Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Тӳпен ҫӳллӗ чатӑрӗ, вӑйлӑ та тӳрӗ вӗрекен ҫилсем, май каҫӗн ачаш шӑршисем — ҫаксем пурте — асамлӑх, техника мар.

Тут дело в высоком куполе неба, в сильных, прямых ветрах, даже в запахах майской ночи.

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Олимпиада Таллерова. Криштоф Е.Г. Ҫу уйӑхӗ — экзамен умӗнхи вӑхӑт: повесть. Вырӑсларан О. Таллерова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 144 с.

Ҫӗр чӑмӑрӗ тӳпен ҫуррине хуплать ӗнтӗ.

Шар земли закрывал полнеба.

Ҫӗр // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Хура хӗрлӗ пушар — тӳпен ҫурри таран.

Багровое зарево ползло на полнеба.

Контратака // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Вӑл чул цокольрен аннӑ истукан пек, Тӳпен чӑн-чӑн ывӑлӗ пек туйӑнать.

Он казался истинным сыном неба, истуканом, сошедшим с каменного цоколя.

Лару-тӑру улшӑнать // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

— Санӑн тусу хӑюллӑ та чӑрсӑр, вӑл — Тӳпен чӑн-чӑн ывӑлӗ, уншӑн ан кулян, ан хӑра.

— Твой друг отважен и дерзок, он истинный сын неба, не бойся за него.

Авалхи юрӑ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Вара эсӗ Тӳпен усал ывӑлӗ умӗнче курӑнмастӑн, унӑн юнлӑ куҫӗ санӑн мӗлкӳне кӑшлани — харама».

И ты станешь невидимым злому сыну неба, — напрасно его кровавый глаз будет пронзать твою тень».

Аэлитӑн пӗрремӗш калавӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Куратӑп: тӳпе уҫӑлать те — Тӳпен усал ывӑлӗ сирӗн ялсем ҫине ӳкет.

Я вижу — небо раскрывается и злой сын неба падает в наши селенья.

Аэлитӑн пӗрремӗш калавӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Унӑн вичкӗн-янкӑр пайӑркисем тӳпен ҫуррине ҫутатаҫҫӗ, анчах самантсерен сӑрӑ кӗлпе витӗнеҫҫӗ, — сӳнеҫҫӗ.

Резкие лучи его озарили полнеба, и быстро, быстро покрывались серым пеплом, — гасли.

Хӗвел анни // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Хӗвел анӑвӗн айккисенчи вӑрӑм пӗлӗтсем, утравсем тейӗн, тӳпен симӗс шывӗсенче тӑсӑлса выртаҫҫӗ.

Длинные тучи, тронутые по краям его светом, будто острова, лежали в зелёных водах неба.

Ҫулташ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Кӑштах сылтӑмарахра тӗмсемпе йывӑҫсем хыҫӗнчен дачӑри ҫуртсен тӗрлӗ тӗслӗ ҫивиттийӗсем курӑнма пуҫларӗҫ те ӗнтӗ, вӗсенчен хӑшпӗрисем хӗвелӗн йӑлтӑртатакан пайӑркисем ӳкнипе ҫуталса тӑраҫҫӗ, теприсене тӳпен тепӗр енӗ евӗрлӗ кичем сан ҫапнӑ.

Немного правее виднелись уже из-за кустов и дерев разноцветные крыши дачных домиков, из которых некоторые отражали на себе блестящие лучи солнца, некоторые принимали на себя унылый характер другой стороны неба.

XXII сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

Тӳпен ҫак хӗрринчи йӑлтӑркка ҫути.

освещенном месте лазури неба.

XXII сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

Хӗвел ҫӳлте мар ӗнтӗ, вӑл сылтӑмра, Кунцево садӗнчи ватӑ йывӑҫсем тӗлӗнче тӑрать, йӑлтӑртатакан хӗрле ҫаврашкан ҫуррине ҫутта кӑлари-кӑларми сӑрӑ пӗлӗт хупланӑ; тепӗр ҫурринчен вутлӑ пайӑркасем темиҫе пай пулса сирпӗнсе тухаҫҫӗ те садӑн ватӑ йывӑҫҫисене тӗлӗнмелле йӑмӑх ҫутӑпа ҫутатаҫҫӗ, йывӑҫсен ним хускалми ҫӑра туратлӑ симӗс тӑррисем тӳпен ҫуталнӑ таса пайӗ тӗлӗнче йӑлтӑртатаҫҫӗ.

Солнце уже стояло невысоко, направо, над старыми деревьями кунцевского сада, и половина блестящего красного круга была закрыта серой, слабо просвечивающей тучей; из другой половины брызгами вырывались раздробленные огненные лучи и поразительно ярко освещали старые деревья сада, неподвижно блестевшие своими зелеными густыми макушками еще на ясном,

XXII сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

Пӑлтӑрта сӑмавар вӗрет ӗнтӗ, ӑна рак пек хӗрелсе кайнӑ Митька форейтор вӗркӗштерсе тӑрать; картишӗнче нӳрлӗ, тӗтреллӗ, шӑршӑ саракан тислӗкрен пӑс ҫӗкленнӗ пекех курӑнать; тӳпен тухӑҫ енчи пайне, картиш йӗри-тавра ларакан анлӑ лупассен сывлӑмпа йӑлтӑртатса курӑнакан улӑм ҫивиттийӗсене хӗвел хӗпӗртӳллӗ йӑмӑх ҫутӑпа ҫутатать.

В сенях уже кипит самовар, который, раскрасневшись, как рак, раздувает Митька-форейтор; на дворе сыро и туманно, как будто пар подымается от пахучего навоза; солнышко веселым, ярким светом освещает восточную часть неба и соломенные крыши просторных навесов, окружающих двор, глянцевитые от росы, покрывающей их.

I сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

— Мӗн, эпир ҫапла кӗтсе илетпӗр-и вилӗме? — ҫуллахи тӳпен йӑлтӑртатса тӑракан тӗсӗнчен аран уйрӑлса, сасартӑк кӑшкӑрса янӑ Миша.

— Что ж, мы и будем так вот смерти ждать? — вскрикнул вдруг Миша, с трудом отрываясь от созерцания сверкающих перламутровых красок летнего неба.

Салтак вилтӑпри // Георгий Ефимов. Полевой Б.Н. Эпир — совет ҫыннисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 338 с. — 198–210 с.

Сивӗ те ҫутӑ ҫӑлтӑрсем, унта-кунта таҫти пушара пула хӗрелнӗ тӳпен тӗттӗмлӗхӗнче ҫутатаҫҫӗ.

Холодные, острые звёзды зажглись в тёмном бархате неба, кое-где тронутом багрянцем пожарищ.

Эпос хывӑнни // Георгий Ефимов. Полевой Б.Н. Эпир — совет ҫыннисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 338 с. — 75–96 с.

Вӑл хӑй ҫывӑхӗнчи тавралӑха хӗрлӗ шевле ӑшне путарчӗ, тӳпен ҫуррине ялкӑшакан пайӑркисемпе тӗрлерӗ.

Затопило румяным сиянием всё вокруг себя, охватило полнеба пылающими стожарами.

I // Наум Любимов. Гончар, Александр Терентьевич. Ялавпа пыракансем: 3 кӗнекеллӗ роман; Н. Я. Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 456 с.

Вӗсен тӗксӗм сӑрӑ тӗсӗпе танлаштарсан, тӳпен уҫӑмлӑ кӑвак тӗсӗ тата илемлӗреххӗн туйӑнать.

На их хмуром, сером фоне ясная голубизна неба казалась еще нежнее.

XIV // Наум Любимов. Гончар, Александр Терентьевич. Ялавпа пыракансем: 3 кӗнекеллӗ роман; Н. Я. Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 456 с.

Вӑрман хӗрринче ларакан яштака хырсене шалтан ҫутатнӑ пек туйӑнать, вӗсем хыҫӗнче тӳпен сарлака йӑрӑмӗ хӗрелет.

Словно освещенные изнутри, стоят на опушке прямые желтые сосны, за ними краснеет широкая полоса неба.

53 сыпӑк // Николай Сандров. Осеева В.А. Ваҫҫук Трубачевпа унӑн юлташӗсем. Повесть. 2-мӗш кӗнеке. Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1956. — 400 с.

Давыдов кӳршӗ ҫурт тӑрри тӗлӗнче хула ҫинчи тӳпен пӗчӗк те тӗксӗм ҫӑлтӑрӗсем йӑлтӑртатма пуҫланине чӳрече витӗр нимӗн чӗнмесӗр пӑхса тӑрать.

Давыдов, не отвечая, смотрел в окно, где над крышей соседнего дома робко загорались мелкие и тусклые звезды городского неба.

Иккӗмӗш сыпӑк // Андрей Краснов. Ефремов И.А. Ҫӑлтӑр карапӗсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 96 с.

Шуранка тӳпен чатӑрӗ ҫинче сарӑхнӑ йывӑҫсен тӑррисем уйрӑмах палӑрса тӑраҫҫӗ.

На фоне бледного неба резко выделялись вершины деревьев с пожелтевшими листьями.

Уссури пантери // Александр Галкин. Арсеньев В.К. Тайгари тӗлпулусем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 178 с. — 23–26 с.