Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

шывӗн (тĕпĕ: шыв) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Апла пулин те вӗсемех Ока шывӗн Цна ятлӑ юппин ячӗ (ҫакнашкал ятлӑ юханшывсенчен пӗри) урӑх майпа пулнӑ тесе пӗлтернӗ.

Однако они считали, что приток Оки Цна (одна из рек, носящих это название) другого происхождения.

Цна (Припять юппи) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A6%D0%BD%D ... %BF%D0%B8)

Эль шывӗн ҫыранӗнчи утта тавӑрса пӗтерни ҫинчен пӗлтерчӗ.

Куҫарса пулӑш

Тӑрӑр вӑйӑ картине // Валентина Элпи. Эльби В. А. Тӑрӑр вӑйӑ картине: калавпа повеҫ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. — 60 с. — 3–15 с.

Акӑ вӑл пӗррехинче, Атӑл юхан шывӗн ҫыранӗнчи «Юрату сӑмсахӗ» текен тӑрӑхра тӑнӑ чухне: — Татьяна, эпӗ сана питӗ килӗштеретӗп, юрататӑп, тухсам мана качча, — терӗ.

Куҫарса пулӑш

I // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 122–141 с.

Ку тӑрӑхра уйра ӗҫленӗ чухне пурте ҫырмари ҫӑлкуҫ шывӗн тутин вӑйӗпе техӗмленет.

Куҫарса пулӑш

Кашкӑр парни // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 100–105 с.

Хӗвел ҫуртсен тӑррисемпе мӑрйисене, Кучасси шывӗн ҫыранӗсенче речӗпе ларса тухнӑ йӑмрасене юнпа пӗветнӗ пек хӗретсе ҫӗр ҫаврашкинчен тин кӑна уйрӑлайнӑ-ха.

Куҫарса пулӑш

Тӑранайми вӑрҫӑсем // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Кучасси шывӗн леш енче пӗри хурлӑхлӑ юрра пуҫларӗ:

Куҫарса пулӑш

Асӑну // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Иртыш шывӗн юппи ҫинчи тайгари тӗттӗм поселокран тухса ҫын пулнӑскер, вӑл икӗ теҫетке ҫул Тутарстанра хӗсметре тӑрать, анчах пиҫсе ҫитнӗ панулми евӗрлӗ Атӑлҫи пикисен пӗлӗтри хитрелӗхӗнчен тӗлӗнме пӑрахмасть.

Куҫарса пулӑш

Хӗрарӑм пӑлхавӗ // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Нумайӑшӗ Сӗве шывӗн чӑнкӑ ҫыранӗсене шӑтӑксем чавса ачи-пӑчипех ҫавӑнта кӗрсе ҫухалнӑ.

Куҫарса пулӑш

Сӑварсемпе сӑвӑрсем // Геннадий Эсекел. Эсекел-Никифоров, Геннадий Леонтьевич. Вӗҫекен пан улмисем: халапсем, юмахсем, калавсем: [вӑтам ҫулхи шкул ачисем валли]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2019. — 60 с. — 12–13 с.

Днепр шывӗн анат юхӑмӗнче шарлаксем пурри ӗлӗк кимӗсене ҫӳреме пит кансӗрленӗ.

Пороги в нижнем его течении были большим препятствием для судоходства.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Урал тӑвӗсен кӑнтӑрти пайӗнче, Урал шывӗн тури вӗҫӗсем патӗнче, Магнитная ту ларать.

В южной части Уральских гор, у верховьев реки Урала, расположена гора Магнитная.

Урал тӑвӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Правительство хушнипе инженерсем Днепр шывӗн энергийӗпе епле усӑ курас ыйтӑва татса парас тӗлӗшпе темиҫе ҫул хушши шухӑшланӑ.

Несколько лет работали по поручению правительства инженеры над разрешением вопроса, как использовать энергию Днепра.

Днепр ҫинчи электричество станцийӗ (Днепрогэс) // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑл — Днепр шывӗн энергийӗ.

Это — энергия текучих вод Днепра.

Днепр ҫинчи электричество станцийӗ (Днепрогэс) // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Донбасран хӗвеланӑҫнелле, Днепр шывӗн леш енче, Кривой Рог хули патӗнче, ҫавӑн пекех Крым ҫурутравӗнче те, Керчь хули патӗнче, тимӗр рудин запасӗ пит пысӑк.

На запад от Донбасса, за рекой Днепром, у города Кривого Рога, а также на Крымском полуострове, у города Нерча, имеются большие запасы железной руды.

Ҫӗр айӗнчен кӑларакан усӑллӑ япаласемпе промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫак иртнӗ ҫулсем хушшинче Енисей шывӗн сылтӑм ҫыранӗнче ҫӗнӗ порт Игарка ӳссе ларчӗ.

На правом берегу реки Енисея вырос за последние годы новый порт Игарка.

Игарка — полярти порт // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Двина шывӗн хӑмӑр хумӗсем салхуллӑн туйӑнаҫҫӗ.

Мрачными кажутся бурые волны Двины.

Архангельск порчӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫурҫӗрти Двина шывӗн варри лутра, шурлӑхлӑ ҫырансем хушшинче анлӑн сарӑлса выртать.

Широко разлилось устье Северной Двины между низкими болотистыми берегами.

Архангельск порчӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Уралтан хӗвеланӑҫнелле, Кама шывӗн сулахай енче, ҫӗр айӗнче тӗрлӗ тӑварсен сийӗ выртать, вӑл сий 500 м хулӑмӑш.

К западу от Урала, на левом берегу Камы, лежит под землей пласт различных солей в 500 м толщиной.

Березники // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫӗр айӗнче ҫак усӑллӑ япаласем ӑҫта тупӑннине ССР Союзӗн картти ҫинче шыраса тупӑр: Кузнецк бассейнӗнчи ҫӗркӑмрӑкӗ ӑҫтине (Новосибирскран кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче), нефть ӑҫтине (Печора шывӗн юппи таврашӗнче тата Урал тӑвӗсен хӗвеланӑҫ енчи тайлӑкӗнче), ылттӑн (Лена шывӗ ҫинче тата унӑн Алдан ятлӑ юппи ҫинче).

Найдите на карте СССР, где залегают следующие полезные ископаемые: каменный уголь Кузнецкого бассейна (на юго-восток от Новосибирска), нефть (на притоке реки Печоры и на западном склоне Уральских гор), золото (на реке Лене и на ее притоке Алдане).

Тайган ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япалисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Лена шывӗн вӑта ҫӗрти тата анатри юхӑмӗ тӑрӑх икӗ енӗпе те темӗн пысӑкӑш ҫӗр лаптӑкӑшӗнче якутсем пурӑнаҫҫӗ.

По обеим сторонам среднего и нижнего течения Лены на большом пространстве живут якуты.

Выльӑх ӗрчетсе тата ҫӗр ӗҫлесе пурӑнакан якутсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Енисей шывӗн леш енче Вӑтам Сибирь тӳлеме пуҫланса каять.

За рекой Енисеем начинается Средне-Сибирская возвышенность.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех