Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Кунта ҫӗр ҫинче ҫӳхе хытӑ хупӑ пек тӑвар выртать, ҫӗр ҫине юр ӳкнӗ темелле.

Тонкой корочкой соль покрывала здесь землю, и казалось, будто выпал снег.

Типӗ ҫеҫенхирсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Крым ҫурутравӗнче тӑвар кӑлараҫҫӗ.

На Крымском полуострове добывается соль.

Ҫӗр айӗнчен кӑларакан усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Канал тӑрӑх ҫурҫӗртен пирӗн Совет Союзӗнчи тӗрлӗ вырӑнсене ак ҫак япаласем каяҫҫӗ: вӑрман, пулӑ, ҫӗре ҫӗнетмелли удобренисем, строительство материалӗсем, ҫурҫӗрелле — тырӑ, нефть, тӑвар, пурӑнӑҫра тыткалама кирлӗ тӗрлӗ таварсем каяҫҫӗ.

По каналу идут с севера в различные места нашего Союза: лес, рыба, удобрительные вещества, строительные материалы, а на север: хлеб, нефть, соль, различные товары широкого потребления.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав темӗн хулӑмӑш тӑвар сийӗ выртнӑ вырӑнтан инҫе мар ҫӗр айӗнче ҫӗркӑмрӑкпе фосфорит сийӗсем пур.

Недалеко от этих мощных залежей солей находятся залежи каменного угля и фосфоритов.

Березники // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Юлашки ҫулсем хушшинче тӗпчесе пӗлнисем тайгара ҫӗр айӗнче нумай пуянлӑх — ылтӑн, ҫӗркӑмрӑкӗ, тӑвар, графит, нефть пуррине палӑртрӗҫ.

Исследования последних лет показали, что в недрах тайги залегают большие богатства: золото, каменный уголь, соль, графит, нефть.

Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет влаҫӗ вӑхӑтӗнче ҫеҫ тундрӑна ҫӑнӑх, тӑвар илсе пыма пуҫланӑ.

Только при советской власти стали завозить в тундру муку, соль.

Тундрӑри ялхуҫалӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗр амбарӗнче михӗсенче ҫӑнӑх, кӗрпе, тӑвар.

В одном — мешки с мукой, крупой, солью.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Купецсем тундрӑна унта кирлӗ таварсем — кайӑка ҫӳремелли хатӗрсем, ҫӑнӑх, тӑвар, спичка ҫеҫ мар илсе пынӑ, вӗсем хӑйсемпе пӗрле эрех те илсе пынӑ.

Купцы приезжали не только с нужными в тундре товарами — с охотничьими принадлежностями, мукой, солью, спичками, но привозили с собой водку.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тытса килнӗ пулла пристане пушатаҫҫӗ те пичкесем ҫине тӑвар сапаҫҫӗ, унтан склада турттарса каяҫҫӗ.

Выгружают на пристань, укладывают в бочки, посыпают солью и отправляют в склады.

Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

— Талккишпех типсе ларнӑ, пур ҫӗрте те тирекен йӗпсем тата тӑвар.

— Совсем сухая, вся в иглах и соленая.

XIX // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Ӑна валли тӑмран пӗчӗкҫӗ шар тӑвар та пралукпа тирсе шӑтарӑр, витӗр ҫип тирӗр (аялтан ҫипне тӗвӗ туса ҫыхӑр).

Сделайте шарик из сырой глины, проткните его проволокой, через отверстие продерните тонкую бечевку (снизу завяжите ее узлом).

Кунпа ҫӗр мӗншӗн пулаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сарлака шыв тӑрӑх пассажир парохочӗсем ирӗккӗн ҫӳреҫҫӗ, сулӑсем юхаҫҫӗ; темиҫе пин пысӑк кимӗсемпе пӗчӗк кимӗсем тӗрлӗрен япаласем — нефть, вӑрман, тӑвар, пулӑ, тырӑ турттараҫҫӗ.

По широкому простору реки свободно идут большие пассажирские пароходы, плывут плоты, тысячи больших и малых судов перевозят разнообразные грузы — нефть, лес, соль, рыбу, хлеб.

Пысӑк юханшыв // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

— Ку тӑвар, ку котелок, кусем — кашӑксем, ак ку акӑ — эрех.

Куҫарса пулӑш

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

— Итлӗр-ха, атьӑр ун валли сюрприз тӑвар!

Куҫарса пулӑш

15. Эпӗ нимӗн те манмастӑп // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Тӑван Ҫӗршыв кӗтесне тата илемлӗрех тӑвар!

Сделаем наш уголок Родины еще краше!

Пӑслӑк ял совечӗ республикӑри "Зеленая Башкирия" акцие хутшӑннӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/ekologi/2023 ... nn-3456031

Колышкӑ ҫапса паллӑ тӑвар.

Куҫарса пулӑш

XXX сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Тӑвар сапнӑ та… тухса чупнӑ.

Куҫарса пулӑш

XXVII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Пахчаҫимӗҫсене пурне те мясорубка витӗр кӑлармалла, тарӑн кастрюль ҫине ямалла, тӑвар, ӳсентӑран ҫӑвӗ хушмалла та вут ҫине лартмалла.

Всe овощи нужно пропустить через мясорубку, после переложить в глубокую кacтрюлю, добавить соль, растительное масло и поставить на огонь.

Хӗлле какайпа пӗрле ҫимелли пикантлӑ ҫырткаламалли! // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/apach-tatl-p ... li-3418066

Помидор - 3 кг; болгар пӑрӑҫӗ - 1 кг; кишӗр - 500 г; йӳҫӗ пӑрӑҫ - 150 г; ыхра - 3-4 шӑл; ӳсентӑран ҫӑвӗ - 200 г; авӑртнӑ пӑрӑҫ (хӗрлӗ, хура) - 1 чей калекӗ; тӑвар - 3 апат кашӑкӗ; ешӗл - кӑмӑла кайсан.

Ингрeдиенты: помидopы - 3 кг; пepец болгарский - 1 кг; мopковь - 500 г.; острый стручковыйй перец - 150 г.; чеснок - 3-4 зубчика; растительное масло - 200 г.; перец молотый (красный, чёрный) - 1 ч.л.; соль - 3 ст.л. ; зелень - по вкусу.

Хӗлле какайпа пӗрле ҫимелли пикантлӑ ҫырткаламалли! // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/apach-tatl-p ... li-3418066

Мӗнпур пахчаҫимӗҫе ҫуса тасатмалла, мясорубкӑ витӗр ямалла (ыхрасӑр пуҫне), тӑвар, сахӑр, пӑрӑҫ, ҫу хушмалла, 35-40 минут пӗҫермелле.

Вce oвoщи прoмыть, прoпуcтить чepез мясopyбкy (крoмe чеcнoкa), дoбaвить сoль, сахap, перец, мaслo, вaрить 35-40 мин.

Кабачкинчен тунӑ аджика // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/apach-tatl-p ... ka-3407193