Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Ака ҫинчи ыйхӑ — авӑн ҫинчи хуйхӑ, тенӗ…

Куҫарса пулӑш

VI // Александр Артемьев. Артемьев А. Ҫунатлӑ ҫуралнисем: повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1965. — 268 с. — 58–131 с.

— Ҫын ҫинчи — йывӑҫ ҫинчи тенӗ ваттисем, Наҫтик кин…

Куҫарса пулӑш

X // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 1-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Петӗр, тӗм-хура ҫӳҫне майласа, шурӑ кӗпе ҫинчи хура «лӗпӗшне» тӳрлетрӗ, сӗтел ҫинчи пуҫламан четвӗрте илсе, черккесене тултарма пуҫларӗ.

Куҫарса пулӑш

Ӗҫке-ҫикӗ мыскари // Геннадий Пласкин. Пласкин Г. А. Ҫавраҫил: Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1993. — 288 с.

Сасартӑк Тутар Яшми хирӗ пуҫланакан сӑрт ҫамкинчен тем ҫӳллӗш ҫавраҫил пӗтӗрӗнсе тухрӗ, уй урлӑ каҫса, тӑвалла тӑсӑлса хӑпаракан вӑрӑм урама ҫавӑрттарса кӗчӗ, ҫул ҫинчи ҫӳп-ҫапа, кантрасем ҫине типме ҫакнӑ кӗпе-йӗме, улӑм витнӗ пӳрт тӑррисене хӑй ытамне тытса илсе, таҫта хӑямата ҫити вӗҫтерсе кайрӗ, пӗр хушӑ ӗшеннӗ пек пулса, вӗсене хӑйӗн ытамӗнчен тирпейсӗррӗн сапаласа пӑрахса хӑварчӗ те, каллех вӑя кӗрсе, хӑй ҫулӗ ҫинчи ҫӗнӗ япаласене тулама пуҫларӗ.

Куҫарса пулӑш

Пушар // Геннадий Пласкин. Пласкин Г. А. Ҫавраҫил: Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1993. — 288 с.

Ҫул ҫинче хӑйӗн ҫыннисене пӗр сӑмах чӗнмесӗр нумайччен пит ҫинчи, хулпа ҫурӑм ҫинчи юнланнӑ вырӑнсене сӑтӑркаласа пычӗ вӑл, шӑлне шатӑртаттарчӗ, Кӑкшамара мӗнле пырса кӗресси ҫинчен шутларӗ.

Куҫарса пулӑш

17. Чун кӳтсе ҫитсен... // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.

Ҫӗр ҫинчи мӗн пур ҫын пӗр кунта кашни пӗрер шӑрпӑк ҫутса ҫунтарсан та, ҫавӑн чухлӗ шӑрпӑк тума виҫӗ гектар ҫинчи вуншар ҫул ӳснӗ ӑвӑс вӑрманӗ кирлӗ, — шутласа пачӗ Степан Лукич.

Куҫарса пулӑш

Хаклӑ туссем // Герасим Харлампьев. Харлампьев, Г. Д. Утарта: пӗчӗк калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1964. — 84 с. — 11–13 с.

Транспорт хатӗрӗсен ҫул ҫинчи хӑвӑртлӑхне чакарма ялта пурӑнакансем ҫул ҫинчи хӑйне евӗрлӗ «полицейски» вырнаҫтарнӑ.

Куҫарса пулӑш

Ял тӑрӑхӗ ҫирӗп аталанать ҫитӗнӗвне ҫӗршыв курса хаклать // Артемий Мясников. http://kanashen.ru/2022/10/10/%d1%8f%d0% ... %83%d1%80/

4) 36 статьян 6-мӗш пайӗнче «, чӗнсе илӳ сасӑлавӗн фончӗн ятарлӑ счечӗ ҫинчи тӑкакламасӑр юлнӑ укҫана вара – сасӑлав кунӗнчен пуҫласа 60 кун иртсен Чӑваш Республикин республика бюджечӗн тупӑшӗсене куҫарса пама» сӑмахсене кӑларса пӑрахас, ҫакӑн пек ҫырса предложени хушса хурас: «Сасӑлав фончӗн ятарлӑ счечӗ ҫинчи тӑкакламасӑр юлнӑ укҫа-тенкӗне кредит организацийӗн сасӑлав кунӗ хыҫҫӑн 60 кун хушшинче Чӑваш Республикин республика бюджечӗн тупӑшӗсен шутне куҫармалла та ҫав счета хупмалла.»;

