Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Анчах та кайӑк грипне тӗп тӑвас тата малалла ытти ялсене сарӑлма парас мар тесе ятарлӑ хушӑва алӑ пуссан, Туктамӑш ялӗнчи хуҫалӑхсенчи кайӑк-кӗшӗкпе унтан илнӗ продукцие пуҫтарса илсе (Патӑрьелпе Комсомольскинчи чир тупнӑ ялсенчи пек) тӗп тума та пултарӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Туктамӑш ялӗнче карантин туса хунӑ // Пирӗн пурнӑҫ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/1833- ... -tusa-khun

Тусем хушшипе кӗрлесе юхса, ӗлӗк кӗперсене ватнӑ тата ҫырансемпе ялсене те ҫӗмӗре-ҫӗмӗре кайнӑ юханшывсем халӗ ҫынна усӑ кӳме пуҫлаҫҫӗ.

Бурные горные реки, которые раньше лишь сносили мосты, разрушали берега и селения, начинают теперь работать на пользу людей.

Кавказри хуҫалӑх строительстви // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Час-часах ҫурҫӗр хӗвелтухӑҫ енчен вӗрекен сивӗ ҫилсем тулашаҫҫӗ, ҫил-тӑмансем ахӑраҫҫӗ, ялсене, ҫулсене юр хывса лартнӑ пирки поездсем чарӑна-чарӑна тӑраҫҫӗ.

Часто свирепствуют холодные северо-восточные ветры и снежные метели, которые заносят селения, дороги, останавливают в пути поезда.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑрман ҫав ялсене сисмен хутра тӑшмансем пырса тапӑнасран хӳтӗлесе тӑнӑ.

Лес защищал от внезапных нападений врагов.

Хутӑш вӑрмансен зони мӗнле улшӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пирӗн ятарлӑ ҫар операцине хутшӑнакансене пулӑшма пӗрлешнӗ ялсене палӑртас килет: Хушӑлка, Сухоречка, Мӑратӑм, Исякай, Ҫӗнӗ Биктяш, Ситекпуҫ, Кистенлӗпуҫ, Кистенлӗ, Пӑслӑк, Усак-Кичу, Иттихат, Кунакӑл, Дюсян, Аит, Каҫкӑн, Йӑлпӑлактамак, Ситек, Каныкай, Биккул, Демски совхозӑн ҫичӗ уйрӑмӗнчен пиллӗкӗшӗ - Демски, Тулубай, Азнай, Набережнӑй, Хомутовка.

Хотелось бы отметить населенные пункты, которые объединились для помощи нашим ребятам это — Кош-Елга, Сухоречка, Мурадымово, Исякаево, Новый Биктяш, Седякбаш, Кистенли-Ивановка, Кистенли-Богданово, Базлык, Усак-Кичу, Иттихат, Кунакулово, Дюсяново, Аитово, Качкиново, Елбулактамак, Малый Седяк, Каныкаево, Биккулово, пять из семи отделений Демского совхоза — Демский, Тулубаево, Азнаево, Набережный, Хомутовка.

Эпир ҫирӗп те шанчӑклӑ тыл // Эллина СУФЬЯНОВА. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... yl-3492584

Йӗрке хуралҫисем ҫывӑхри ялсене ҫитнӗ.

Работники правопорядка выехали в ближайшие деревни.

Ҫӗнӗ Выҫли арҫынни 4 юманшӑн явап тытӗ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/36358.html

2023 ҫулта ҫеҫ «Сывлӑх сыхлавӗ» наци проекчӗпе хуласемпе ялсене хальхи техникӑн 4 пин ытла единицине, ҫав шутра йывӑррисене, лартӑпӑр.

Только в 2023 году по нацпроекту «Здравоохранение» в города и села поставим более 4 тысяч единиц современной техники, в том числе тяжелой.

2023 ҫулта Пушкӑрт хулисемпе ялӗсенче хальхи медтехникӑн 4 пин ытла единицине вырнаҫтарӗҫ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... ar-3463336

Ӗҫлеме каясшӑн пулман ялсене нумайӑшне ҫӗмӗрсе, ҫунтарса пӗтернӗ.

Много селений, отказавшихся идти на работу, было разгромлено, сожжено.

Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вак япаласене (пӗчӗк кӳлӗсене, шывсене, ялсене) карта ҫинче кӑтартмаҫҫӗ; пысӑк япаласене ак ҫакӑн пек паллӑсем туса кӑтартаҫҫӗ: шывсене — кукӑр-макӑр линисемпе, хуласене — ункӑсемпе, чугун ҫулсене — линисемпе.

Мелкие подробности (небольшие озера, реки, селения) на карте не изображаются; крупные изображаются следующими знаками: реки — извилистыми линиями, города — кружками, железные дороги — линиями.

Планпа географи карттине танлаштарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

План ҫинче кунта таврари ҫӗр пичӗ хӑш тӗлте ҫӳлерех хӑпарнине, хӑш тӗлте айлӑммине кӑтартнӑ, ҫавӑнти ялсене, уй-хирсене, ҫарансене вӑрмансене, юханшывсене, ҫулсене, ӳкерсе паллӑ тунӑ.

На плане показано, где местность выше, где ниже, обозначены селения, поля, луга, леса, реки, дороги.

Топографи планӗ мӗн вӑл тата вӑл мӗншӗн кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халӗ вӗсем ниҫта та ҫук, ялсене автомобиль тухса каять.

А сейчас нигде их нет, в села выезжает автомобиль.

Бухгалтер профессийӗ еткерлӗхпе куҫнӑ // Галина ВАРИКОВА. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... -n-3453052

Вӑл вӑхӑтра малашлӑхсӑр текен пӗчӗк ялсенчен нумайӑшӗ кӑвак ҫулӑм, шыв пӑрӑхӗ, шкул тата ача сачӗ пур ялсене куҫа-куҫа кайнӑ.

Куҫарса пулӑш

Хӑй телейне ют ҫӗртре шыраман // Елена ВАЛИЕВА. https://ursassi.ru/articles/kun-ul-ka-al ... an-3444420

Ҫӗнӗ формат уҫлӑхӗсем хуласемпе ялсене илемлетме кӑна мар, вырӑнти ҫынсен культура тата социаллӑ пурнӑҫӗн ҫӗнӗ шайне йӗркелеме, ҫӗнӗ экономика майӗсене уҫма пулӑшаҫҫӗ», — тесе палӑртнӑ ПР Ҫурт-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче.

Пространства нового формата помогают не просто украсить города и сёла, а формируют новый культурный и социальный уровень жизни местных жителей, открывают новые экономические возможности», — прокомментировали в минЖКХ РБ.

Пушкӑрт ҫурҫӗрӗнчи райцентрта ача-пӑча автохули туса лартаҫҫӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... ta-3443033

Айтӑр-ха, Сергей Иванович, ҫав хӑшпӗр ялсене пӑхар мар.

Куҫарса пулӑш

XXVI сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Пире яланах кӳршӗри ялсене мероприятисене чӗнеҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Эпир пулмасан кам пултӑр? // Галина ВАРИКОВА. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... -r-3435572

Республикӑри ялсене аталантарассипе пурнӑҫламалли мероприятисене тарӑнрах сӳтсе явма, регион Пуҫлӑхӗ РФ ял хуҫалӑх Министрне Дмитрий Патрушева йыхравланӑ.

Куҫарса пулӑш

Чӑваш Енре ял хуҫалӑх техники ҫӗнелсе пырать – кӑтарту виҫӗ хут ӳснӗ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/09/08/chva ... ratj-ktart

Слетра Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Олег Николаев фермерсем ялӑн тӗп шӑнӑрӗ пулса тӑнине, вӗсем ял хуҫалӑх продукцийӗ туса илнипе пӗрлех халӑха ӗҫ вырӑнӗпе тивӗҫтерес, ялсене аталантарас тӗлӗшпе те чылай ӗҫ тунине палӑртнӑ.

Куҫарса пулӑш

Фермерсем слетра пуҫтарӑннӑ // Юрий ГАВРИЛОВ. http://kasalen.ru/2023/08/29/%d1%84%d0%b ... %bd%d3%91/

Тунтикунхи ир тӗлне электричествӑсӑр юлнӑ ялсене энерги парассине туллин тенӗ пек ҫӗнӗрен йӗркеленӗ.

Куҫарса пулӑш

Ҫил-тӑвӑл кӳнӗ инкекре ҫӑмӑлттайлӑх тӳпи те пысӑк // Николай КОНОВАЛОВ. http://www.hypar.ru/cv/news/cil-taval-ky ... i-te-pysak

Вӗсем хуласемпе ялсене инфратытӑмпа тивӗҫтерес тесе чылай витӗм кӳнине те асӑннӑ вӑл.

Куҫарса пулӑш

Строительство пайӗ – регионӑн экономика вӑй-хӑватне аталантармалли стратегиллӗ отрасль шутланать // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/08/11/stro ... -havatne-a

Вӑл ӗҫ вырӑнӗсем йӗркелет, ҫынсене хӑйсен таварне туса кӑларма тата ӑна вырнаҫтарма пулӑшать, пӗчӗк ялсемпе аякра вырнаҫнӑ ялсене пулӑшу кӳмелли социаллӑ тивӗҫе пурнӑҫлать.

Создает рабочие места, помогает людям производить и реализовывать продукцию, несет социальную миссию по поддержке малых и отдаленных населенных пунктов.

Олег Николаев Пӗтӗм тӗнчери коопераци кунӗпе саламлани (2023) // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2023/07/01/ole ... nim-dnem-k