Шырав
Шырав ĕçĕ:
Анчах усала вӗреннӗ, хӑйӗн усал енӗсене пытарма лайӑх пӗлекен тата ҫавсене ним айӑпа тухмасӑр туса пурӑнакан ҫын общество ырлӑхӗшӗн пит пысӑк хӑрушлӑх пулса тӑрать.»
Улттӑмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Яланах ҫавӑн пек: унӑн калавӗсенчи усал, хаяр ҫынсем усал ӗҫ туса ывӑнаҫҫӗ те «пӗр хыпарсӑр ҫухалаҫҫӗ», анчах пуринчен ытларах Кукушкин вӗсене, ҫӳп-ҫаппа шӑтӑка кайса тӑкнӑ пек, монастырьсене ярать.
Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.
Кам кама усал ӗҫ тунине, нихҫан та усал тӑваканне каҫармасть.Кто сделал другому зло, никогда не простит тому, кому сделал.
ХХХIII сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.
Усал ҫынсенчен калама ҫук йӗрӗнет — хӑйӗн ятне пӑсассинчен хӑрать; анчах та хаваслӑ чухне вара, философие германецсен шухӑшӗсен тӗтреллӗ нимӗҫӗ, тепӗр чухне тата пачах та кирлӗ мар япала вырӑнне хурса усал сӑмахсемпе питлет пулин те, хӑйне Эпикура хисеплекен ҫын вырӑнне хурать.
Бурмистр // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 113–127 с.
Малалла тата Александр Владимирыч ҫапла каларӗ: помещике хресчен ырлӑхӗшӗн тӑрӑшмасан ҫылӑх пулать, юлашкинчен тата, тӗрӗссипе сӳтсе явсан, вӗсене усӑллӑ пулни те, пире усӑллӑ пулни те пӗр пекех вӑл: вӗсене лайӑх-тӑк — пире те лайӑх, вӗсене усал тӑк — пире те усал…
Пӗр киллӗ Овсяников // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 39–58 с.
Эсӗ мана усал туман, эпӗ те сана усал тӑвасшӑн мар…
III // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Рима ҫӗнтерес тесен, пирӗн вӑл пусмӑрлакан халӑхсене те ӑна хирӗҫ ҫӗклес пулать, Рим империне хупӑрласа илес пулать, Итали ҫине пур енчен те пымалла, хамӑрӑн унка Сервий Туллий хӳмисем тавра хытӑрах та хыттӑрах туртса пӗчӗклетсе пырас пулать, вара ултҫӗр-ҫичҫӗр пинпе тапӑнса, ҫав усал халӑхпа усал Рима ӗмӗрлӗхе ҫӗмӗрсе тӑкмалла.
XVIII сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Пӗрисем Усалӑн вӑрлӑхне кӑларса илме май ҫуккине евитлеҫҫӗ, пуррилӗхе туса хуракан пӗртен пӗр вӑй усал тесе ҫирӗплетеҫҫӗ.
Аэлитӑн иккӗмӗш калавӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.
Усал усал ҫумне кӑна ҫыпӑҫать.
Аэлитӑн пӗрремӗш калавӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.
Хупӑрласа илнӗ усал тутарсем Ҫав хӑйсен усал вӑйӗпеле, Хупӑрланӑ чаплӑ Китеж хулине, Ҫутӑ чухне, ирхи кӗлӗ тӗлӗнче…
IV. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.
Ҫав романсенче мана чее шухӑшсем те, хӗрӳллӗ туйӑмсем те, асамлӑ ӗҫсем те, улшӑнми кӑмӑллӑ сӑнарсем те килӗшрӗҫ; унти ҫын ырӑ кӑмӑллӑ пулсан, пур енчен те ырӑ кӑмӑллӑ; усал пулсан, пур енчен те усал, — яш ӗмӗрте мана ҫынсем шӑпах ҫавнашкал пулнӑн туйӑнатчӗҫ; ҫав кӗнекесем пурте французла пулни те питӗ-питӗ килӗшрӗ, ырӑ йӑхран тухнӑ геройсен ырӑ сӑмахӗсене эпӗ астуса юлма, май килсе тухсан пӗр-пӗр ырӑ ӗҫре вӗсене асӑнса хӑварма пултартӑм.
XXX сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Пӗчӗк сухалне пӗр-икӗ хутчен туртса якатрӗ те, Экэчо аллинчен чӗлӗмне туртса илсе, хуллентерех калаҫма тӑрӑшса: — Пӗлместӗп, кам пек калаҫатӑп эпӗ халӗ, — шурӑ питлӗ ҫын пек калаҫатӑп-и, чукча пек-и, анчах эпӗ сана ҫакна калатӑп: тухса кай ман ярангӑран, ӑҫта каяс тетӗн, ҫавӑнта кай! Ырӑ ҫын мар эс, Экэчо, усал ҫын, ҫав тери усал ҫын, — терӗ вӑл.
Ваннӑ чӗлӗм // Тани Юн. Шундик Н.Е. Инҫетри ҫурҫӗрте: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 340 с.
— Усал ҫын, питӗ усал ҫын, — халӗ ӗнтӗ сасӑпах каларӗ Таграт.— Нехороший человек, очень нехороший, — уже вслух сказал Таграт.
Хӗл хӑрарӗ // Тани Юн. Шундик Н.Е. Инҫетри ҫурҫӗрте: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 340 с.
— Усал этем вилет — ҫынсем: ах, епле усалскерччӗ вӑл! — теҫҫӗ.
Окуров хули // Уйӑп Мишши. Горький М. Окуров хули: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 134 с.
Чӑнах та, манӑн ваттисем: «Ырра курсан — ырӑ пулӑн, усала курсан — усал пулӑн», тесе каланӑ сӑмахри пекех пулса тухрӗ.Вот точно, как в пословице говорится: «С кем поведешься, от того и наберешься».
Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Наум Любимов. Носов Н.Н. Витя Малеев шкулта тата килте: повесть; Н.Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 202 с.
Ку усал ҫӗр-шыв, кунта усал тӑшман…
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Роза Митрушкина. Жюль Верн. Вунпилӗк ҫулхи капитан. Роман. Куҫараканӗ Митрушкина Р. М. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984 ҫул, 304 с.
Кам усал ӗҫ тӑвать — ҫавӑ хӑрать, эпӗ усал ӗҫ тумастӑп, эпӗ Жучкӑна туртса кӑларатӑп, уншӑн мана атте те, анне те ырлӗҫ.
Кивӗ пусӑ // Уйӑп Мишши. Гарин-Михайловский Н.Г. Тёмӑн ача чухнехи пурнӑҫӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 164 с. — 3–157 с.
— «Усал, усал!» — чӗрре кӗрсе пӳлчӗ ӑна Лида.
27 сыпӑк // Василий Хударсем. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 1-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 221 с.
Ленӑн кӑткӑс пурнӑҫне Варвара нимӗн чухлӗ те ӑнланса илеймен, Ленӑн лайӑх ӗҫӗсенче вӑл темле усал япаласем курма тӑрӑшнӑ, мӗншӗн тесен пурнӑҫра Варвара хӑй усал ӗҫ тунӑ пулӗччӗ.
Вунпӗрмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.
Вӑрманта тӗлӗнмелле илемлӗ те улӑпла чӗрчун пурӑннӑ, вӑл чӗрнипе пӗрре тапса упана вӗлерме пултарнӑ, анчах никама та пӗрре те усал туман, усал тӑвас ӗҫре хӑйӗн улӑпла вӑйӗпе пӗрре те усӑ курман.
5. Ҫул-йӗр // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.