Шырав

Шырав ĕçĕ:

тӑваҫҫӗ (тĕпĕ: ту) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ун ҫинче вӗсем ҫиеҫҫӗ те, ҫывӑраҫҫӗ те; ун ҫинчех хӗрарӑмсем урисене хӑйсен айне куклетсе ларса ӗҫ тӑваҫҫӗ.
На ней они едят и спят; здесь же работают женщины, сидя с поджатыми под себя ногами.

Поляр ҫӗрӗсенче ҫынсем мӗнле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫуртсене тата юртан та тӑваҫҫӗ.
Делают жилища и из снега.

Хӗлле пурӑнмалли ҫуртне чулпа ҫеремрен тӑваҫҫӗ, ҫиелтен пӗр сий пӑр пултӑр тесе шыв сапаҫҫӗ.
Зимнее жилище строят из камней и дерна, сверху его поливают водой, чтобы покрыть слоем льда.

Ҫулла пурӑнмалли ҫуртне те вӗсем тискер кайӑк тирӗсене карса тӑваҫҫӗ, пӳртӗн чаракӗсене, тӗккисене час-часах кит шӑмминчен тӑваҫҫӗ.
Летнее жилище эскимоса также сделано из звериных шкур, а подпорками для него часто служат кости кита.

Лодкисене те вӗсем тюлень тирӗнчен ҫӗлесе тӑваҫҫӗ.
Даже лодки шьют из тюленьей кожи.

Тюленьпе моржсене эскимоссем пӗр ҫимӗҫшӗн кӑна тытмаҫҫӗ, эскимоссем хӑйсен тумтирӗсене те тюлень тирӗпе морж тирӗнчен тӑваҫҫӗ.
Тюлени и моржи дают эскимосам не только пищу. Свою одежду эскимосы делают из тюленьих и моржовых шкур.

Хӑш-хӑш пушхирсем урлӑ ҫулсем тӑваҫҫӗ.
Через некоторые пустыни уже прокладывают дороги.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑш халӑхсем тискер кайӑксенчен сыхланса хӑйсен кил-ҫурчӗсене йывӑҫ тӑрне тӑваҫҫӗ.
Некоторые народы для зашиты от зверей строят свои жилища на деревьях.

Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсен ялан пурӑнакан кил-ҫурт ҫук, вӗсем вӑхӑтлӑха пурӑнма курӑкран, туратран ӳплесем ҫеҫ тӑваҫҫӗ.
У них нет постоянных жилищ, они делают себе только временные шалаши из травы и ветвей.

Тропик тӑрӑхӗнче мӗнле халӑхсем пурӑнаҫҫӗ, вӗсем мӗн ӗҫлеҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кил-ҫурчӗсене вӗсем пуринчен ытла ҫулҫӑран, туратпа хулӑран тӑваҫҫӗ.
Жилища они делают большею частью из листьев, ветвей и прутьев.

Каҫхи апат тӑваҫҫӗ.
Ужинают.

Негр ялӗнчи кун // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӗрарӑмсем хуҫалӑх ӗҫне тӑваҫҫӗ: вир е банан тӗвеҫҫӗ, пӗҫереҫҫӗ, хӳшӗпе карташне тасатаҫҫӗ.
Женщины занимаются хозяйством: толкут просо или бананы, пекут и варят, убирают хижину и двор.

ССР Союзӗнче типӗ ҫанталӑк тӑракан вырӑнсенче искусственнӑ пӗлӗтсем кӑларса ҫумӑр ҫутармалли опытсем тӑваҫҫӗ.
В СССР успешно ставятся опыты по искусственному образованию облаков и дождя в засушливых районах.

Мӗнле ҫанталӑк пулассине малтанах пӗлтерни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пит вӑйлӑ уяр ҫанталӑк тӑнӑ чухне акнӑ уй-хире шӑвараҫҫӗ, ятарласа шыв ярса шӑвармалла тӑваҫҫӗ.
Во время сильной засухи применяют искусственную поливку и искусственное орошение.

Тӗп станцисенче сӑнавсене пӗрлештереҫҫӗ те сводка тӑваҫҫӗ, вара ученӑйсем вӗсем тӑрӑх ҫанталӑк мӗнле пуласси ҫинчен каласа параҫҫӗ.
На центральных станциях делают сводки наблюдений, и по ним ученые предсказывают погоду.

Ҫанталӑка наука тӑрӑх тӗпчесе вӗренме хӑйне уйрӑм метеорологи станцийӗсем тӑваҫҫӗ.
Для научного изучения погоды устраивают метеорологические станции.

Ҫӗр чӑмӑрне карта ҫинче икӗ ҫурчӑмӑр пек тӑваҫҫӗ, вӗсене полушарисем теҫҫӗ.
Земной шар изображают на карте в виде двух полушарий.

Ҫӗр чӑмӑрӗн картти // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пӗр точкисем талӑкра пысӑкрах ункӑ тӑваҫҫӗ, теприсем пӗчӗкрех ункӑ тӑваҫҫӗ.
Одни точки проходят в сутки больший круг, другие — меньший.

Полюссемпе экватор // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Эсир куратӑр, кашни точка чӑмӑрпа пӗрле ҫавӑрӑнса ункӑ тӑвать; пӗр точки пысӑкрах тӑвать, ытти точкисем пӗчӗкрех ункӑ тӑваҫҫӗ, икӗ точки ҫӳлтипе аялти — унка тумаҫҫӗ.
Вы видите, что каждая точка при вращении шарика делает круг; одна точка — больший круг, другие — меньший; лишь две точки шарика — верхняя и нижняя — не делают круга.

Совет влаҫӗ вӑхӑтӗнче шурлӑхсене типӗтеҫҫӗ, вӗсем вырӑнӗнче ҫарансем, уйсем, пахчасем тӑваҫҫӗ.
При советской власти с болотами борются, осушают их, на их месте разводят луга, поля и огороды.

Шурлӑх // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика