Шырав

Шырав ĕçĕ:

Уйӑх сăмах пирĕн базăра пур.

Уйӑх (тĕпĕ: уйӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Тӳпери ҫӑлтӑрсем мӗнле куҫса ҫӳрени тӑрӑх вӗсем шыв хӑҫан тулса килессине ҫеҫ мар, Хӗвелпе Уйӑх хӑҫан тӗттӗмленессине те малтанах каласа пама пултарнӑ.
Изучая движение небесных светил, они умели предсказывать не только наступление разливов, но даже затмения Солнца и Луны.

Умсӑмаx // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Мӗншӗн Уйӑх ҫӑлтӑрсем хушшипе куҫса ҫӳрет?
Почему луна перемещается среди звезд?

Акӑ хайхи Уйӑх аялалла аннӑҫемӗн анса пырать, юлашкинчен ҫӗрпе пӗлӗт пӗрлешнӗ вырӑна кӗрсе куҫран ҫухалать — тӳпе тӗксӗмленет, ҫӑлтӑрсем те йышлӑрах курӑна пуҫлаҫҫӗ, вӗсем тата ҫутӑрах йӑлтӑртатма тытӑнаҫҫӗ.
Луна спускается все ниже и наконец исчезает за горизонтом — небо темнеет, на нем появляется гораздо больше звезд, они кажутся еще ярче.

Ун ҫывӑхӗнчи ҫӑлтӑрсем Уйӑх йӑлтӑртатнине пула тӗксӗмленсе курӑнми те пулаҫҫӗ, аякрисем — тӗттӗм каҫхинехинчен шупкарах курӑнаҫҫӗ.
Для земного наблюдателя близкие к ней звезды меркнут в лунном сиянии, а те, что подальше, бледнее, чем в темную ночь.

Уйӑх тӳпене те ҫутатать.
Луна освещает и небо.

Тӳпе анинчен тулли Уйӑх ҫутатать.
На небесном своде сияет луна.

Таврара пӗр тӗттӗмлӗх хуллен шуса пыни кӑна курӑнать, вӑл ҫырансене курӑнми тунӑ, пӗтӗм ҫӗр ун ӑшӗнче ирӗлсе кайнӑ пек, вӑл тӗтӗмле шӗвӗ япала пулса, пӗтӗм талккишӗпе таттисӗр, вӗҫӗмсӗр таҫта аялалла, пушӑ, пӗр сассӑр ҫӗре, хӗвел те, уйӑх та, ҫӑлтӑрсем те ҫук ҫӗрелле юхнӑ пек туйӑнать.
Всё вокруг — только медленное движение тьмы, она стёрла берега, кажется, что вся земля растаяла в ней, превращена в дымное и жидкое, непрерывно, бесконечно, всею массой текущее куда-то вниз, в пустынное, немое пространство, где нет ни солнца, ни луны, ни звёзд.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.

Шыв ҫинче уйӑх ҫутти йӑлтӑртатни мана Пушар ҫулӑмӗсене аса илтерчӗ.
Отражения луны напоминали мне огни пожара.

Атӑл леш енче кустӑрма пек пысӑк та хӗрлӗ уйӑх ҫутӑлса тӑрать.
За Волгой над лугами светилась багровая луна, большая, точно колесо.

Уйсем ҫинче ҫиҫӗм ҫиҫе-ҫиҫе илсе, пӗлӗте ҫурра таран ҫутатать, тӳпе тӑрӑх витӗр курӑнакан хӗрлӗрех ҫутӑ сарӑлса кайсан, уйӑх хӑравҫӑн кӑрт та кӑрт сиксе илнӗн туйӑнчӗ.
Над полями вспыхивали зарницы, обнимая половину небес; казалось, что луна испуганно вздрагивает, когда по небу разольётся прозрачный, красноватый свет.

Эпӗ сӑрт ҫинче тӑрса хура тӗслӗ е уйӑх кӗмӗллентернӗ ҫутӑ сӑнлӑ Атӑл ҫинче кимӗ ясмӑк пек вӗлтлетнине, тата вӑл кимӗ ҫинчен пароход капитанне пӑхтарма сулкалакан фонарь ҫутти ҫине пӑхаттӑм та — хама ҫав тери чаплӑ вӑрттӑн ӗҫе хутшӑннӑ пек туяттӑм.
Я смотрел с горы, как на чёрной — или посеребрённой луною — реке мелькает чечевица лодки, летает над нею огонёк фонаря, привлекая внимание капитана парохода, — смотрел и чувствовал себя участником великого, тайного дела.

Пурӑнасса вӑл тӗттӗм каҫсенче, уйӑх ҫук чух е тӳпене пӗлӗтсем хулӑммӑн хупласа лартнӑ чух, пурӑнатчӗ.
Жил он тёмными ночами, когда нет луны или небо занавешено плотной тканью облаков.

Вӑл пӗлӗтре пушӑ япала пулнине пӗлни мана кӑмӑла кайрӗ, анчах ҫапах та манӑн уйӑх ҫине пысӑк метеор ӳкерес, вӑл ҫителӗклӗ вӑйлӑн пырса ҫапнипе ӑна хыптарса ярас, ҫӗр ҫинче вӑл хӑйӗн ҫуттипе ҫутӑлса тӑракан тӑвас килетчӗ.
Мне было приятно узнать, что она — пустое место в небесах, но всё-таки хотелось бы, чтоб на луну упал большой метеор с силою, достаточной для того, чтоб она, вспыхнув от удара, засияла над землёй собственным светом.

Куҫа курӑнман хӗвелӗн вилӗ уйӑх ҫинчен каялла ӳкнӗ ҫутти ылттӑнлатнӑ Атӑлӑн вӑрах юххи чаплӑ та мӑнкӑмӑллӑ.
Величественно медленное течение Волги, богато позолоченное лучами невидимого солнца, отражёнными мёртвой луною.

Ҫакӑн хыҫҫӑн виҫӗ ҫул та пӗр уйӑх иртет, хайхи сасартӑк мужиксене пухать те: — акӑ, манӑн пӗтӗм ҫӗре илӗр те — сывпулӑр, каҫарӑр мана, эпӗ хам…
Прошло три года с месяцем, и вдруг она собирает мужиков: «Вот, говорит, вам вся моя земля и прощайте, и простите меня, а я…

Ман пуҫ ҫийӗпе хура пӗлӗт таткисем кахаллӑн шуса иртеҫҫӗ, вӗсем хушшипе уйӑх ылтӑн пӳске пек кусса пырать, ҫӗре мӗлкесем хуплаҫҫӗ, шыв лупашкисем кӗмӗлле хурҫӑ пек ҫутӑлса выртаҫҫӗ.
Надо мною лениво плывут чёрные клочья облаков, между ними золотым мячом катится луна, тени кроют землю, лужи блестят серебром и сталью.

Уйӑх анма тытӑннӑ.
Луна стала заметно клониться к закату.

Вунсаккӑрмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.

Уйӑх ҫуттинче тӗнче лӑпкӑ та анлӑ пулнӑ, крыльца ҫинче вара пӗкӗрӗлсе пӗчӗк мӗлке ларнӑ, вӑл темле хӑрушлӑха сиссе ҫӳҫ-пуҫ вирелле тӑнипе сиксе чӗтренӗ те ӗсӗкленӗ.
Мир в лунном свете был спокоен и величав, а на крылечке сидела, скорчившись, маленькая фигурка, дрожала, всхлипывала и трепетала от ужаса.

Ял ҫинче уйӑх ҫутатнӑ.
Луна сияла над деревней.

Пӗлӗтсем хушшинчен уйӑх ҫутти сӑрхӑнса тухнӑ.
Свет луны пробивался сквозь облака.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика