Çĕннисем
Эппин, санӑн Юрий Исаевӑн кӗнекине вуламах тивет.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Шел, вулаканӑм, сана йывӑҫсем пирки те, тӗмсем пирки те туллин каласа параймастӑп.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Ҫавӑнпа та, тен, эпир тишкерекен кӗнекере ҫак тӗм ҫинчен вулама питех те кӑсӑк.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Пирӗн вӑрмансенче, телее, хурама пур-ха, анчах уртӑш йывӑҫне е тӗмне тупасси питех те хӗн.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Уртӑш йывӑҫҫи пӗкечи, хурама хуппи шӑнарши (сӑпка); хура вӑрман витӗр тухнӑ чухне уртӑш йывӑҫ ҫине уртӑнтӑм.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Чи кирли — вӗсем ӳсни, ҫӗр питӗнчен ҫухалманни.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Мӗнех, вӗсен ирӗкӗ.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Эпир йывӑҫ теме хӑнӑхнӑ фитонимсен пӗр пайне флора ӑслӑлӑхӗ е ботаника тӗмсен йышне кӗртет.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Тӗлӗнме кирлӗ мар.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Юрий Исаевӑн кӗнекинче — 10 тӗме тӗпчесе ҫырнӑ статья; ӑвӑш, кӑпчанкӑ, палан, ҫирӗк, ҫӳҫе, тупӑлха, уртӑш, хӑва, шӑлан, шӗшкӗ.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Тӗмсем пирки те.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Эх, хисеплӗ вулаканӑм, ытла та сахал пӗлетпӗр-ҫке эпир хамӑр куллен куракан, пире килентерекен, савӑнтаракан, хавхалантаракан йывӑҫсем пирки.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Юрий Исаев монографийӗнче ытти йывӑҫ (пурӗ 15) ҫинчен те кӑсӑклине нумай пӗлеетӗн: вӗрене пуртӑ аври; йӑмралӑхра курак та ҫӑвар тулли кӑшкӑрать; йӗлме йӗлтӗр — йӑлтӑр-ялтӑр, шуса тухрӑмӑр хире; кав(ӑ)рӑҫран тукӑн аваҫҫӗ; шалта — тимӗр, тулта — мимӗр (катӑркас ҫырли); кетӑр (кедр) — вӗт мӑйӑр йывӑҫҫи; пилеш йывӑҫҫинчен выльӑхсене усал ан ертӗр тесе хӗрес туса ҫакса яраҫҫӗ; пихтӑран (шур чӑрӑшран) хими меслечӗпе 20 пин ытла япала тӑваҫҫӗ; тирек (тополь) уйгурсемпе хакассен те тирек; хурамапа юман лартнӑ ҫын йывӑҫсем хӑй мӑйӗ пысӑкӑш пулсан вилет тет; хурӑн хуллипе выльӑха ҫапмаҫҫӗ, выльӑх хӗсӗр пулать, ӗрчемест теҫҫӗ; хырӑмсем хыр тӑрринче лараҫҫӗ; ой варринче вӑрӑм чӑршӑ (чӑрӑш), вӑрӑм чӑршӑра лӑш торат, лӑш торатра сар кокку (куккук), сарӑла-сарӑла вӑл атат, ҫа та полат перӗн инки.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Юман-аттепе ҫӑка-анне, символсен чӗлхипе каласан, — ӳсентӑран тӗнчинче йӑх-кӑк аҫи-ами.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Юрӑсенче вӑл — сӗм вӑрман, ҫеҫенхир е уй, ҫавра утрав варринче, утравӗ вара — сӗтлӗ кӳлӗ варринче е ҫӳллӗ ту тӑрринче.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Авалхи текстсенче чӑваш юманӗ яланах — тӗнче варринче, мифсен чӗлхипе каласан — «ҫӗр кӑвапи» ҫинче.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
«Ватӑ» (ӑслӑ) эпитет тӗшши — йӑх-ӑру йывӑҫӗ тӗнче пулса кайнӑранпах ҫӗр ӑшӗнчен (варӗнчен) ӳссе ҫитӗннине ҫирӗплетни.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
«Ҫӳллӗ» эпитет унӑн тӑрри ҫӳл тӗнчене ҫитнине кӑтартать.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Тӗпчевҫӗ шухӑшӗпе — «Чӑвашшӑн юман — сывлӑхпа нумай ҫул пурӑннин, тӗреклӗхпе ҫирӗплӗх палли. Ҫакӑ та кӑсӑклӑ: юман нихӑҫан та хӗрарӑма сӑнарламасть. Чӑваш халӑх юррисенче юман ялан тенӗ пекех лаштра, лапсӑркка, ҫӳллӗ, ватӑ. Ҫак паллӑ ячӗсемех — тӗнче йывӑҫӗн тӗп уйрӑмлӑхӗсем. «Сарлака», «лапсӑркка» эпитетсем йӑх-ӑру йывӑҫӗн турачӗсем пӗтӗм тӗнчене хӑйӗн мӗлкипе хупласа тӑнине палӑртаҫҫӗ.
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi
Юманпа ҫыхӑннӑ ваттисен сӑмахӗсемпе каларӑшсем, тупмалли юмахсем те нумай: пысӑк юман та пӗчӗк йӗкелтен ӳсет; йумми юман, тупи селен (пӗрлӗхен); юмансар айӗнчен тӑман тухать (ҫӑнӑх алани); юман кутне юн тӑкнӑ (хӗвел анни).
Юман-аттепе ҫӑка-анне тата вӗсен ҫемйи // Алексей ЛЕОНТЬЕВ. http://hypar.ru/cv/yuman-attepe-caka-ann ... esen-cemyi