4) в части 6 статьи 36 слова «, а оставшиеся на специальном счете фонда голосования по отзыву неизрасходованные денежные средства по истечении 60 дней со дня голосования – в доход республиканского бюджета Чувашской Республики» исключить, дополнить предложением следующего содержания: «Оставшиеся на специальном счете фонда голосования по отзыву неизрасходованные денежные средства кредитная организация обязана по истечении 60 дней со дня голосования перечислить в доход республиканского бюджета Чувашской Республики и закрыть этот счет.»;

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикин пуҫлӑхӗн суйлавӗ ҫинчен» саккунне тата Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикин пуҫлӑхне каялла чӗнсе илесси ҫинчен» саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Олег Николаев. Закон №2 от 28 февраля 2020 года

«Хаябуса-2» яппун аппарачӗ Ҫӗр ҫине Рюгу астероид ҫинчи тӑпра тӗслӗхӗсене илсе ҫитернӗ, вӗсенче вара аминокислотасем — белоксенче тӗл пулакан, пирӗн планета ҫинчи пӗтӗм пурнӑҫӑн никӗсӗ шутланакан органикӑллӑ пӗрлешӳсем — асӑрханӑ.

Японский аппарат «Хаябуса-2» доставил на Землю образцы грунта с астероида Рюгу, в которых обнаружили аминокислоты — органические соединения, содержащиеся в белках и являющиеся основой всего живого на нашей планете.

Рюгу астероид ҫинче пурнӑҫ тӗввин ҫӑлкуҫне тупнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31262.html

Тӗрӗсех калать Марук аппа ҫын ҫинчи йывӑҫ ҫинчи тесе.

Правду говорит тетя Марья, что то, что на людях, словно на дереве.

Аня… Анечка… Анна // Улькка Эльмен. Эльмен У. Ма инҫе-ши ҫӑлтӑрӑм?.. Повеҫсем, калав. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви. 2001 — 207 с. — 3–67 c.

Дон ҫийӗнчи Новочеркасскра, нимӗҫсен хӳттинче, «Дона ҫӑлса хӑтаракан круг» ятлӑ ушкӑн пуҫтарӑннӑ; казак офицерӗсемпе станицӑсенчи пуянсем ҫак пухура, нимӗҫсем тӗллесе кӑтартнӑ тӑрӑх, ҫивӗч чӗлхе-ҫӑварлӑ ҫамрӑк генерала, Краснова, Дон ҫинчи «всевеликое войско» атаманӗ пулма суйласа лартнӑ; вара Краснов — «Круга» — кӗркунне тӗлне пӗтӗм Дон округӗсене, Атӑл ҫинчи Царицын хулипе пӗрле, хӗрлисенчен йӑлтах тасатӑп, тесе сӑмах парса пуҫҫапнӑ.

В Новочеркасске-на-Дону, под защитой немцев, собрался «Круг спасения Дона», на котором казачье офицерство и крепкие станичники избрали указанного немцами молодого речистого генерала Краснова в атаманы всевеликого войска Донского, и Краснов поклонился «Кругу» на том, что к осени очистит донские округа вместе с приволжским Царицыном от красных.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Кабинетри чинлӑ шӑплӑх, вишнӗ тӗслӗ пустав ҫинчи четвертушка хутсем, чехолпа витнӗ кресласем, стена ҫинчи сехет ерипен шаккани — делегатсене пурте килӗшеҫҫӗ — кунта Совет влаҫӗ ҫирӗп тӑрать мӗн-ха.

Чинная тишина кабинета, четвертушки бумаги на вишневом сукне, кресла в чехлах, медленное тиканье стенных часов — все это понравилось делегатам, — здесь советская власть сидела прочно.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

3) Чугун ҫул ҫинчи организацисемпе вӗсемпе ҫыхӑнса тӑракан Советсен пур майсемпе те ҫыхӑну ҫулӗсен аппарачӗпе тӑшман усӑ курассине хирӗҫ тӑмалла: чакса пынӑ чух чугун ҫулсене пӑрахӑҫа кӑлармалла, ҫул ҫинчи ҫуртсене сиктерсе ҫунарса ямалла; пӗтӗм куҫса ҫӳрекен состава — вагонсемпе пӑравуссене — халех хӗвел тухӑҫнелле, ҫӗршыв варринелле ямалла.

3) Железнодорожные организации и связанные с ними Советы обязаны всеми силами воспрепятствовать врагу воспользоваться аппаратом путей сообщения; при отступлении уничтожать пути, взрывать и сжигать железнодорожные здания; весь подвижной состав — вагоны и паровозы — немедленно направлять на восток в глубь страны.

4 // Леонид Агаков. Жарков Л.М. Хастар тусӑм ҫинчен ҫырнӑ повесть. Вырӑсларан Л. Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 300 с.

Унтан, Казаковӑн хулпуҫҫийӗ ҫинчи винтовкӑна тата пиҫиххи ҫинчи пистолетпа гранатӑсене курсан, хӑюллӑнах ыйтнӑ:

И, увидев за плечами Казакова винтовку, а на поясе — пистолет и гранаты, бойко спросил:

Пӗчӗк Коля // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Астрономсем сӑнанӑ тӑрӑх, Венера ҫинчи пӗр талӑк Ҫӗр ҫинчи талӑкран 20 — 24 хут вӑрӑмрах (Венерӑн талӑк тӑршшӗне тӗрӗс шутласа тупайман-ха, мӗншӗн тесен ку питӗ кӑткӑс ӗҫ).

По наблюдениям астрономов, сутки Венеры продолжаются 20—24 наших земных суток (точно продолжительность суток Венеры еще не определена, так как сделать это трудно).

Венера // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Пирӗн планетӑри чи шӑрӑх вӑхӑта Меркурий ҫинчи шӑрӑхпа танлаштарсан, вӑл, Ҫӗр ҫинчи шӑрӑх, ытарма ҫук ырӑ сулхӑн-ха.

В самых жарких уголках нашей планеты прохладно по сравнению с адским пеклом на дневной стороне Меркурия.

Меркурий // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ку вӑл Уйӑх ҫинчи кашни япала Ҫӗр ҫинчи япаласенчен ултӑ хут ҫӑмӑлтарах пулнине пӗлтерет.

Попросту это значит, что на Луне каждый предмет весит в шесть раз меньше, чем на Земле.

Уйӑх ҫинче // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Анчах ытти планетӑсем ҫинчи ҫынсем, библи вӗрентнӗ пек, ҫӗр ҫинчи турӑ туса янӑ пирвайхи ҫынсенчен — Адампа Евӑран пуҫланса кайма пултарайман-ҫке?

Но ведь люди других планет не могли происходить от первых земных людей Адама и Евы, созданных богом, как об этом учит Библия?

Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Атӑл юхӑмӗ ҫинчи, таҫти инҫетри тӗттӗмрен тухса сӑртлӑ ҫырансен мӗлкинче ҫухалакан юхӑм ҫинчи ҫемҫе ҫутӑ лаптӑкӗ чӳхенни ҫине пӑхса ларса, — эпӗ хамӑн шухӑш хаваслӑрах, ҫивӗчрех пулса пынине туятӑп.

Глядя, как течение Волги колеблет парчовую полосу света и, зарождённое где-то далеко во тьме, исчезает в чёрной тени горного берега, — я чувствую, что мысль моя становится бодрее и острей.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.

Ленька йывӑҫсем ҫинчи кашни турата, хӑмӑр хупӑ ҫинчи кашни мӑкӑле пӗлет.

На деревьях Леньке была знакома каждая веточка, каждый выступ на бурой коре.

XIV сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.