Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Чанри чие ҫырлисем йӳҫсе ларнӑ хыҫҫӑн эрех пулса тӑнине, ҫав эрехе «Вишневка» тесе каланине ӑҫтан пӗлтӗр-ха ӗнтӗ вӑл?

Ведь Эмиль не знал, что, когда вишни долго бродят в чане, получается вино — оно называется вишнёвка.

Ытларикун, августӑн вуннӑмӗшӗнче Эмиль шапана ирхи апат карҫинккине ячӗ, ун хыҫҫӑн ҫав тери лайӑх мар хӑтланчӗ, кун пирки каласа та парас килмест // Галина Матвеева. Линдгрен А. Лённебергӑри Эмиль мыскарисем: повесть; чӑвашла Г.А. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 203 с.

Сапаласа пӑрахнӑ чие ҫырлисем курӑк ҫинче йӑваланаҫҫӗ.

В траве валялись рассыпанные вишни.

Ытларикун, августӑн вуннӑмӗшӗнче Эмиль шапана ирхи апат карҫинккине ячӗ, ун хыҫҫӑн ҫав тери лайӑх мар хӑтланчӗ, кун пирки каласа та парас килмест // Галина Матвеева. Линдгрен А. Лённебергӑри Эмиль мыскарисем: повесть; чӑвашла Г.А. Матвеева куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 203 с.

Ӑннӑ енне, ҫырлисем те хӑрса каймарӗҫ.

К тому же клубника не погибла.

Икӗ пахчаҫӑ // Василий Юдин. Кошевая Е. Ывӑлӑм ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 208 с.

Вӑл аркатса тӑкнӑ сӑрӑ салтак колоннинче юр хӗвсе тултарнӑ пек шап-шуррӑн чечекленекен чие ҫырлисем ҫывӑхӗпе иртсе пырать, ӑна эрешменле свастикӑллӑ сӑрӑ симӗс танксем хӑвалаҫҫӗ.

Он в растерзанной серой колонне солдат проходил мимо цветущих вишен, засыпанных снегом, спасаясь от оливковых танков со свастикой.

20 // Александр Яндаш. Чосич, Д. Хӗвел инҫетре: роман / вырӑсларан А.Яндаш куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 352 с.

Ҫав стена ҫумӗнче шӑлан тӗмӗ ӳснӗ, унӑн хӗрлӗ ҫырлисем тӗмне пӗтӗмпех хупласа илнӗ.

Около них возвышался розовый куст, покрытый пурпурными ягодами.

II // Гаврил Молостовкин. Войнич, Э. Пӑван: роман / вырӑсларан Г.Молостовкин куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 284 с.

Хир сыснисем пурӑнакан вӑрмансенче, Кавказра, тӗрлӗ тутлӑ ҫимӗҫсем пит нумай пулаҫҫӗ: хӑй тӗллӗн ӳсекен иҫӗм ҫырлисем, хыр икеллисем, улмасем, икелсем, шур ҫырлисем, йӗплӗ хулӑ ҫырлисем (шӑлансем) пулаҫҫӗ.

На Кавказе, в лесах, где живут кабаны, бывает много вкусных плодов: дикого винограду, шишек, яблок, груш, ежевики, желудей, терновнику.

Булькӑпа хир сысни // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Тункатасем патӗнче пиҫсе хуралнӑ ҫӗр ҫырлисем курӑнаҫҫӗ.

Под пнями — редкие, почерневшие ягоды земляники.

53 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Йывӑҫсен ҫулҫисем сарӑла пуҫланӑ ӗнтӗ тӗмсем ҫинче пиҫсе ҫитнӗ пилеш сапакисем йывӑррӑн усӑнса тӑраҫҫӗ, кӑвак хӑмла ҫырлин тунисем хӑмла пек кукӑр-макӑр яваланса улӑхнӑ, хӑмла ҫырлисем тӑкӑнса пӗтнӗ.

Закраснели на деревьях листья, тяжело свесились с кустов спелые гроздья калины, заплелась хмелем синяя ежевика, осыпалась дикая малина.

44 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Мӑкланса ларнӑ ватӑ тункатасем патӗнче курӑк ӑшӗнчен шултра ҫӗр ҫырлисем пуҫӗсене кӑларса пӑхрӗҫ.

Около старых, мшистых пней выглянула из травы крупная земляника.

26 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Пӳртсенче ларакан кӗтмелпе шур ҫырлисем тултарнӑ тулли пичкесемпе сунара ҫӳресе тытнӑ тӗрлӗ вӗҫен кайӑксем кӑна кунти хресченсем ҫӑва тухиччен мӗнле те пулин тытӑнкаласа пурӑнассине кӑтартса параҫҫӗ.

Здешние крестьяне, держались только на бочках, наполненных брусникой и белыми ягодами, да на всякой птице, которую удавалось подбить на охоте.

Улттӑмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

Ҫырлисем кайран пулаҫҫӗ, — терӗ хаяррӑн пысӑк хура кӑшӑллӑ куҫлӑхлӑ ватӑрах ҫын.

Ягодки будут впереди, — зловеще сказал пожилой мужчина в больших роговых очках.

6. Ҫӗнӗ кун // Леонид Агаков. Матвеев Г.И. Симӗс вӑчӑрасем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 112 с.

Унта вӗсен пӗве пур, пулӑ тытатпӑр вара, сад пур тет; кантӑк умӗнчех садра унӑн пысӑк сӑран диванӗ ларать, тет, чие ҫырлисем те кантӑкрах ҫакӑнса тӑраҫҫӗ, тет.

Там у них пруд есть, рыбу будем ловить, сад большой; у него большой кожаный диван под окнами, и вишни прямо в окно висят.

Иванов // Уйӑп Мишши. Гарин-Михайловский Н.Г. Тёмӑн ача чухнехи пурнӑҫӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 164 с. — 3–157 с.

Сорчӗ те сорт мар, ҫырлисем те, ӑнланатӑн-и, кӗтмел пек кӑна.

И сорт не в сорт, и ягоды, понимаешь, с клюкву.

Пӗрремӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Йӗплӗ хулӑ ҫырлисем тӗксӗмрех симӗс курӑк ҫинче сапаланса выртакан кӑвар пек курӑнаҫҫӗ.

Лесной шиповник горячими угольями раскинул оранжевые плоды на темной зелени.

5. Ҫул-йӗр // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Пӗтӗм масарӗпех шӑлан йывӑҫҫин йӗплӗ ҫӑра тӗмӗсем сарӑлса кайнӑ, вӗсен йӑмӑх хӗрлӗ ҫырлисем вутӑн-хӗмӗн ялкӑшаҫҫӗ.

По всему кладбищу над густым, колючим, перепутанным кустарником рдяными каплями горит шиповник.

Укахви, Дорофеевна тата ыттисем // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Апат хыҫҫӑн вӑл Санина пӗр минутлӑха сада чӗнсе илчӗ те, шӑпах хӑй виҫӗмкун чие ҫырлисем суйласа ларнӑ тенкел тӗлӗнче чарӑнса, ҫапла каларӗ: — Димитрий, ан ҫиллен мана: анчах эпӗ сана тепӗр хут астутарас тетӗп — эсӗ сана ирӗксӗрлеҫҫӗ, тесе ан шутла, — терӗ.

После обеда она отозвала Санина на минуту в сад и, остановившись около той самой скамейки, где она третьего дня отбирала вишни, сказала ему: — Димитрий, не сердись на меня; но я еще раз хочу напомнить тебе, что ты не должен почитать себя связанным…

XXX // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.

Чӑрӑшсем хушшинчи мӑк ҫинче хӗресленнӗ мӗлкесем выртаҫҫӗ, ҫӑлтӑрсен ҫутинче кашкӑр ҫырлисем йӑлтӑртатаҫҫӗ.

Скрещенные тени лежали на мху между елями, и волчьи ягоды на кустах блестели от света звезд.

I // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Хӑмла ҫырлисем курӑнкаласа илеҫҫӗ.

Проглядывали ягоды дикой малины.

3 // Михаил Рубцов. Гайдар, Аркадий Петрович. Ман юлташсем: калавсем; вырӑсларан М. Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1953. — 158 с. — 3–53 с.

Кӗтмел те ҫавнашкалах: юн пек хӗрлӗ ҫырла, ҫулҫисем унӑн тӗттӗм симӗс, тачка, юр айӗнче выртсан та саралмаҫҫӗ, ҫырлисем вара питех те нумай пулаҫҫӗ, вӑл вырӑн юнлӑ пекех туйӑнать.

Так же и брусника: кровяно-красная ягода, листики темно-зеленые, плотные, не желтеют даже под снегом, и так много бывает ягоды, что место, кажется, кровью полито.

IX // Гаврил Молостовкин. Пришвин М.М. Ылтӑн ҫаран: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 200 с. — 133–188 с.

Вӗсен хӗрлӗ ҫырлисем сайралнӑ ҫулҫӑсем хушшинче вут чӗлхисем пек хӗмленеҫҫӗ.

Красные ягоды в редкой листве их пылали как огненные язычки.

XXIV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.