Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Хӑй ҫӗвӗҫ пулнӑ май япаласем ҫӗлес ӗҫӗн вӑрттӑнлӑхӗсемпе, кил хуҫи хӗрарӑмне малашнехи пурнӑҫра кирлӗ пулакан япаласемпе паллаштарнӑ.

Куҫарса пулӑш

Пурнӑҫ вырӑнне шкулта тупнӑ // Анатолий Краснов. http://kasalen.ru/2024/04/26/%d0%bf%d1%8 ... %bd%d3%91/

Авалхи ӑстаҫӑсем «чӗр тавар» пахалӑхне те шута илнӗ, юрӑхлӑ ӗҫ мелӗсем те тупма пултарнӑ, ҫавӑнпа вӗсем хатӗрленӗ япаласем чӑннипех ӳнер хайлавӗ пулса тӑнӑ.

Куҫарса пулӑш

Ют ҫӗршыв музейӗсенчи чӑваш тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Унти япаласем пушшех паха, мӗншӗн тесен вӗсене тата ӗлӗкрех ӑсталанӑ.

Куҫарса пулӑш

Ют ҫӗршыв музейӗсенчи чӑваш тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Чикӗ леш енне ҫитнӗ япаласем уйрӑм ҫынсен аллине кӑна мар, музейсен пӳлмине те лекмелле пек ӗнтӗ.

Куҫарса пулӑш

Ют ҫӗршыв музейӗсенчи чӑваш тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Ун валли чи кирлӗ япаласем ⎼ кӗмӗл тенкӗсемпе капӑрсем ⎼ пулман пирки авалхилле ҫӗленӗ хальхи ҫи-пуҫа тӗрӗсемпе тата хӑюсемпе ҫеҫ эрешлеме тивнӗ.

Куҫарса пулӑш

Паянхи капӑр тум // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Капӑрлӑх йышӗнчи хӑш-пӗр япаласем вара ытти ҫӗрти пек мар, питӗ хӑйне евӗрлӗ пулнӑ.

Куҫарса пулӑш

Ӑремпур чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Авланакан каччӑ тата туя хутшӑнакан ытти арҫынсем хӑйсен тумне кӑсӑклӑ япаласем кӗртнӗ: ятарлӑ тутӑрсемпе хӗрарӑм капӑрӗсене ҫакнӑ.

Куҫарса пулӑш

Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Каярахри ⎼ XIX ӗмӗр вӗҫнелли ⎼ сурпансем йӑлтӑр-ялтӑр капӑр япаласем пулса тӑнӑ.

Куҫарса пулӑш

Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Качча тухнӑ хӗрарӑмсен тумӗнче, кӗпесӗр пуҫне, ҫак япаласем пулнӑ: сурпан, сурпан тутри, янкӑс та ӗлккен хушпу, алкасем, мӑй ҫине тата хулпуҫҫи урлӑ ҫакмалли капӑрсем, кӑкӑр ҫинчи эрешсем, тӗрлӗ пилӗк яраписем, чӗрҫитти.

Куҫарса пулӑш

Анат енчи чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Районта йӑлана кӗнӗ ал ӗҫӗсем ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑраҫҫӗ — чӳлмек тӑвасси, йывӑҫ ҫинче ӳкересси тата касса кӑларасси, пир-авӑр тӗртесси, татӑк-кӗсӗкрен тӗрсе хатӗрлесси, хулӑ авса япаласем тӑвасси, хурӑн хуппинчен япаласем авса хатӗрлесси.

В районе возрождаются традиционные промыслы — гончарный, роспись и резьба по дереву, ткачество, лоскутное шитье, лозоплетение, плетение из бересты.

Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97

Анчах кун пек чухне те этем куҫӗ ытти фотопухакан япаласем пек нумай вӑхӑт хушши ҫутӑ пухма пултараймасть, унсӑр пуҫне каҫ ӗнтрӗкӗнче хӗрлӗ тӗсе (M 8 тӗпрен илсен ҫак тӗспе ҫутатать) туйми пулса тӑрать.

Но и в этом случае человеческий глаз не способен к длительному накоплению света подобно другим фотоприёмникам, а в сумерках ещё и теряет чувствительность к красному (основной диапазон свечения M 8).

Лагуна тӗтрелӗхӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B0%D ... 1%85%D3%97

Ҫӗр чӑмӑрӗпе Уйӑхӑн уҫлӑхташӗсем пирки тата ункӑсем евӗрлӗ япаласем пирки теорисем пур.

Есть теории о гипотетических спутниках Земли и Луны и о подобии колец.

Хӗвел системинчи уҫлӑхташсем // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D3%97%D ... 0%B5%D0%BC

Коллекци пӗтӗмпе 14 пине яхӑн япаларан тӑрать; вӗсен хушшинче патша ҫемйи усӑ курнӑ япаласем нумай, ҫав шутра VIII Генрих Англи патши, II Генрих Франци патши тата Фердинанд император усӑ курнӑ ҫар тумӗсем те пур.

Объём коллекции — около 14 тысяч предметов; среди них много вещей, которыми пользовались особы королевской крови, включая доспехи короля Англии Генриха VIII, короля Франции Генриха II и императора Фердинанда.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Экспозицинче чи пӗлтерӗшлӗ вырӑнта экспонатсене ӑста пурнӑҫласси шутланать, ҫавӑнпа та вӗсен хушшинче парадра усӑ курмалли тата илемлетнӗ япаласем сахал мар.

В экспозиции внимание уделяется прежде всего мастерскому исполнению экспонатов, поэтому немалую долю среди них составляют парадные и декоративные предметы.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Ӳнер ӗҫӗсемпе тӗнпе ҫыхӑннӑ япаласемсӗр пуҫне пухӑмра ахаль пурнӑҫра усӑ курма ӑсталанӑ япаласем те сахал мар.

Кроме произведений искусства и ритуальных предметов, в собрании немало и предметов, созданных для практического применения.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Вӑл музее никӗсленипе пӗр харӑсах тенӗ пек йӗркеленнӗ: филантропсем музее парнеленӗ сайра тӗл пулакан япаласем хушшинче час-часах Азирен кӳрсе килнӗ япаласем пулнӑ.

Она появилась почти одновременно с самим музеем: среди редкостей, которые филантропы дарили музею, часто были предметы из Азии.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Унта эпир ҫийӗнчех ӑнланса илеймен япаласем те нумай, анчах ӑнланма тӑрӑшасчӗ.

Куҫарса пулӑш

Черет // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 186–189 с.

Магазинсенче кӑмӑла каякан япаласем ҫук мар.

Куҫарса пулӑш

Черет // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 186–189 с.

Ӑмӑртусем, экскурсисем ирттеретпӗр, интереслӗ япаласем ҫинчен калаҫатпӑр.

Куҫарса пулӑш

Хыҫсӑмах вырӑнне // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Диван, шифоньер, комод таврашӗсене те сутатӑп, мӗншӗн тесен кунта сирӗн манӑн ҫемье валли уйрӑм пӳрт ҫук, пирӗн пӗр-пӗр колхозник патӗнче пурӑнма тивет, унта, тен, тӗрлӗ япаласем лартма ытлашши вырӑн тупӑнаймӗ.

Куҫарса пулӑш

Пиллӗкмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.