Чӑваш чӗлхи корпусӗ

1919 ҫулхи пуш уйӑхӗнче теориллӗ механика кафедрине Н. И. Мусхелешвили ертсе пыма пуҫланӑ, каярах вӑл математикӑпа механикаӑстӑлӑхӗсенче чапа тухӗ, СССР ӐА академикӗ пулӗ.

В марте 1919 года кафедру теоретической механики возглавил Н. И. Мусхелешвили, в будущем — выдающийся математик и механик, академик АН СССР.

Тбилиси патшалӑх университечӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A2%D0%B1%D ... 1%87%D3%97

Партин ҫӗнӗ Программипе Уставӗн проекчӗсене пичетлесе кӑларнӑ хыҫҫӑн коммунизм строительствин теориллӗ ыйтӑвӗсемпе практикӑллӑ задачисем ҫинчен калаҫусем чылай йӗркеленӗ.

Куҫарса пулӑш

Хӑватлӑ вӑй // В. Е. Сорокин. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 85–91 с.

Теориллӗ тӗпчев ӗҫӗсене аталантарассине тата наукӑна производствӑпа ҫыхӑнтарассине парти ку тӗлӗшпе тухса тӑракан чи кирлӗ задачӑсем тесе шутлать.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Ҫапла вара, икӗ писатель хӑйсен пӗр-пӗрин патне ярса тӑнӑ ҫырӑвӗсенче, «Рабфак хӗрӗ» калавран пуҫласа, литературӑпа искусствӑн теориллӗ ыйтӑвӗсене хускатаҫҫӗ, тӗрлӗ ыйтусене пӗр-пӗрне ӑнлантарса параҫҫӗ (ку вӑл Исаев ҫырӑвӗсенче те аван курӑнать, Хумма Ҫеменӗн ҫырӑвӗсене халлӗхе тупман-ха).

Куҫарса пулӑш

Дмитрий Исаев ҫырӑвӗсене вуласан... // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 97-99 с.

Теориллӗ пӗлӳ пӗрре, кулленхи ӗҫре урӑхларах.

Куҫарса пулӑш

Эмелпе те, ӑшӑ сӑмахпа та сиплет // Ю.Гаврилов. http://kasalen.ru/2023/03/31/%d1%8d%d0%b ... %b5%d1%82/

Ҫакӑ теориллӗ пӗлӗве практикӑра ҫирӗплетсе пыма май кӳнӗ.

Куҫарса пулӑш

Халӑх хисепӗ – чи хакли // Ю.Гаврилов. http://kasalen.ru/2023/02/17/%d1%85%d0%b ... %bb%d0%b8/

Теориллӗ пайра вӗсем стартап тата предприниматель ӑнлавсемпе паллашрӗҫ, проектсем хатӗрлесе ӑна вӑя кӗртмелли ҫул-йӗре пӑхса тухрӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Професси суйласа илме те пулӑшать // Э.Айсына. http://kasalen.ru/2022/10/14/%d0%bf%d1%8 ... %82%d1%8c/

Пире теориллӗ занятисене пӗтернӗ ятпа саламласа, инструктор татӑклӑн ҫапла каларӗ:

Поздравив нас с окончанием теоретических занятий, инструктор сказал веско:

10. Малтанхи учительсем // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Кожедуб, И. Н. Тӑван ҫӗршывшӑн: летчик каласа пани. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 192 с.

Ҫав центрсенчен пӗринче — Сывлӑш Ҫар Вӑйӗсен наукӑпа тӗпчев институтӗнче пӗр-пӗринпе килӗштерсе ӗҫлекен пысӑк коллектив ҫар валли самолетсем тӑвас тӗлӗшпе тӑракан теориллӗ ыйтусене сӳтсе явнӑ, промышленность умне перспективлӑ задачӑсем лартнӑ.

В одном из такого рода центров — в Научно-исследовательском институте ВВС (НИИ) — большой дружный коллектив разрабатывал теоретические проблемы военного самолетостроения и ставил перед промышленностью перспективные задачи на несколько лет вперед.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.

Хӑйӗн теориллӗ расчечӗсене сывлӑш ҫӗленӗсемпе модельсем ҫинче тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн Можайский аэроплан проектне тума тытӑннӑ.

Проверив свои теоретические расчеты на воздушных змеях и модели, Можайский приступил к проектированию аэроплана.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.

Вӑл пирӗн ӗҫе ҫав тери хӑвӑрт вӗренсе пыни шалт тӗлӗнтерет: ятарласа илнӗ теориллӗ пӗлӳ ҫук пулсан та, кӗске вӑхӑтрах мӗн чухлӗ ҫӗнӗ япала пӗлме ӗлкӗрчӗ вӑл.

Меня поражает, с какой быстротой он усваивает знания в нашем деле, хотя не имеет теоретической подготовки, и как много он узнал за короткое время!

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.

Ҫак вӑхӑтра электротракторсем хӑйсен вӑйне пилӗк каслӑ плугсем туртса ҫеҫ мар, дисклӑ сеялкӑсене кӑкарса та тӗрӗслесе пӑхрӗҫ; Усть-Невинскипе Родниковскинчи механизаторсем хӑйсен теориллӗ пӗлӗвӗсене, хӑйсем калашле, «суха кассинче» тӗрӗслеме ӗлкӗрчӗҫ.

В это время электротракторы проверили свои силы не только запрягая пятиступенчатые плуги, но и прикрепив дисковые сеялки; механизаторы из Усть-Невинской и Родниковской успели проверить свои теоретические знания, как говорят сами, и в «пахотном классе».

XXV // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.