Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Ҫинҫешке вӑрӑм турачӗсем, тӗттӗмри чӗрӗ сулхӑна пула, ҫулҫине те чипер сарса ӗлкӗреймен, вӑхӑтсӑрах сарӑхтарса янӑ: хӑшпӗр туна тӑрринче ҫеҫ пӗрер те икшер ҫулҫӑ тӑкӑнаймасӑр юлнӑ та, вӗсем кивелсе кӗҫеленнӗ ярапа пек усӑна-усӑна аннӑ.

Еще бы: ведь молодняк все время пребывает в сыром полумраке, и листья не могут толком распуститься — сразу желтеют, сворачиваются и опадают: лишь на самых верхушках некоторых деревьев трепыхаются один-два листика, готовые сорваться в любую минуту.

I. Канӑҫсӑр ир // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Парка турачӗсем кивӗ пӳртӗн улӑм ҫивиттине ешӗл чатӑрӑн карса илнӗ.

Его крепкие ветви зеленой чадрой укрывают потемневшую от времени соломенную кровлю дома.

Пролог // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Пӗрне-пӗри хӑваласа чупнӑ евӗр, ҫурхи шывсем чулсем ҫийӗн сиксе, ирӗлнӗ ҫӗр ӑшне касса кӗрсе юхнине, бук турачӗсем урам енчен кантӑка хуллен перӗнсе чӗтрентернӗ май пӗр-пӗринпе пӑшӑлтатнине илтет суккӑр ача.

Он слышал, как бегут потоки весенней воды, точно вдогонку Друг за другом, прыгая по камням, прорезаясь в глубину размякшей земли; ветки буков шептались за окнами, сталкиваясь и звеня легкими ударами по стеклам.

VI // Степан Апаш. Короленко В.Г. Суккӑр музыкант: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 194 с.

Ялтӑракан кантӑксем витӗр кулса ҫиҫекен ҫурхи хӗвел пӑхать, бук йывӑҫҫисен халлӗхе ҫара турачӗсем сулкаланаҫҫӗ, инҫетре вырӑнӗ-вырӑнӗпе ирӗлекен шурӑ юр саплӑкӗсем е тӗллӗн-тӗллӗн симӗсленсе шӑтса тухакан курӑклӑ уйсем курӑнса выртаҫҫӗ.

В залитые светом окна глядело смеющееся весеннее солнце, качались голые еще ветки буков, вдали чернели нивы, по которым местами лежали белые пятна тающих снегов, местами же пробивалась чуть заметною зеленью молодая трава.

VI // Степан Апаш. Короленко В.Г. Суккӑр музыкант: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 194 с.

Сенкер тӳпе, шурӑ пӗлӗтсем, тӑрна куҫӗ пек тӑрӑ шыв, аквамаринтан пуҫласа изумруд тӗслӗ тӗрлӗ ешӗл ӳсентӑрансем, турачӗсем тӑвансем пек ыталанса ӳсекен йывӑҫсен ушкӑнӗ, симӗс ҫитӗпе витнӗ пек ешӗл ҫаран, анлӑ та сарлака тӳрем вырӑнсем, тарӑн варсем — пурте таса та илемлӗ сӑнлӑ; ҫутҫанталӑк ӗмӗр-ӗмӗрех ҫынсене, вӗсем ҫине кӑтартса: «Манран вӗренӗр» тет.

Синева тверди, белоснежные облачка, прозрачная гладь вод, вся гамма цветов от аквамарина до изумруда, прозрачная сень по-братски обнявшихся ветвей, ковер трав, широкие равнины — все было исполнено той чистоты, которую природа создает в извечное назидание человеку.

VI. Хӗвел тухса саралнӑ вӑхӑтра // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Вӑл каялла ҫаврӑнса пӑхрӗ те хӗрелнӗ пӗлӗте пула уҫҫӑн курӑнакан тӗмсен ҫӑра турачӗсем хушшинчен типӗ варта йӑмӑх ҫутӑ курӑннине асӑрхарӗ.

Он обернулся и заметил, что заросли кустарника внезапно с поразительной четкостью выступили на фоне багрового неба, что стал виден каждый листок, каждая веточка, а весь овраг залит светом.

XV. Ҫӑра уҫҫине сехетпе пӗрле пӗр кӗсьене чикме юрамасть // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Йывӑҫ турачӗсем хушшинче ун пек ҫапӑҫу пулмасть, ҫынсен — пулкалать.

У деревьев это не случается, но среди людей бывает.

I. Граждан вӑрҫипе ҫемье вӑрҫи // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Пысӑк та ватӑ юман ӑна хӳтлӗхре тытать: ҫӗрпӳрте унӑн тымарӗсем айне чавнӑ, ӑна юман турачӗсем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.

Это было не что иное, как отверстие под старым дубом; оно было вырыто под корнями дерева и прикрыто сучьями.

IV. Ыйткалакан // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Вут ҫинчи чӑрӑш турачӗсем ҫатӑртатса ҫунаҫҫӗ.

Сухие огненные елки трещали.

38 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Ун таврашӗнче чӑрӑш турачӗсем выртаҫҫӗ.

Около него валялись сломанные ветки елки.

38 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Палисадниксенче пӗчӗк йывӑҫ тӗмӗсем ҫыхланса лараҫҫӗ, кӑнтӑр ҫитсен вара хӑйсен турачӗсем, папкисем тӑртаннипе йывӑрланса кайса, хӳмесем ҫине тайӑлса анаҫҫӗ.

Кусты в палисадниках кудрявились и в полдень, отяжелев от набухших почек, ложились на забор.

36 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Тӗлӗкре вӑл чӑтлӑх вӑрман курчӗ, вӑрманти йывӑҫсен турачӗсем чикеҫҫӗ, тӑвӑл пулнӑ та йывӑҫсем хуҫӑлса аннӑ, Ваҫҫук ҫав йывӑҫсем хушшипе упаленсе пырать, акӑ унӑн чӗркуҫҫине шӑрпӑк кӗчӗ.

Ему снился дремучий лес и колючие ветки, снилось, что он ползком пробирается через поваленные бурей деревья и занозил себе коленку.

35 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Сасӑсем чарӑнсан, пӗве ҫинче, ҫӑра чӑрӑшсен турачӗсем айӗнче, сивӗпе пасарнӑ шурӑ пир ҫӗкленчӗ, вут ҫути курӑнса кайрӗ.

А на пруду, когда затихли голоса, под ветвями ели тихо вдвинулась туго накрахмаленная морозом простыня, блеснул огонек.

6 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Вӑрманта йывӑҫ турачӗсем ҫатӑртатса илчӗҫ.

В лесу раздался треск сучьев.

6 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Ватӑ чӑрӑшсен йӑвӑ та сарлака турачӗсем юрпа витӗнсе ларнӑ.

Старые ели, глубоко зарывшись в сугробы, распластали на снегу свои густые, мохнатые ветви.

6 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Тӗрлӗ тӗслӗ ҫутӑсем, ҫӗн ҫул валли илсе килнӗ ёлкӑн йӑвӑ турачӗсем хушшинче ӳксе ҫухалнӑ пек курӑнса, вутӑн-хӗмӗн ҫутӑлса кайрӗҫ.

Цветные огоньки вспыхнули, теряясь в густых ветвях новогодней елки.

1 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.

Йывӑҫ турачӗсем шатӑртатса хуҫӑлаҫҫӗ, лапки-лапкипе татса илнӗ йывӑҫ ҫулҫисем ҫав элес-мелес тискер кайӑксен пысӑк ҫӑварне кӗрсе ҫухалаҫҫӗ.

Ветви трещали, и оборванная листва исчезала в широкой пасти чудовищ.

XXXIX сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.

Иудин йывӑҫӗн вӑрӑм турачӗсем вӗтӗ те ҫӑра чечексемпе витӗнчӗҫ те аякран пысӑк кӑвак мерченсем пек курӑнаҫҫӗ.

Длинные ветви иудина дерева покрылись мелкими, частыми цветами и торчали, как гигантские фиолетовые кораллы.

Улттӑмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Таврара тахҫанах типсе кайнӑ, анчах ҫаплах турачӗсем ҫинчен ӳкмен мушмул чечекӗсенчен тухса тӑракан миндаль шӑрши кӗрет.

Пряно пахнущая миндалем от давно высохших, но все еще не упавших с ветвей цветов мушмулы.

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Чи вӑйлӑ ҫил вӑхӑтӗнче те вырӑнтан хускалман, кукӑр-макӑр та шӗпӗнлӗ тамариск йывӑҫҫисен турачӗсем чулланса хытса ларнӑ япаласем пекех.

Корявые, мозолистые ветки тамариска, неподвижные на самом сильном ветру, были похожи на окаменелости.

Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.