Çĕннисем
Ҫӑмӑл япаласене электричествӑланнӑ япала куҫарать.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тимӗр пӑтасем, тимӗр кӗрпи, магнит стрелки — магнита пула е электричество токне пула куҫма тытӑнаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫынсемпе выльӑх-чӗрлӗхсем ҫӗр ҫинче ҫӳренӗ чухне ҫӗртен хыҫалалла тапса уйӑрӑлса пырса куҫаҫҫӗ; пар ҫинче ҫӳреме вара йывӑр, мӗншӗн тесессӗн яка ҫирен хыҫалалла тапса уйӑрӑлма йывӑртарах.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Пуля пӑшал кӗпҫинчен пӑшал пенипе пулнӑ газсем тӗртнипе анчах тухса вӗҫсе каять.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вагонсем рельссем тӑрӑх кусма тытӑнчӗҫ пулсан, вӗсене е пар вӑйӗ е ҫынсен мускулӗсем кустараҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Чулсем хӑйсен вырӑнӗнчен куҫнӑ пулсан, вӗсене ӗнтӗ е ҫын, е юхакан шыв, е вӑйлӑ тӑвӑл куҫарнӑ, пӗтӗмӗшпе илсе каласан — ӑна мӗнле те пулсан урӑх япала тивнӗ (куҫарнӑ).
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Опыт вӗрентнӗ тӑрӑх, эпир яланах хускалмасӑр тӑракан япала хускалма тытӑннин тулашри сӑлтавне шырама вӗреннӗ тата ӑна кирек хӑҫан та тупма пултаратпӑр.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Опыт ҫакна кӑтартать: пирӗн тӗлӗшрен е мӗнле те пулсан ытти япала тӗлӗшӗнчен хускалмасӑр (тӑплӑхра) тӑракан нимӗнле япала та хӑй тӗллӗн хускалма тытӑнмасть, чулсем хӑйсен вырӑнӗнчех выртаҫҫӗ, вагонсем рельс ҫулӗсем ҫинче тӑраҫҫӗ, пульӑсем пӑшал ӑшӗнче выртаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
24. Механикӑн пӗрремӗш законӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫав законсем ҫинче никӗсленсе тӑракан механикӑна Галилей-Ньютон механики, е классикла механика теҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Галилейпе Ньютон тупнӑ законсем наукӑна тата ун ҫинче никӗсленсе тӑракан техникӑна питӗ хӑватлӑн ӳссе кайма пулӑшнӑ, вӗсем XX ӗмӗрте анчах ҫӗнӗрен тупнӑ темиҫе явление ӑнлантарса пама ҫителӗксӗр пулса тӑнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Унччен XV ӗмӗрпе XVI ӗмӗрсем хушшинчех механика ыйтӑвӗсемпе Леонардо да Винчи (1452-1519) хытӑ ӗҫленӗ, вӑл ученый, инженер, художник пулнӑ, тӗрлӗ механизмсем пине яхӑн шухӑшласа кӑларнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫавӑнпа виҫӗ аслӑ та чаплӑ ученый: Галилей (1564-1642), Ньютон (1643-1727) тата Гюйгенс (1629-1695) механика задачисене тӗпчесе вӗренме тытӑннӑ, вӗсем, этемлӗхӗн пин ҫул хушшинче пухса пынӑ опычӗ ҫинче никӗсленсе, механикӑн тӗп законӗсене тупнӑ, урӑхла каласан, физика наукин пайӗ пулса тӑракан механика наукин пуҫламӑшне хывнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Наука аталанӑвӗнче ялан ҫапла пулать: ҫивӗччӗн те хистевлӗн лартнӑ задачӑсем ҫине хӑйсен вӑхӑтӗнчи генилле ҫынсем ҫавӑрӑнса пӑхаҫҫӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫапла ӗнтӗ, саманан тӗрлӗ-тӗрлӗ промышленноҫпа вӑрҫӑ интересӗсем механика задачисене, теорин пӗтӗмӗшле никӗсӗ ҫинче йӗркелесе татса парасси патне илсе пынӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Ҫавӑнпа япаласем ӳкнин законӗсене, ывӑтса янӑ япаласем сывлӑшсӑр пространствӑра тата сывлӑшра куҫса пынин законӗсене тӗпчесе вӗренесси — саманан чи кирлӗ, чи малтан тумалли задачи пулса тӑнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тӗл пеме пӗлни — япала вӗҫсе пынин законӗсене пӗлнинчен килнӗ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Анчах унӑн ӗҫӗ тӗл пеме пӗлнине ӑнӑҫма пултарнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Вӑрҫӑ тытӑҫӑвӗсенче хӑш ҫарӑн артиллери ытларах пулнӑ, ҫавӑ ҫиеле тухнӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.
Тар шухӑшласа кӑларнӑран вара вутлӑ пӑшал таврашӗпе ытларах та ытларах усӑ курса пынӑ.
2. Ньютонӑн движени законӗсем // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.