Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

туроксене (тĕпĕ: ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Дунай ҫинче туроксене ҫӗнтернӗшӗн, Бухарестри миршӗн — граф тата князь ятне илнӗ; Бородиношӑн — фельдмаршал чинне, Наполеона аркатса тӑкса хӑваласа кайнӑшӑн «Смоленский» текен титул илнӗ.

За победы над турками на Дунае, за бухарестский мир — графское и княжеское достоинство; чин фельдмаршала — за Бородино; титул «Смоленский» — за преследование и разгром Наполеона.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кутузов Мускава Российӑшӑн паратӑп, Россия — вырӑс халӑхӗ ӑҫта, ҫавӑнта пулать, пӗр ҫул каярах туроксене лаша ашӗ ҫитернӗ пек: французсене те ҫавӑн пекех ҫитерӗп, тесе ӗнентернине те аса илнӗ.

как убеждал он, что Москва сдана за Россию, а Россия там, где русский народ, обещал, что заставит французов питаться кониной, как год назад заставил это делать турок.

IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вӑл Мачин патӗнчи ҫапӑҫӑва тата Измаила штурмланипе, Аустерлицӑри катастрофӑна тата туроксене Рущук патӗнче аркатса тӑкнине манман.

Он помнил битвы под Мачином и штурм Измаила, катастрофу Аустерлица и разгром турок под Рущуком.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Очаков стенисем патӗнче (1728 ҫул), Варшава ҫывӑхӗнче (1794 ҫул), Итали хирӗсенче те Альп тӑвӗсем ҫинче (1799 ҫул), Австрире (1805 ҫул), ҫӗнӗрен Польшӑра (1806 — 1807 ҫулсем), Финляндире (1808 — 1809 ҫулсем) тата Дунай хӗрринче (1809 ҫул) Багратион Суворовпа Кутузов ертсе пынипе поляксене, туроксене, шведсене, французсене хирӗҫ ҫапӑҫнӑ.

Под стенами Очакова (1788 год), и на подступах к Варшаве (1794 год), на полях Италии а вершинах Альп (1799 год), в Австрии (1805 год) и опять в Польше (1806–1807 годы), в Финляндии (1808–1809 годы) и на Дунае (1809 год), против поляков, турок, шведов и французов дрался Багратион под руководством Суворова и Кутузова.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Чичагов туроксене Российӑпа союз тутарма тӑрӑшни ахалех пулнӑ.

Все попытки Чичагова принудить турок к союзу с Россией успеха не имели.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Туроксене тӑранткаланипе вырӑссем султанӑн суйласа илнӗ ҫарӗн виҫҫӗмӗш пайне те пулин упраса хӑварса, султана мир тума васкатса тӑчӗҫ.

Подкармливая же турок, русские тем самым подталкивали султана скорей заключить мир, чтобы спасти хоть треть уцелевшей армии, состоявшей из отборных турецких солдат.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Малтанлӑха Кутузов хупӑрласа илнӗ туроксен ҫарне сухарисем парса тӑнӑ, кайран вара, перемири пуличчен туроксене вӗсем пӗтӗмпех вилсе пӗтесрен асӑрхаттарса, вӗсен ҫарне упраса тӑрас ӗҫе хӑй ҫине илме пулнӑ.

Кутузов сначала посылал осажденным сухари, а потом предложил до перемирия «взять на сохранение», предупреждая турок, что иначе они перемрут.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ӑнланӑр ӗнтӗ ҫакӑн хыҫҫӑн вӑл йытӑсене, вӑл ухмах туроксене!

Поймите этих собак, этих болванов турок,

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Марков отрячӗн ӗҫӗсене сӑнаса тӑракан Кутузов ҫавӑнтах хӑйӗн пӗтӗм вӑйне атакӑна ярса, туроксене Дунай патне хӗссе пынӑ.

Следивший за действием отряда Маркова Кутузов немедленно бросил в атаку все свои силы, прижимая турок к Дунаю.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кутузов вара хӑйӗн кавалерине каялла ҫавӑрса, иртӗхсе кайнӑ туроксене атакӑланӑ та малалла каяссине чарса лартнӑ.

А Кутузов, повернув кругом свою кавалерию, атаковал зарвавшихся турок и остановил их продвижение.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫар укрепленийӗсем туроксене ан лекчӗр тесе вӑл вӗсене ҫӗр айне туса хӑварнӑ.

срыв их, чтобы они не достались и туркам.

VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вара, пилӗк ҫул иртсен, Кутузовсӑр пуҫне вырӑс генералӗсенчен нихӑшӗ те туроксене ҫӗнтерме пултарайманнине пурте курсан тин, патша Кутузова главнокомандующи вырӑнне лартнӑ.

И только через пять лет, когда все увидали, что никто из русских генералов не может победить турок, царь назначил Кутузова главнокомандующим русской армии.

VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Туроксене вӑл ҫав тери чаплӑ йышӑннипе тата ӑшӑ кӑмӑллӑ пулнипе тӗлӗнтернӗ.

Он поражал пышностью приемов и церемониалов, вежливостью манер.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Вырӑс ҫарӗсем туроксене пур енчен те вӑрса илсе вӗсене крепость варринелле хӗснӗ.

Русские войска, окружив турок, теснили их к центру.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Крепоҫе штурмлама хатӗрленес ӗҫ вӗҫне ҫитсен, Суворов Потемкин ҫыруне, туроксене крепоҫе вырӑссене пама хушса ҫырнӑ ҫырӑва Измаила янӑ.

Когда подготовка подошла к концу, Суворов отправил в Измаил письмо Потемкина с требованием сдать крепость.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Туроксене систерес мар тесе, вӑл ҫӗрлехи вӑхӑтсенче унта хӑйӗн войскисене илсе тухнӑ, вӗсене фашинӑсене пӑрахмаллине, пусмасене мӗнле лартмаллине, штыкпа мӗнле чикмеллине хӑй кӑтартса вӗрентнӗ.

Сюда по ночам, чтобы не привлечь внимания турок, он высылал войска и лично показывал, как бросать фашины, ставить лестницы, действовать штыком.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Крепоҫе вӑрах вӑхӑт хупӑрласа, крепость стенисене усӑсӑр персе тӑнипе вӗсем туроксене ывӑнтарса ҫитерес вырӑнне хӑйсем халтан кайса пынӑ.

Они вели долгую и изнурительную больше для себя, чем для турок, осаду, безрезультатно обстреливали крепостные стены.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Туроксене мӗнле пулсан та Российӑшӑн усӑллӑ килӗшӳ тутарас тесе, вырӑс правительстви пысӑк ҫӗнтерӳсем тума шутланӑ.

Русское правительство решило добиться крупной победы, чтобы вынудить турок возможно скорее заключить выгодный мир.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Потемкин туроксене штурмлама хӑяймасӑр вӑхӑта вӑраха тӑснӑ, пӗчӗк ҫапӑҫусем кӑна пулса пынӑ.

Военные действия ограничивались мелкими столкновениями.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Нумай вӗреннӗ, ҫар ӗҫне калама ҫук лайӑх пӗлекен, I Петр патша ӗҫне малалла туса пыракан, ҫичӗ ҫул хушши пынӑ вӑрҫӑра мала тухнӑ Петр Александрович Румянцев туроксене хирӗҫ вӑрҫнӑ чухне хӑйӗн стратегипе тактика талантне кӑтартнӑ.

Образованный, блестяще знающий военное дело, последователь Петра I, отличившийся в Семилетней войне, Петр Александрович Румянцев выказал в войне с турками стратегический и тактический талант.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех