Çĕннисем
Единицӑсен механикӑлла системине виҫӗ тӗп единица тӑрӑх тума пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тӗрлӗ физикӑлла величинасене виҫмелли единицӑсене, пӗр-пӗр паллӑ правило тӑрӑх пухнӑскерсене, пӗрле единицӑсен системи теҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫапла майпа тупнӑ единицӑсене производнӑй единицӑсем теҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Кашни ҫӗнӗ величинана виҫмелли единицӑна ҫав ҫӗнӗ величинаран тата ытти паллӑ величинасенчен тӑракан формула тӑрӑх тупаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах XIX ӗмӗрӗн пӗрремӗш ҫурринче физикӑн тӗрлӗ пайӗсенче тӗл пулакан величинасене виҫмелли мӗнпур виҫе единицисене тупмашкӑн хамӑр ирӗкпе нумай мар единица, тӗп единицӑсем текенскерсене суйласа илсен те ҫитессине пӗлнӗ; апла вара ытти единицӑсене пурне те ҫутҫанталӑк законӗсен формулисем тӑрӑх тупма пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Физика истори тӑршшӗпе ӳссе аталанса пырса, унӑн ҫӗнӗ пайӗсем пулса пынӑ май, ученӑйсем вӗренекен ҫӗнӗ величинасене виҫмешкӗн ҫӗнӗ виҫе единицисем тупса пынӑ, вӗсене час-часах ӗлӗк йышӑннӑ единицӑсене шута илмесӗр тунӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Физикӑн тӗрлӗ пайӗсенче тӗрлӗ физикӑлла величинасене виҫмелли, калӑпӑр, йывӑрӑша, танлаштаруллӑ йывӑрӑша, пусӑма, ӗҫе, хӑвата, ӑшӑ хисепне, электричество хисепне, ток вӑйне т. ыт. те виҫмелли виҫесем тӗл пулаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
30. Единицӑсен системисем.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах ирӗклӗ ӳкекен чул хӑвӑртланни чылай пысӑк величина, Ҫӗр хӑвӑртланни практикӑра нульпе тан.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Чулпа Ҫӗр пӗр-пӗрне тивеҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Хӗвелпе кашни планета пӗр-пӗрне тивеҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Мӗнрен те пулсан ҫакнӑ кире пуканӗ ҫинчен те, ҫын аллипе чӑмӑртанӑ кирек мӗнле япала ҫинчен те т. ыт. ҫинчен те ҫавӑн пекех калама пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Сӗтел ҫинче выртакан кире пуканӗ сӗтеле хӑйӗн йывӑрӑшӗпе тан вӑйпа тивет (пусать), ҫавӑнпа сӗтел ҫийӗн форми улшӑнать Форми улшӑннӑ сӗтел хӑми ҫавӑн пысӑкӑш вӑйпах кире пуканне хирӗҫ май тивет, кире пуканӗн йывӑрӑшӗ кире пуканне тивнине танлаштарать (кире пуканӗ сӗтел тӗлӗшӗнчен пӗр хускалмасӑр тӑрать).
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Икӗ ҫын, икӗ ҫӑмӑл пӗчӗк урапа ҫине тӑрса, пӗр-пӗрне икӗ вӗҫне те динамометр ҫыхнӑ кантрапа туртсан, динамометрсем пӗр пек вӑях кӑтартаҫҫӗ; ҫыннисем хуть те мӗнле пулсан та, ураписене хуть те мӗнле тӗрлӗ тиесен те ҫавӑн пекех пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Иккӗмӗш закон тӑрӑх япала действине е вӑй импульсене, е движени хисепӗ улшӑннипе виҫме пулать; F₁t = F₂t пулнипе, пӗртан вӑхӑт хушшинче F₁ = F₂ пулать; ҫапла вара, вӑя динамометрпа виҫсен те ҫитет.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫак качество енчен сӑнанисем хыҫҫӑн ӗнтӗ хисеп енчен сӑнанисем ҫине куҫар.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Астуса илӗр-ха: сӗртӗнӳ ытла та пӗчӗккӗ чухне взаимодействи вӑйӗ те пӗчӗккӗ пулать, ҫавӑнпа утма кансӗр пулать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫӗр масси ҫын массинчен нумай хут пысӑккипе, ҫын вара хускалмасӑр тӑракан ҫӗр тӑрӑх куҫса пырать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вӗсен хӑвӑртлӑхӗсем массисемпе хирӗҫ пропорциллӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫӗр ҫавӑн пысӑкӑш вӑйпах ҫынна тӗртет.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.