Шырав
Шырав ĕçĕ:
1532 тата 1683 ҫулсенче Марибор штирий ҫӗрӗсем ҫине тапӑнса килнӗ турккӑсем хупӑрласа илнине ӑнӑҫлӑ тӳссе ирттернӗ.В 1532 и 1683 гг. Марибор успешно выдержал осады турок, совершавших набеги на штирийские земли.
Марибор // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0% ... 0%BE%D1%80
Акӑ халӗ вӗсене те тӑшмансем хупӑрласа илнӗ.
Юрату асапӗ // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Кӑнтӑр енчен тата кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен те пушӑ хирсен зонине тусем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.
7. Пушӑ хирсен зони // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫеҫенхир сарӑ-кӑвак тӗслӗн курӑнса выртать, пӗтӗмпех тусан хупӑрласа илнӗ.
Типӗ ҫеҫенхирсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Азири пайӗнче климат ӑраснах пит сивӗ вара, кунта Атлантика океанӗнчен килекен ӑшӑ нӳрлӗ ҫилсем ҫитеймеҫҫӗ, ҫурҫӗр енчен кунти ҫӗршыва сивӗ поляр тинӗсӗсем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.
Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Мана пур енчен те лӑпсӑркка кедрсем, ҫӳллӗ пихтӑсемпе чӑрӑшсем хӳме ҫавӑрнӑ пекех хупӑрласа илчӗҫ.Сплошной стеной обступили меня со всех сторон мохнатые кедры, высокие пихты и ели.
Тайга ҫийӗнче тата тайгара // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫулла тундрӑри сывлӑшра вӑрӑмтуна нӑйлатса сӗрлени ҫеҫ илтӗнсе тӑрать, вӗсем мӗнпур чӗрчуна пӗлет пекех хупӑрласа илсе хыҫҫӑн хӑваласа ҫӳреҫҫӗ.Летом воздух тундры наполняется гудением комаров, которые тучами преследуют все живое.
Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Тундра ҫӗршывне ҫурҫӗртен сивӗ тинӗссем хупӑрласа тӑраҫҫӗ, вӑл тинӗссенче суллахи вӑхӑтра та пӑрсем юхса ҫӳреҫҫӗ.Берега тундры омываются холодными морями, по которым и в летнюю пору плавают льды.
Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Вӗсем сывлӑшра пӗлӗт пекех вӗҫсе ҫӳреҫҫӗ, кашни чӗрчунах тӗтре пек хупӑрласа илеҫҫӗ.Они тучами носились в воздухе, окружали каждое живое существо точно туманом.
Ҫулла тундра тӑрӑх сӳрени // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Темиҫе миллион кайӑк-хур, кӑвакал, акӑш тата ытти кайӑксем те кӳлӗсене хупӑрласа илнӗ, сывлӑшра та вӗҫсе ҫӳреҫҫӗ.Миллионы гусей, уток, лебедей и других птиц покрывали озера и носились в воздухе.
Ҫулла тундра тӑрӑх сӳрени // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ӑна Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан хупӑрласа тӑрать, ҫавӑнпа та вӑл сивӗ климатлӑ.Она омывается холодным Северным Ледовитым океаном и поэтому имеет холодный климат.
II. ССР Союзӗн ҫутҫанталӑкӗпе халӑх пурӑнӑҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Карта ҫине пӑхса, Совет Союзӗнчи шывсем тӗрлӗ еннелле, Совет Союзне хупӑрласа тӑракан пур тинӗссем еннелле те юхса тухни курӑнать.По карте видно, что реки Советского Союза текут в разные стороны, ко всем омывающим его морям.
Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫурҫӗр енчен Совет Союзӗн ҫӗршывне темиҫе пин километр хушши Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан хупӑрласа тӑрать.С севера берега Союза на протяжении многих тысяч километров омывает Северный Ледовитый океан.
Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Карта ҫине пӑхӑр: пирӗн Совет Союзне тӗрле енчен тинӗссем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.Посмотрите на карту: с разных сторон наш Союз окружен морями.
Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Испанин хӗвелтухӑҫри ҫыранӗсене Вӑтаҫӗрти тинӗс хупӑрласа тӑрать.
Вӑтам тӑрӑхӑн ӑшӑ пайӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ӑна тӗнчен мӗнле пайӗсем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.
Ҫӗр чӑмӑрӗн картти // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫав ҫӗрсене йӗри-тавра шыв — океан хупӑрласа илнӗ.
Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ку вырӑна пур енчен те пӗр-пӗринпе тачӑ тӑрса ӳсекен, аял енчен вӗтӗ тӗмӗсемпе, вӑрӑм курӑкпа витӗннӗ йывӑҫсем хупӑрласа илнӗ.
21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Поездран тухӗччӗҫ те епле те пулин леш уҫланка, ҫӑра курӑкпа витӗннӗ, йӗри-тавра хыр вӑрманӗ хупӑрласа илнӗ уҫланка ҫитӗччӗҫ.
20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.
Вӑл алӑк умӗнчех хӑйне темле асамлӑ вӑй хупӑрласа илнӗ пек хытса тӑчӗ.
15. Эпӗ нимӗн те манмастӑп // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.