Шырав

Шырав ĕçĕ:

Хӑшпӗр сăмах пирĕн базăра пур.

Хӑшпӗр (тĕпĕ: хӑшпӗр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ҫавӑнпа та Хӗвелпе Уйӑх пире пӗр тан пек курӑнаҫҫӗ, хӑшпӗр чухне Уйӑх кӑшт пысӑкраххӑн курӑнать.
Поэтому Солнце и Луна кажутся нам почти одинаковой величины, иногда Солнце немного больше, иногда немного больше Луна.

Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Пӗтӗмӗшпе тӗттӗмленмесен, ҫынсем хӑшпӗр чухне ытлашши асӑрхаса та юлаймаҫҫӗ — Хӗвел ҫути кӑшт вӑйсӑрланать кӑна.
Неполное затмение не производит на людей такого сильного впечатления — просто сила солнечного света становится меньше.

Ҫак юхӑмӑн хӑшпӗр пайӗсем Ҫӗр ҫинех вӗҫсе ҫитеҫҫӗ, унта вӗсем атмосфера сывлӑшӗн ҫиелти сийӗпе тӗртӗнсе сывлӑша ҫутатаҫҫӗ.
Некоторые из этих частиц долетают до Земли, сталкиваются с частичками воздуха в верхних слоях атмосферы, и воздух начинает светиться.

Хӗвел ҫинчи пӑнчӑсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Хӑшпӗр пӑнчӑсем кӑшт курӑннӑ хыҫҫӑн часах пӗтеҫҫӗ.
Некоторые пятна скрываются вскоре после своего появления.

Хӑшпӗр астрономсем ӑна Хӗвел тулашӗнче пулакан газсен вӑйлӑ ҫил-тӑвӑлӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ, анчах вӗсем мӗншӗн пулнине тӗрӗссипе шухӑшласа тупайман-ха.
Некоторые астрономы предполагают, что это огромные газовые вихри, которые образуются на солнечной поверхности; но точно еще не выяснено, отчего они происходят.

Хӑшпӗр чухне эпир ҫилӗн чӑрсӑр мыскарине кӑмӑлламастпӑр пулин те, пире вӑл пысӑк усӑ парать.
Да, ветер — наш благодетель, хотя мы иногда и обижаемся на его чересчур смелые шутки.

Xӗвел // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ку электростанци хӑшпӗр япаласен атомӗсенче пытаннӑ энергипе ӗҫлет.
Эта электростанция работает на той энергии, которая скрыта в атомах некоторых веществ.

Венӑра хӑшпӗр пуянсем хӑранипе хӑйсене хӑйсем вӗлернӗ.
А в Вене некоторые богачи от страха покончили жизнь самоубийством.

Ҫӗрпе комета ҫапӑнни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Комета пуҫӗ хӑшпӗр чухне ытла та пысӑк пулать.
Головы комет иногда бывают огромны.

Кометӑсен тытӑмӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Анчах тӗнче уҫлӑхӗнче ҫаврӑнакан кометӑсен ҫулталӑкӗсем хӑшпӗр чухне Уранпа Нептунӑн тата Плутонӑн вӑрам ҫулталӑкӗсенчен те чылай иртеҫҫӗ.
Но в небесных пространствах найдены и такие кометы, год которых далеко превосходит длинные года Урана, Нептуна и Плутона.

Комета ҫулӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Авалрах тӳпере кометӑсене курни ҫинчен каланисене шута илсе, Галлей шухӑшласа пӑхнӑ та хӑшпӗр кометӑсем яланах пӗр вӑхӑтра курӑннине асӑрханӑ.
Изучая старинные сообщения о появлении на небе комет, Галлей обратил внимание, что периоды, то есть промежутки, между появлениями некоторых комет были почти одинаковы.

Эдмунд Галлейпе унӑн комети // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Хӑшпӗр ученӑйсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫав кратерсем Уйӑх ҫине шултра метеоритсем ӳкнипе те пулма пултарнӑ.
Одни ученые высказывали предположение, что эти кратеры образовались в продолжение миллионов лет от бомбардировки Луны крупными метеорами.

Ҫӑлтӑр ҫумӑрӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Хамӑр пурӑнакан Ҫӗр хӑшпӗр чухне хӑйӗн ҫулӗ ҫинче пит йышлӑ пӗчӗк чулсемпе тусан пӗрчисене — метеор юхӑмне тӗл пулать.
В те ночи, когда Земля проходит сквозь метеорный поток, она встречает на своем пути великое множество мелких камешков и пылинок.

Хӑшпӗр каҫсенче метеорсем пинӗ-пинӗпе хыпса ҫунаҫҫӗ.
Бывают такие ночи, когда метеоры вспыхивают тысячами.

Анчах хӑшпӗр ытла та пысӑк чулсем Ҫӗр ҫине е пӗтӗмӗшпех, е нумай татӑксем ҫине пайланса ӳкеҫҫӗ.
Но камни очень больших размеров успевают долететь до земной поверхности целиком или разбившись на множество кусков.

Метеорсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Тӗнче уҫлӑхӗнче питӗ нумай чулсемпе тусан пӗрчисем вӗҫсе ҫӳреҫҫӗ; хӑшпӗр чухне вӗсем ванса пӗтнӗ ҫӑлтӑр юлашкисем кӑна…
В мировом пространстве носятся потоки камней и пылинок; иногда это остатки разрушенных небесных светил.

Хӑшпӗр чухне метеорсем ытла та хытӑ ҫуталса каяҫҫӗ.
Иногда метеоры достигают большой яркости.

Уранӑн тӗнӗлӗ хӑшпӗр чухне хӑйӗн пӗр вӗҫӗпе Хӗвел еннелле тӑрать.
Иногда ось Урана своим концом направлена прямо на Солнце.

Уран // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Шултра тата вӗтӗ астероидсем пулнӑран хӑшпӗр астрономсем ҫапла та шутлаҫҫӗ: тахҫан тӗнче уҫлӑхӗнче чӑннипех те катастрофа пулнӑ, пӗр-пӗр пысӑк планета ҫапӑнса ҫӗмӗрӗлсе кайнӑ.
Существование больших и маленьких астероидов заставляет некоторых астрономов предполагать, что когда-то в мировом пространстве действительно случилась катастрофа, и большая планета разлетелась на части.

Астероидсен тӑрӑхӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Хӑшпӗр астероидсем хушшинче вуншар метр диаметрлӑ е унтан та пӗчӗкреххисем тӗл пулаҫҫӗ.
А среди неоткрытых астероидов есть множество таких, диаметры которых всего несколько десятков метров и даже несколько метров.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика