Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

старике (тĕпĕ: старик) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Пӳртре сивӗнме пуҫланине туйсан: «Ну, ҫырла сапаки, кӑмака ҫине, — тет мучи. — Улӑп пӗррехинче Хур-сухал старике тӗл пулать…»

Куҫарса пулӑш

Иккӗмӗш сыпӑк // Виталий Енӗш. Григорьев-Енӗш В.Г. Чун кӑварӗ. Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1987. — 215 с. — 3–36 с.

Малалла мӗн курса ҫӳрени ҫинчен эпӗ сана Шупашкара таврӑнсан каласа парасшӑнччӗ, анчах паян ҫак ялта пӗр старике тӗл пултӑм та сан патна ҫыру ҫырмасӑр тӳсеймерӗм.

Куҫарса пулӑш

Вуннӑмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Светланӑна орденсемпе медальсем панӑ ятпала командирсем те ҫырнӑ, вӗсем инҫетри Атӑл хӗрринчи карчӑкпа старике сӑпайлӑ та паттӑр хӗр ӳстернӗшӗн тав тунӑ.

Куҫарса пулӑш

Саккӑрмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Старике хуллен кӑна алӑ пачӗ те куҫӗнчен тинкерсе пӑхрӗ.

Куҫарса пулӑш

Иккӗмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

— Ҫав старике миҫере пуль тетӗр эсир? — ыйтать вӑл вырӑс чӗлхине тӗрлӗ мӑйпа хуҫкаласа.

Куҫарса пулӑш

Иккӗмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Тилли старике чӑвашсен асран кайми аки-сухи ҫинчен, утӑ-ҫаран, тыр-пул, ҫӗмел-капан ҫинчен, чӑваш ялӗсене тӑтӑшах пыра-пыра ҫапнӑ выҫлӑх, «ҫӗр вӑрҫи», ял пуҫӗнчи «хура юпа», «хурӑн ҫул»… ҫинчен юрлаттарас килет.

Куҫарса пулӑш

Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.

Тилли старике, иртнӗ ӗмӗрти чӑваш ҫыннине, хресчене, ӗлӗкхи саманаран тӑпӑлтарса илсе, хальхи ҫын пек сӑнласа кӑтартнӑ пулсан, поэт тӗрӗс мар тунӑ пулӗччӗ.

Куҫарса пулӑш

Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.

Эпӗ сылтӑм алла старике тытрӑм та ҫарӑк патнелле шутаратӑп.

Куҫарса пулӑш

Тӑрӑр вӑйӑ картине // Валентина Элпи. Эльби В. А. Тӑрӑр вӑйӑ картине: калавпа повеҫ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. — 60 с. — 3–15 с.

Сӑмавар лартма хӑтланакан старике, ирӗксӗрлесе тенӗ пек, юнашар лартрӗ те хӑй камне тата мӗн ҫӑмӑлпа килнине пӗлтерчӗ.

Куҫарса пулӑш

Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Хапхаран кӗрсенех Хумкка хӑй пекех ҫанӑсӑр пиншак тӑхӑннӑ шур кӗпеллӗ старике курчӗ.

Куҫарса пулӑш

Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Чӗрӗллех тупӑка кӗрсе выртнӑ старике пурте хӗрхентӗмӗр.

Куҫарса пулӑш

Хура пӳрт // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 84–89 с.

Старике виҫҫӗн-тӑваттӑн аллинчен-уринчен тытса пукан ҫине, унтан урайне меллӗн тӑма пулӑшрӑмӑр.

Куҫарса пулӑш

Хура пӳрт // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 84–89 с.

Аялта, аякра-аякра бинокле тепӗр май ҫавӑрса пӑхнӑн, кирпӗч тиенӗ пӗчӗк курӑнакан автомашинӑна, такам умӗнче сылтӑм аллине карттус сӑмси тӗлне тытнӑ хуралҫӑ старике асӑрхасан, хӗр тин хӑй тивӗҫлӗ мар хӑтланнине ӑнланса илчӗ.

Куҫарса пулӑш

Кайӑксем вӗҫекен тӳперен… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 5–54 с.

Ҫапла хастарланса тӑракан ача, йывӑҫ ҫине тимлесерех пӑхрӗ те, ах, турах, ун ҫумне сӗвӗнсе ларнӑ шап-шур сухаллӑ старике курах кайрӗ.

Куҫарса пулӑш

Тӗлӗк // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.

Вара темле туйӑм Завьялова ҫак старике васкатма кирлӗ маррине систерчӗ.

Куҫарса пулӑш

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

«Эсӗ старике пӑрахса хӑварни хӑрушӑ мар вӑл, тет.

Куҫарса пулӑш

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ытти текстсенче ача тӗлӗнтермӗш майсемпе ҫурални тӗрлӗрен пулать: яшкалӑх ҫӑнӑхӗнчен тунӑ этем кӗлеткинчен («Яшкалӑх паттӑр»), вӑрмантан илсе килнӗ ӑвӑса пуртӑпа касса тунӑ кӗлеткерен («Антей паттӑр ҫинчен»), старике хӗненӗ хыҫҫӑн хуҫӑлса пӗтнӗ туя татӑкӗсенчен («Туй Тупала», «Туя паттӑр»), Турра хытӑ кӗлтунипе («Лазар Лазарчпа Иван Иванч патша»), виҫӗ ҫул чухӑн-мӗскӗнсене пурлӑхне парса тӑнӑ хыҫҫӑн («Мӑн Ҫӑпата юмаххи»), шывпа вӗретсе ӗҫнӗ вӑрманти курӑкран («Вархонь ҫӗленсемпе ҫапӑҫни»), ҫинӗ пӑрҫаран («Пӑрҫа паттӑр»), лаххана пӑрахнӑ чуста татӑкӗнчен («Чуста паттӑр»), старик ӗнси ҫине тухнӑ ҫӑпанран («Ҫӑпан паттӑр») т. ыт. те.

В других текстах чудесное происхождение связано с употреблением предметов, символизирующих плодородие, в частности дерева, растения. В «Сказке об Антее-батыре» в ребенка-богатыря превращается фигурка, вырезанная из осинового полена, а в текстах «Туй Тубала», «Туя-батыр» — фигурка из куска посоха, сломавшегося от ударов, нанесенных старику. Заварив лесную траву, получает чудодейственный напиток для зачатия героиня сказки «О сражении Вархоня со змеями», употребление в пищу гороха явилось способом зачатия и рождения нового батыра в другой сказке («Пырзя-батыр»). Слепленная из теста кукла вдруг обращается в богатыря («Яшкалых-батыр», «Чуста-батыр»). Встречаются сюжеты о богатырях, вымоленных у Бога («Лазар Лазарч и царь Иван Иванч») или дарованных за милосердные поступки («Сказка о Большом Лапте»).

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Эпӗ утарта хурал тӑракан старике леҫсе парас тесе тин ҫеҫ икерчӗ пӗҫерме тытӑннӑччӗ, сасартӑк пирӗн тӗлпе тахӑшӗ ухмаха ернӗ пек ҫухӑрса иртсе кайрӗ:

Куҫарса пулӑш

Ҫуллахи калав // Леонид Агаков. Агаков, Л. Я. Суя телей: сатирӑлла калавсем; худож. В. Агаков. - Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1975. — 64 с. — 51–60 с.

Хам та: «Мана, старике, простыньсӗр та пырӗ», — тесе шутларӑм пулмалла ҫав…

Куҫарса пулӑш

Курак Мӗтри // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 19–34 с.

— Инҫе мар, тет, — каларӑм таврӑнсан старике.

Куҫарса пулӑш

Ҫул юлташӗ // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 3–18 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех