Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

шывӗ (тĕпĕ: шыв) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Пӗтӗм тӑршшӗпех ӑна Колоча шывӗ тата сылтӑм енче Мускав шывӗ, сулахайран — Шевардино патӗнче туса хунӑ редут хӳтӗлесе тӑнӑ.

прикрываясь почти на всем протяжении рекой Колючей и опираясь правым флангом на Москве реку, а левым — на выстроенный у Шевардина редут.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Унӑн фрончӗ Мускав шывӗ хӗрринче ларакан Маслово ялӗ патӗнчен пуҫласа, Бородино урлӑ Шевардино ялне ҫитичченех тӑсӑлнӑ.

Фронт ее протянулся от деревни Маслово у Москва-реки через Бородино до деревни Шевардино,

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ӑна Кутузов янӑ штаб командирӗсем суйласа илнӗ, мӗншӗн тесен вӑл Смоленскран Мускава каякан икӗ ҫула та татса илет тата ӑна Колоча шывӗ хӳтӗлесе выртать.

Выбрали его штабные командиры, посланные Кутузовым, потому что оно перехватывало обе Смоленские дороги, ведущие к Москве, и прикрыто рекой Колочей.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Хир варринче — Семеновски ялӗ сылтӑмарах, ҫӗнӗ Смоленск ҫулӗн ик енӗпе, Колоча шывӗ леш енче — Бородино ялӗ; унпала юнашар — Горки ялӗ кивӗ Смоленск ҫулӗ хӗрринче, вӑрманпа тата катапа уйӑрӑлса Утица ялӗ выртать.

В центре поля — деревня Семеновская; правее, по сторонам новой Смоленской дороги, за рекой Колочей — село Бородино; рядом с ним — деревня Горки, а у старой Смоленской дороги отделенная лесом и кустарником приютилась деревушка Утица.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Барклай Дрисса шывӗ хӗрринчи укреплениллӗ лагерь патне чакма пуҫланӑ.

Барклай начал отход к дрисскому укрепленному лагерю.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Наполеон вӑйӗсем хӗснӗҫемӗн 1-мӗш ҫар Дрисса шывӗ патӗнчи ҫирӗплетнӗ лагерь патнелле чакмалла пулнӑ, иккӗмӗшӗ — французсене флангран тата тылран атакӑламалла пулнӑ.

1-я армия под давлением сил Наполеона должна была отходить к укрепленному лагерю на реке Дриюсе, а 2-я — атаковать французов во фланг и тыл.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Неман шывӗ хӗрринче Измаила тата Итали крепоҫӗсене штурмланӑ полксемпе дивизисем тӑнӑ, вӗсем Альп тӑвӗсемпе Польша шурлӑхӗсенче, Дунай тата Финн заливӗ хӗррисенче пулса курнӑ.

На берегах Немана стояли полки и дивизии, штурмовавшие Измаил и крепости Италии, побывавшие на вершинах Альп и в болотах Польши, на берегах Дуная и Финского залива.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вырӑс ҫарӗ пырса чарӑннӑ позици сулахай енчи флангпа фронт енчен атакӑлама уҫӑ пулнӑ, унтан тӑватӑ километрта Дунай шывӗ юхса выртнӑ.

Позиция, на которой расположилась русская армия, была открытой для атак с фронта и с левого фланга, а в четырех километрах за ней протекал Дунай.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Прозоровскийпе Каменский аллинче 85000 салтак пулнӑ пулсан, Кутузов валли 46000 анчах хӑварнӑ, вӗсем те пин километр таран Дунай шывӗ тӑрӑх тӑсӑлса тӑнӑ.

Вместо 85 000 солдат, которыми располагали Прозоровский и Каменский, Кутузову оставили 46 000, да и те были растянуты по Дунаю на фронте в тысячу километров.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫакӑн хыҫҫӑн ҫарсем Литова шывӗ урлӑ кӗперпе каҫма пуҫланӑ, анчах кӗперӗ йӑтӑнса аннипе вӑл ҫул та татӑлнӑ.

Войска переправлялись через реку Литаву по мосту, но мост рухнул, — был отрезан и этот путь.

VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вена хули тӗлӗнче Дунай шывӗ урлӑ каҫмалли пӗртен-пӗр Таборски текен кӗпер сыхланса юлнӑ.

У Вены сохранился единственный Таборский мост через Дунай.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Дунай шывӗ урлӑ каҫнӑ Мортье Кремс патне ҫыран тӑрӑх вӑрманлӑ сӑртсем хушшинче ансӑр вырӑнпа куҫса пынӑ.

Мортье, перейдя Дунай, двигался к Кремеу вдоль берега по дефиле — узкому проходу между рекой и лесистыми горами.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫапла вара Дунай шывӗ Кутузов ҫарӗпе Наполеон ҫарӗ хушшинче тӑрса юлнӑ.

Кутузов положил Дунай между своей армией и армией Наполеона.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кутузов Дунай шывӗ урлӑ каҫса кайма тӑрӑшнӑ, мӗншӗн тесен кунта, шыв урлӑ хывнӑ кӗперсене ҫӗмӗрнӗ хыҫҫӑн, вырӑс ҫарне нимӗнле хӑрушлӑх та хӑратман.

Он стремился перейти Дунай. Взорвав мосты, армия будет там в безопасности.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Тӑшман пенине пӑхмасӑрах Багратион арьергарчӗ Энс шывӗ урлӑ каҫса кӗпере ҫунтарса яриччен Павлоград гусарӗсем французсене пӗр вырӑнта тытса тӑнӑ.

Они сдерживали французов, пока арьергард под картечным огнем перешел Энс и затем сжег мост.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Энс шывӗ урлӑ каҫмалли вырӑна пӗр самантрах Багратион арьергачӗпе Мюрат маршал ҫарӗн малта пыракан пайӗ ҫитсе тӑнӑ.

К переправе через реку Энс одновременно подошли арьергард Багратиона и авангард Мюрата.

V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Дунай шывӗ хӗрринче ларнипе вӑл стратеги тӗлӗшӗнчен ҫав тери паха та пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.

Расположенная на Дунае, она имела исключительно важное стратегическое значение.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

1788-мӗш ҫулта Турципе Россия хушшинче ҫӗнӗ вӑрҫӑ тапрансан, Кутузов хӑйӗн корпусӗпе Российӑн Буг шывӗ хӗррипе пыракан чиккине хӳтӗлесе тӑнӑ, каярахпа унӑн войскисене туроксемпе ҫапӑҫакан Екатеринославски ҫара кӗртнӗ.

Когда в 1788 году вспыхнула новая война с Турцией, Кутузов прикрывал своим корпусом границы России по Бугу, затем войска Кутузова были включены в состав действующей Екатеринославской армии.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вырӑс ҫарӗнче вӑл Дунай шывӗ тӑрӑхӗнче пулса иртнӗ ҫапӑҫусене чи пирвай вӗренсе ҫитнӗ, вара вӑл вӑрҫӑ ӗҫӗсене, ҫар валли ҫӗнӗ вӑйсем парса тӑма тата ӑна кирлӗ хатӗрсемпе апат-ҫимӗҫсем турттарса пыма май ҫук тӗрлӗ халӑх пурӑнакан тискер ҫӗршыври условисене кура туса пыма тытӑннӑ.

Он первый в русской армии изучил дунайский театр войны, первым начал приспосабливать свои действия к условиям дикого края с разноплеменным населением, далекого от районов пополнения свежими войсками и от баз снабжения.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

1916-мӗш ҫулта Сомма шывӗ хӗрринчи ҫапӑҫури малтанхи танксем «М-1» маркӑллӑ пулнӑ («М» — марка тенӗ сӑмахӑн малтанхи саспалли).

Первые танки — те, что появились в 1916 году на Сомме, — обозначены были знаком «М-I» («М» — первая буква слова «марка»).

Танксем лайӑхланаҫҫӗ // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех