Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Пирӗн регион карттине республикӑри халӑх пултарулӑхӗн центрӗн регионсем тата халӑхсем хушшинче пӗрле ӗҫлекен пайӑн ертӳҫи Зарина Хасанова тата Габида Валиева алӗҫ ӑсти хӑтлӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Пушкӑртстанӑн тӗрленӗ карттине Пӗтӗм Раҫҫейри фестивале тӑратӗҫ // Ирида Матниязова. https://ursassi.ru/news/novosti/2023-08- ... ar-3391031

Асӑннӑ статьяра чӑваш халӑхӗ мӗнле халӑх пулни ҫинчен, унӑн утса тухнӑ кун-ҫулӗ пирки ҫырнӑ, чӑваш юмахӗсем ҫинче (ҫав шутра паттӑр юмахӗсем ҫинче те) тӗплӗнрех чарӑнса тӑнӑ.

повествует о чувашском народе, его происхождении, и особенно подробно автор останавливается на чувашских народных сказках, в том числе и богатырских.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

«Чувашские сказки» кӗнекен «От института» тесе ят панӑ умсӑмахӗнче Н.В. Шупуҫҫынни чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ пирки, ӑна пуҫтарса тӗпчени ҫинчен ҫырнӑ, хамӑр юмахсем пирки пӗтӗмӗшле сӑмах пуҫарнӑ, ҫав шутра ҫӗленсемпе ҫапӑҫни ҫинчен калакан мотив тӗрлӗ халӑх юмахӗсенче тӗл пулнине асӑрханӑ, «йомах», «йомак» терминсем ҫинче чарӑннӑ, юмахсене ушкӑнлани пур, паттӑр юмахӗсене харкам ушкӑна уйӑрман.

В предисловии к книге «Чувашские сказки» Н.В. Шубоссинни содержатся суждения о чувашской народной словесности, о сборе и исследовании фольклорных материалов, о характере чувашской сказки. Между прочим он замечает, что мотив сражения со змеем встречается и в сказках других народов. Им высказаны соображения по поводу терминов «йомах», «йомак» (сказка). Имеется классификация сказок, но отсутствует такая разновидность, как богатырские сказки.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ҫӳлерех асӑннӑ «Материалы по чувашскому фольклору. Сказки» сборникӑн ум статйинче Н.Я. Золотов чӑваш халӑх юмахӗсене пуҫтарнин тата тӗпченин историне пӑхса тухнӑ, юмахсемпе литература тата тӗрлӗ халӑх юмахӗсем хушшинчи ҫыхӑнусем ҫинчен сӑмах хускатнӑ, чӑваш юмахӗсен уйрӑмлӑхӗсем ҫинчен ҫырнӑ, ятарласа паттӑр юмахӗсене тӗпчемен.

В вводной статье упомянутого выше сборника «Материалы по чувашскому фольклору. Сказки» Н. Золотов рассматривает историю собирания и изучения чувашских народных сказок, касается темы связи народных и литературных сказок, взаимовлияния сказок разных народов, отмечает национальную специфику чувашских сказок, однако богатырские сказки специально им не изучены.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Тӑван халӑхӑн ӑс-хакӑл культурине упраса хӑварас, ҫав пуянлӑхпа ытти халӑх вулаканӗсемпе тӗпчевҫисене паллаштарас тӗллевпе Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ 40 томран тӑракан фольклор пуххине хатӗрлеме тытӑнчӗ — вӑл харӑсах икӗ чӗлхепе тухса пырӗ.

Преследуя цель сохранить и приумножить их интерес к духовной культуре этноса, а также расширить читательскую и исследовательскую аудиторию за счет иноязычных соотечественников, Чувашский государственный институт гуманитарных наук приступил к изданию свода фольклора в 40 томах на двух языках.

Редколлегирен // ЧПГӐИ. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 4с.

Фольклорпа кӑсӑкланакансем унччен тӑван чӗлхепе кун ҫути курнӑ «Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗпе» (6 томпа тухнӑ) «Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ» (13 кӗнекен тухнӑ) кӑларӑмсене аван пӗлеҫҫӗ.

Любителям словесности хорошо известны ранее выпущенные на чувашском языке произведения устного народного творчества в сериях «Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ» (в 6 томах) и «Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ» (в 13 книгах).

Редколлегирен // ЧПГӐИ. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 4с.

Чӑваш республикинчи ӗҫ ҫыннисене пӗтем ҫӗршывӗпе чапа тухнӑ «Березка» ансамблӗн коллективӗ, совет сценин чаплӑ мастерӗсем — СССР халӑх артистки К. Еланская, РСФСР халӑх артисчӗсем В. Максимов, С. Балашов, РСФСР тава тивӗҫлӗ артистки Н. Покровская, ҫӗршывра лайӑх пӗлекен пӗр тӑван Федоровӑсем, Борис Брунов тата Российӑ Федерацийӗнчи ытти паллӑ артистсем, писательсем, композиторсем, художниксем хӑйсен пултарулӑхӗсемпе ҫывӑх паллаштарчӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

— халӑх университечӗсем, театр коллективӗсем тата халӑх пултарулӑхӗпе ӗҫлекен ытти культурӑ учрежденийӗсем анлӑн сарӑлмалла;

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Халӑх театрӗсем, художествӑллӑ пултарулӑх, техникӑлла изобретательствӑ тата халӑх пултарулӑхӗнчи ытти формӑсем те вӑйлӑн аталанса пырӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Партипе государствӑ яланах тӑрӑшнипе тата вырӑс халӑх культурин пархатарлӑ витӗмне пула чӑваш халӑхӗн искусстви юлашки ҫулсенче чӑннипех те пысак ӳсӗмсем турӗ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Наукӑна халӑх аллине парас тата халӑхшӑн ӗҫлеттерес тӗлӗшпе парти хӑйӗн иккӗмӗш Программинче лартнӑ задачӑна та чыслӑн пурнӑҫланӑ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Культурӑллӑ революци туса ирттернӗ тата Совет Союзӗнче халӑха вӗрентес ӗҫ системине анлӑн сарнӑ май халӑх интеллигенцийӗн пысӑк ҫарне вӗрентсе хатӗрленӗ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Халӗ марксизм-ленинизм классикӗсен, тӑванла совет республикисенчи, халӑх демократи ҫӗршывӗсенчи тата ытти халӑхсен паллӑ писателӗсен произведенийӗсене те чӑвашла нумай куҫарса кӑлараҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Капитализмран социлизма куҫнипе, обществӑна социализмла улӑштарса ҫӗнетнипе пӗр вӑхӑтрах культурӑллӑ революци пулса иртет, буржуаллӑ культурӑ пӑчланса ун вырӑнне социализмлӑ культурӑ аталанма пуҫлать, халӑх массисен культурӑлӑхӗ нихҫанхинчен те хӑватлӑн чечекленсе ӳсет, наукӑпа техникӑн тата искусствӑн мӗн пур ҫӗнтерӗвӗсем, пурлӑхпа культурӑн пӗтӗм ырлӑхӗсем халӑх аллине куҫаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

ХХ ӗмӗрте ҫирӗпленнӗ орфографине хӳтӗлесе СССР халӑх артисчӗсем Вера Кузьмина, Валерий Яковлев, халӑх ҫыравҫисем Анатолий Кипеч, Сергей Павлов, Раиса Сарпи, филологи докторӗсем Виталий Сергеев, Галина Семенова… чӑваш литературипе искусствинчи 150 ҫын алӑ пусать.

Куҫарса пулӑш

Галина абрамова: «Чӗлхепе тӗнче уҫҫи тытатӑп» // Светлана РАЗУМОВА. http://kanashen.ru/2023/06/16/%d0%b3%d0% ... %82%d0%b0/

Паян кӑнтӑрла тӗлнелле Сурӑм таврашӗнчи тӗрлӗ ҫулсем тӑрӑх шап-шурӑ халӑх, капӑр халӑх, Чӑваш Сурӑмӗ еннелле куҫа пуҫларӗ.

Куҫарса пулӑш

8 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 83–127 с.

Ҫав хушӑрах Атӑл тӑрӑхӗнчи, хӗвелтухӑҫӗнчи халӑхсен пир ҫинчи, йывӑҫ ҫинчи тӗрӗ-эрешне, керамикине, халӑх юрри-кӗввине нумай тӗпченӗ.

Куҫарса пулӑш

Ҫул юлташӗ // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 3–18 с.

Халӑх шаннӑ ҫын шута илмелли ҫак – сӑлтавсӑр ултӑ уйӑх муниципаллӑ тӑрӑхӑн халӑх суйланӑ органӗн пӗр ларӑвне те пыманни ӑна мандатсӑр хӑварма ирӗк парать.

Куҫарса пулӑш

Ял старости — 18 ҫултан // Чӑваш Ен наци телекуравӗ. http://www.ntrk21.ru/video/60763

Иван Яковлевич ячӗ чӑваш халӑхӗшӗн яланах хисеплӗ те чыслӑ пулни, унӑн чапӗ халӑх хушшинче паянхи кун та иксӗлменни ҫинчен калаҫрӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Чӑваш чӗлхи ячӗпе – пӗр пулар! // Лариса ЕВГЕНЬЕВА. http://kanashen.ru/2023/04/28/%d1%87a%d0 ... %b0%d1%80/

— Эсир шаннӑ тивӗҫе пӗлсе пурнӑҫланӑран, халӑх шухӑшне тарӑннӑн ӑнланнӑран тата унпа тачӑ ҫыхӑнура пулса пысӑк ӗҫсене пурнӑҫланӑран ҫитӗнӳсем пулаҫҫӗ, халӑхӑн пурнӑҫ шайӗ ӳсет, районӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономики те малаллах аталанса пырать.

Куҫарса пулӑш

Ҫитӗнӳсем килӗшӳре ҫуралаҫҫӗ // Елена ПЕТРОВА. http://елчекен.рф/2023/04/25/c%d0%b8%d1% ... %d0%b0cce/