзӗнче пурӑннӑ.
Джеймс Олдридж // Тӑван Атӑл. Тӑван Атӑл, 1961, 6№, 79 с.
Сакӑр ҫула ҫитсен, хӑйпе пӗрлех ҫурӑлнӑ тинӗс туртӑмӗ ӑна кӑнтӑрти ҫӗршывсене ҫӳрекен пӗр карап ҫине юнга пулса ӗҫе кӗме хистенӗ.
Иккӗмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Тӑрӑшса тата тӳрӗ кӑмӑлпа ӗҫлес пулсан; эпир часах никам умӗнче те нимӗнрен те кая пулмӑпӑр ҫеҫ мар, тата, тен, тӑванӑмсем, ҫутӗҫ енӗпе мала тухнӑ ҫӗршывсене те намӑслантарӑпӑр, вырӑс ячӗн мухтавне ҫӳллӗ пусӑма ҫӗклӗпӗр.
Тӑван ҫӗршыв мухтавӗ // Иван Пинер. Ровинский О.М. Гангут патӗнчи ҫапӑҫу: калав. — Шупашкар: Чӑвашгосизд, 1943. — 60 с.
Ӑна шпионаж ӗҫӗпе тӗрле ҫӗршывсене янӑ.
Гилакс-фиорд заливӗнче // Иван Пинер. Ровинский О.М. Гангут патӗнчи ҫапӑҫу: калав. — Шупашкар: Чӑвашгосизд, 1943. — 60 с.
Ун пек туйӑм вӑл почта ҫӳретекен кӑвакарчӑнсемпе сивӗрен тарса инҫе ҫӗршывсене кайса пурӑнакан вӗҫен кайӑксен аван аталанать.
Тундрӑра // Александр Галкин. Арсеньев В.К. Тайгари тӗлпулусем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 178 с. — 165–178 с.
17-мӗш ӗмӗрӗн пуҫламӑшӗнче Венеци купцисем хӗвеланӑҫри ҫӗршывсене кофе нумай турттарса пынӑ.В начале XVII века венецианские купцы завезли в большом количестве кофе на запад.
Ӗҫмеллисем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Коммунизм тӑвакансен мораль кодексӗ ҫакӑн пек принципсене пӗрлештерсе тӑрать: коммунизм тӑвас ӗҫе чӗререн парӑнни; хамӑрӑн социализмла Тӑван ҫӗршыва, ытти социализмлӑ ҫӗршывсене юратни; общество пурлӑхне ӳстерессишӗн тӳрӗ кӑмӑлпа тӑрӑшса ӗҫлени; кам ӗҫлемест, ҫав ҫимест; обществӑлла гражданла тивӗҫе туйни; обществӑлла йӗркене пӑсакансене питлени; пӗр-пӗрне коллективла тата юлташла пулӑшни: пӗри пуриншӗн, пурте пӗриншӗн; ҫынна ҫын юратни тата ҫынсем пӗр-пӗрне хисеплени: ҫыншӑн-ҫын — тус, тӑван, юлташ; тӳрӗ кӑмӑллӑхпа тӗрӗслӗх, кӑмӑл-туйӑм тасалӑхӗ; обществӑра, хӑв пурнӑҫунта чипер те сӑпайлӑ пулни: ҫемьере пӗр-пӗрне хисеплени, ачасене пӑхса ӳстерессишӗн тӑрӑшни, тӗрӗсмарлӑха, харампырлӑха, ултавлӑха, карьеризма питлени; пирӗн ҫӗршыври халӑхсен туслӑхӗ; нацисем, расӑсем ҫине уйӑрса пӑхнине чӑтма пултарайманни; коммунизм, мир, ирӗклӗх тӑшманӗсене курайманни; тӗнчери тата ытти ҫӗршыври ӗҫҫынисемпе пӗр шухӑшлӑ пулни.
1. Йӗрке-тирпей культури тата уйрӑм ҫын // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Этнограф пек, аллине хутпа кӑранташ тытса мар, хӑҫан та пулин писатель пулма ӗмӗтленнипе те мар, тӗрлӗ ҫӗршывсене кайма тивнӗрен, ҫыннисем куҫа курӑннӑран сӑнанӑ.
Н. Г. Гарин-Михайловский ҫинчен // Хӗветӗр Уяр. Гарин-Михайловский Н.Г. Тёмӑн ача чухнехи пурнӑҫӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 164 с. — 158–163 с.
Историк, чӗлхене тӗпчесе вӗренекен тата ҫулҫӳревҫӗ пулнӑ Мериме авалхи вӑхӑтсемпе урӑх ҫӗршывсене кӑна мар, ҫынсен сисӗм-туйӑмӗсене те пит тӗрӗс ҫырса кӑтартнӑ.
Проспер Мериме // Василий Алагер. Мериме Проспер. Таманго: [калав] — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1938. — 24 с. — 3–5 с.
— Асатте, акӑшсем каллех ӑшӑ ҫӗршывсене вӗҫсе каяҫҫӗ-и?
Тантӑшсем тырӑ кӑшӑлне хураллама пулӑшаҫҫӗ // Николай Резюков. Воронкова, Любовь. Тантӑшсем шкула каяҫҫӗ; вырӑсларан Н.Резюков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 48 с.
Вӗсене ӑшӑ ҫӗршывсене кайма та вӑхӑт ӗнтӗ, — сентябрь ҫитет, кӗр вӑрман тӑрӑх ҫӳрет, йывӑҫсене сӑрлать…
Тантӑшсем тырӑ кӑшӑлне хураллама пулӑшаҫҫӗ // Николай Резюков. Воронкова, Любовь. Тантӑшсем шкула каяҫҫӗ; вырӑсларан Н.Резюков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 48 с.
Нимӗнех те калаймӑн, питӗ лайӑх ҫав рыцарьсем, питӗ лайӑх вӗсем, ырӑ кӑмӑллӑ пулса ҫуралнӑскерсем: ют Ҫӗршывсене сутӑнасси, купи-купипе суя укҫа тиесе тата хӑйсен тӑван ҫӗршывне хирӗҫ пыракан тискер те хӑрушӑ пӑлхава ертсе пыма генерала, «ӳкӗте кӗмен, хӗрхенме пӗлмен полководеца» лартса ют патшалӑх карапӗ ҫинче тинӗс ҫар десанчӗпе пӗрле ишесси; республиканецсене ушкӑнӗ-ушкӑнӗпе персе вӗлернине курасси ҫинчен, унпа пӗрлех Париж театрӗсем ҫинчен шухӑшласси вӗсен ӗҫӗ.
IV // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с. — 3–19 с.
Пасар урамӗпе килелле таврӑннӑ чухне эпӗ ҫакна асӑрхарӑм: кунти ҫынсенчен нумайӑшӗ треска пулӑ типӗтсе тӑварлаҫҫӗ, вара ӑна шхунӑсем ҫине тиесе ытти ҫӗршывсене ӑсатса пурӑнаҫҫӗ иккен.
IX сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.