Шырав
Шырав ĕçĕ:
— Мана каҫарӑр, эпӗ — старик, эпӗ — авалхи историне вӗрентекен ватӑ преподаватель… легенда тӑрӑх эпӗ Троя хули пек мухтавлӑ хула ятне урӑх пӗлместӗп.
7. Тӗлпулу // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Тихонов, Н. Совет ҫыннин сӑн-сӑпачӗ: Ленинград калавӗсем / Николай Тихонов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1942. — 54 с.
«Пирӗн ҫӗршыв историне, унӑн паттӑрӗсене пӗлмеллех тата асра тытмалла. Кирек хӑҫан та Тӑван ҫӗршыва хӳтӗлеме хатӗр пулмалла»,— терӗ Евгений Борисов.
Тӗл пулура — РФ Геройӗ Евгений Борисов // А. ИВАНОВА. «Авангард», 2020.12.11
Генкӑпа унӑн лашин историне партизансен отрядӗнче пурте лайӑх пӗлеҫҫӗ.Историю Генки и его коня хорошо знали в партизанском отряде.
56 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.
Ку, шутлатӑп хам ӑсӑмпа, историне улӑштарни пулать!
6 // Михаил Рубцов. Павленко П.А. Ҫеҫенхир хӗвелӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 96 с.
Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккине тума хутшӑннӑ ҫынсен пархатарлӑ ӗҫӗ Чӑваш Ен тата Раҫҫей историне пысӑк сас паллисемпе ҫырӑнса юлмашкӑн тивӗҫ.
Пархатарлӑ ӗҫ — ӗмӗрлӗх асра // А.ЕФРЕМОВА. «Каҫал Ен», 2020.10.30
Кайран вара тӗрӗслемен тетрадьсем, сапламалли чӑлхасем нумайланса ҫитнипе эпӗ вӗсене ҫывӑх кунсенче те, вырсарникун та Тёма историне вуласа параймарӑм.
Юратнӑ кӗнекесем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.
Эпир малалла утрӑмӑр, ачасене эпӗ Прометей историне каласа патӑм.Мы пошли дальше, и по дороге я рассказала ребятам историю Прометея.
Грексен мифӗсем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.
Ҫар историне хамӑр ку таранччен вӗренни тӑрӑх, пире Александ Македонский ҫарӗсем те, Наполеон та, Ганнибал та, Суворов та, Жоффр та, Гинденбург та, Буденный юлташ та ҫакӑн пек ӗҫе туса пӑхма, хӑтланман пек туйӑнчӗ.
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.
— Ак халӗ мана пӗр интереслӗ масар аса килчӗ, унӑн историне эпир мӑнастир архивӗнче чаваланнӑ чухне илтсе пӗлтӗмӗр.
II // Степан Апаш. Короленко В.Г. Суккӑр музыкант: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 194 с.
Мускав архитектурин историне лайӑх пӗлекен Михаил Ильин писатель ентешӗмӗр пирки ҫапла ҫырнӑ:
Палӑксем те ҫынсем пекех калаҫаҫҫӗ // Геннадий Кузнецов. Хыпар, 2014.01.10
Хӑй организациленӗ парти шкулӗнче вӑл парти историне вӗрентнӗ, библиотекӑра вулакансен конференцине туса ирттерме пулӑшнӑ, эрнере икӗ кун хушши Юрий Поднебескӑна техникума кӗме хатӗрленӗ, тата, юлашкинчен, хӑйӗннипе Софья Ивановнӑн ҫурчӗ ларакан территорири «Новосёл» колхоза пахчаҫӑсен семинарне ҫӳренӗ, унта вара хӗрсе кайсах ҫулталӑк хушшинче мӗнле майпа икӗ хутчен — Анашин меслечӗпе — ҫӗрулми, Дергач меслечӗпе — помидор туса илесси ҫинчен тавлашнӑ.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.
Ҫакӑнпа пӗрлех тата эпӗ Исландин пӗтӗм геологи историне те тепӗр хут аса илтӗм.Вместе с тем я восстанавливал в памяти всю геологическую историю Исландии.
XV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Вӗсен пурнӑҫӗн историне фанертан тунӑ шӑтӑк аяклӑ чемоданпа утиял вырӑнне ҫемье витӗнсе пурӑнакан шинель питӗ лайӑх каласа пама пултараҫҫӗ.
Иккӗмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.
Ҫапла вара апат вӑхӑтӗнче пичче питех те кирлӗ сведенисем илчӗ: ытти ӗҫсемпе пӗрлех вӑл Сакнуссем историне тата вӑл хӑйӗн докуменчӗсене мӗн пирки вӑрттӑнла ҫырса хӑварнине те, кунсӑр пуҫне пирӗн ыран проводник пулассине те пӗлчӗ.
X сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Ҫак паллӑ учрежденире темӗн чухлӗ тӗлӗнмелле япаласем пухса хунӑ: вӗсене сӑнаса пӑхсан, чулран тунӑ чи авалхи ӗҫхатӗрӗсемпе, кубкӑсемпе тата илемлӗ япаласемпе пӗтӗм ҫӗршывӑн ӗлӗкхи историне чухласа пӗлме пулать.
VIII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Степан, хӑйӗн ӑшӗнче мӗн пуррине пӗтӗмпех сирсе ярса, Василий ҫинчен вӗсен пӗтӗм историне пӗлекен нумай ҫынсем умӗнче калаҫма хӑраманни Василине тӗлӗнтерчӗ.
4. «Металлургсем» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.
Эпӗ ҫӗре, климата, машинӑсене, район историне, МТС историне, кашни колхоз председательне, пирӗн районта ӗҫленӗ кашни тракториста пӗлетӗп.
4. «Металлургсем» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.
Вӑл уйрӑмах вырӑс историне, вырӑс чӗлхипе литературине тӑрӑшса вӗреннӗ.Он особенно усердно изучал русскую историю, русский язык и литературу.
Николай Никитин // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с. — 3–4 с.
Ҫӗре йӗркене кӗртме ҫӗр йӗркелекенпе пӗрле пуҫу ҫаврӑнӑшӗн планӗсене ҫӗнӗрен туса хатӗрлемелле, уйсен историне ҫӗнӗрен тума тытӑнмалла, тӑпра мӗнлине ҫӗнӗрен сӑнаса пӗлсе, мӗнле удобренисемпе ҫемҫетмеллине палӑртса памалла пулнӑ.
6. «Сӑрнай» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.
Кунта пусу ҫаврӑнӑшне пӑснӑ, уйсен историне ҫырса пыман.
6. «Сӑрнай» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.