Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Хутӑш вӑрмансенче мӗншӗн тайгаринчен урӑхларах йывӑҫсем ӳсеҫҫӗ?

Отчего в смешанных лесах растут другие деревья, чем в тайге?

Ҫутҫанталӑк зонисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Типӗ ҫеҫенхирсенче тӑпра час-часах хӑмӑр тӗслӗ, хутӑш кӑштах ҫӗрӗк тӑпри пур.

Почвы в сухих степях чаще всего бурые, с небольшим количеством перегноя.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта та, хутӑш вӑрмансен зонинчи пекех, пысӑк хуласем нумай, фабрикӑсем, заводсем те нумай.

Так же как и в зоне смешанных лесов, здесь много больших городов, много заводов и фабрик.

Вӑрманлӑ ҫеҫенхирпе хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирте пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

«Хутӑш вӑрмансен зони» ятлӑ тема илсе альбом тӑвӑр.

Составьте альбом на тему «Зона смешанных лесов».

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Контурлӑ карта ҫинче хутӑш вӑрмансен зонине паллӑ тӑвӑр.

Обозначьте на контурной карте зону смешанных лесов.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анчах та, хутӑш вӑрмансен зонин чи пысӑк промышленноҫлӑ центрӗ, пӗтӗм Совет Союзӗн чи аслӑ хули — Мускав пысӑк шыв ҫул айккинче ларнӑ.

Но Москва, самый крупный промышленный центр зоны смешанных лесов, столица всего Советского Союза, стояла в стороне от большой водной дороги.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Атӑл хутӑш вӑрмансен зони урлӑшпе тенӗ пек каҫса каять вӑл Калинин, Горький, Хусан хулисем патӗнчен юхса иртет те, ҫеҫен хирсем урлӑ юхса пырса, хӑйӗн шывне Каспия тинӗсне илсе пырать.

Волга пересекает почти всю зону смешанных лесов, протекает мимо городов Калинина, Горького, Казани и несет свои воды через степи в Каспийское море.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинче пӗтӗм Европипе чи пысӑк юханшыв — Атӑл пуҫланса каять.

В зоне смешанных лесов начинается самая большая река в Европе — Волга.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи промышленноҫлӑ центрсенче тӑвакан темиҫе миллион тонна тӗрлӗ таварсем чугун ҫулсем тӑрӑх Совет Союзӗнчи тӗрлӗ вырӑнсене кайса саланаҫҫӗ.

Миллионы тонн различных товаров, произведенных в промышленных центрах зоны смешанных лесов, растекаются по этим путям в различные уголки Советского Союза.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зони йышӑнакан вырӑна карта тӑрӑх пӑхӑр.

Посмотрите по карте на зону смешанных лесов.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинче вырӑссем, белоруссем, литовецсем, латышсем, эстонецсем, пурӑнаҫҫӗ.

В зоне смешанных лесов проживают русские, белорусы, литовцы, латыши, эстонцы.

Хутӑш вӑрмансен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫапах та хутӑш вӑрмансен зонинче ялхуҫалӑх продукчӗсем нихҫан та хресченсене хӑйсене тӑранмалӑх та ҫителӗклӗ пулайман.

Однако сельское хозяйство в зоне смешанных лесов никогда не прокармливало своими продуктами даже самих крестьян.

Ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинче ялхуҫалӑх ӗҫӗ тахҫан авалтанпах пырать.

Сельское хозяйство в зоне смешанных лесов ведется с очень давних времен.

Ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинче промышленность хӑвӑрт ӳссе пырать.

Быстро развивается промышленность в зоне смешанных лесов.

Хутӑш вӑрмансен зонинче промышленность епле ӳссе пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхӑр-ха: хутӑш вӑрмансен зонинче икӗ пысӑк промышленноҫлӑ района палӑртнӑ.

Посмотрите по карте: два больших промышленных района обозначены в зоне смешанных лесов.

Хутӑш вӑрмансен зонинче промышленность епле ӳссе пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи климат тайга климатӗнчен ӑшӑрах.

Климат полосы смешанных лесов теплее климата тайги.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхсан, хутӑш вӑрман зони тӑрӑх юхакан шывсем Средне-Русски тӳпемрен пуҫланса кайни курӑнать; ҫав шывсем вара тӗрлӗ еннелле, виҫӗ тинӗс патнелле — Балтика тинӗсе, Хура тинӗс тата Каспий тинӗсӗ патнелле юхса каяҫҫӗ.

На карте видно, что реки, протекающие по зоне смешанных лесов, берут начало на Средне-Русской возвышенности и направляются в разные стороны к трем морям: Балтийскому, Черному и Каспийскому.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхсан, эпир хутӑш вӑрмансен зонин ҫӗр ҫийӗ айлӑм тӳремлӗх иккенне куратпӑр.

Поверхность зоны смешанных лесов представляет собой, как видно на карте, низменную равнину.

Хутӑш вӑрмансен зонинчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Темиҫе ӗмӗр иртнӗ те, этем ҫав хушӑра сыпӑкран сыпӑка тӑрӑшса ӗҫленипе хутӑш вӑрмансен зонине палламалла мар улшӑнтарса янӑ.

Прошли века, и труд многих поколений людей сделал зону смешанных лесов совершенно неузнаваемой.

Хутӑш вӑрмансен зони мӗнле улшӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗлӗк-авал хутӑш вӑрман тӑрӑхӗнче ҫӳремелле мар сӗм вӑрмансем ларнӑ.

Непроходимыми дремучими лесами была покрыта полоса смешанных лесов в далекие времена.

Хутӑш вӑрмансен зони мӗнле улшӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.