Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Юрӑ юхать те юхать, авалхи чӑваш кӗввипе хальхи чӑваш сӑмахӗсем чуна пырса тивеҫҫӗ:

Куҫарса пулӑш

Пӗлӗтсем купаланма пуҫларӗҫ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 448 с.

«Ӗмӗре юрат, ӗмӗр пурнан тесе, Вилӗме кӗт, ыран вилӗп тесе…» — асне илкелет вӑл авалхи чӑваш юррине.

Куҫарса пулӑш

Ҫулӑмӗнчен маларах тӗтӗмӗ курӑнать… // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 448 с.

Авалхи сӗтел, ӗлӗкхи хыҫлӑ пукансем, саккисем те ҫавсемех.

Куҫарса пулӑш

Яла ҫуркунне килет // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 448 с.

Чечеклӗ пысӑк уҫланкӑсем, авалхи ҫӑкалӑх сахал мар пыл паратчӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Вӑрманти ыйткалакан // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 448 с.

Мӗнле тӳсет-ши авалхи ват вӑрман, хыр-чӑрӑш вӑрманӗ?

Куҫарса пулӑш

Николай Дегтярев капитан // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1985. — 448 с.

Кистенлӗри Культура ҫуртӗнчи Пукрав улахӗнче уяв мӗнле пуҫланса кайнине, йӑласемпе йӑла-йӗркесене аса илнӗ, авалхи чӑваш юррисем юрланӑ, хаваслӑ вӑййӑсем иртнӗ.

На покровской посиделке «Пукрав» участники узнали историю возникновения праздника, обычаи и традиции проведения праздника в сопровождении старинных чувашских песен и веселых игр.

Кистенлӗре Пукрав кунне халалланӑ улах иртнӗ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/y-la-y-rke/2 ... tn-3968095

Чӑвашсен ҫак уява авалхи вуниккӗмӗш ӗмӗртен таса Турӑ Амӑшӗ Сыватнӑ уяв пек уявлама пуҫланӑ.

Этот праздник у чувашей стал праздноваться с далекого двенадцатого века как праздник Покрова Пресвятой Богородицы.

Кистенлӗре Пукрав кунне халалланӑ улах иртнӗ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/y-la-y-rke/2 ... tn-3968095

Кистенлӗпуҫ ял клубне Арина асанне ачасене чӑваш халӑхӗн авалхи культурипе йӑли-йӗрки, йӑла хуҫалӑхӗ, наци кухни, тумӗ ҫинчен курма чӗннӗ.

В сельском клубе бабушка Арина пригласила ребят заглянуть в прошлое о культуре и быте, традиционном хозяйстве чувашского народа, национальной кухни, одежде, обрядах и традициях.

Кистенлӗпуҫ клубӗнче ачасене иртнӗ пурнӑҫпа паллаштарнӑ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/y-la-y-rke/2 ... rn-3969345

Ярӑм «Авалхи пророкла каланисем» пайпа вӗҫленет.

Завершается цикл «старинными пророчествами».

Алоис Йирасек // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%B5%D0%BA

Ҫавӑн пекех вӑл уҫӑмлӑ чӗлхепе ҫырнӑ, нумай чӗлхе ҫине куҫарнӑ «Авалхи чех юмахӗсен» авторӗ.

Он также автор ярко написанных и переведённых на многие языки «Старинных чешских сказаний» —

Алоис Йирасек // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%B5%D0%BA

1873 ҫулта Япони григориан календарӗ ҫине куҫнӑ хыҫҫӑн хӑш-пӗр ҫынсем ӑна ҫӗнӗ календарьпе уявлама пуҫланӑ (утӑ уйӑхӗн 13—15-мӗшӗсем), теприсем — ҫурлан 13—15-мӗшӗсенче (ку авалхи кунсене ҫывӑхрах пулнӑран), виҫҫӗмӗшӗсем вара — кивӗ уйӑх календарӗпе.

После перехода Японии на григорианский календарь в 1873 году, некоторые люди начали праздновать его по новому календарю (13—15 июля), некоторые 13—15 августа (поскольку это ближе к традиционной дате), а некоторые по старому лунному календарю.

Обон (уяв) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9E%D0%B1%D ... %8F%D0%B2)

Уяв авалхи палӑксене тӗпченипе упраса хӑварнин пӗлтерӗшне палӑртать, ҫавӑн пекех археологи этемлӗхе хӑйӗн ҫинчен ытларах пӗлме тата культура еткерлӗхне упраса хӑварма пулӑшать.

Праздник символизирует важность изучения и сохранения древних памятников, а также вклад археологии в самопознание и культурное наследие человечества.

Археолог кунӗ // Николай Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D1%80%D ... 0%BD%D3%97

Тӗрӗксен историллӗ авалхи тӑван ҫӗршывӗ килӗшӳллӗн Алтайӑн ту-сӑрт системи пулса тӑрать.

Куҫарса пулӑш

Путин Алтайри "Тӗрӗксен тӑван ҫӗршывӗ" конференцие хутшӑнакансене саламланӑ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... an-3960339

Сире Пӗтӗм тӗнчери «Горный Алтай – прародина тюрков» наукӑпа практика конференцийӗнче саламлатӑп, Еврази континенчӗ авалхи цивилизаци сӑпки шутланать, ҫав шутра тӗрӗксен те.

Куҫарса пулӑш

Путин Алтайри "Тӗрӗксен тӑван ҫӗршывӗ" конференцие хутшӑнакансене саламланӑ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... an-3960339

Арҫынсен ушкӑнӗ - Игорь Майковпа Сергей Каликов тата Александр Аникин - авалхи чӑвашсен «Мана карчӑк ӳпкелет» илемлӗ юрланине те ырласа йышӑнтӑмӑр.

Куҫарса пулӑш

Савӑк кӑмӑлпа уявларӑмӑр // Александр ШАРИКОВ. https://www.zp21rus.ru/glavnye-novosti/2 ... yavlar-m-r

Эпир унпа яланах аннен авалхи чӑваш юррисене юрлатпӑр, чӗрере вара тӑруках савӑнӑҫлӑрах та ҫӑмӑлтарах пулса каять.

Куҫарса пулӑш

Ачисемшӗн ӗҫлесе пурӑннӑ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... nn-3944419

Унта хутшӑнакансем ҫак тӗнчери ҫичӗ тӗлӗнмелле япалана авалхи ҫынсем тунине тата тепӗр тӗлӗнмелле япала кӗнеке пуррине пӗлнӗ.

Куҫарса пулӑш

Кистенлӗри Культура ҫуртӗнче ток-шоу иртнӗ // Марина Иванова. https://sutasul.ru/articles/kultura/2024 ... tn-3891025

Авалхи Египетра кушак сӑваплӑ чӗрчун шутланнӑ.

В Древнем Египте кошка считалась священным животным.

Кушак кунӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D1%83%D ... 0%BD%D3%97

Чехла Vltava ячӗ, нимӗҫле Moldau пекех, авалхи герман чӗлхинчи Wilth-ahwa («Хӑрушӑ шыв») сӑмахӗнчен пулса кайнӑ.

Чешское название Vltava, как и немецкое Moldau, произошло от старогерманского Wilth-ahwa («Дикая вода»).

Влтава // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%92%D0%BB%D ... 0%B2%D0%B0

Авалхи еврей ҫырӑвӗнче тетраграмматон пур.

В древнееврейской надписи содержится тетраграмматон.

Карл кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D0%B0%D ... 1%80%D3%97