Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

пурнӑҫӑн (тĕпĕ: пурнӑҫ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Тӑшман флочӗ пулӑҫсемпе суту-илӗвӗн ҫӗр сакӑр вунӑ карапне путарсан, ҫакӑн ҫумне пассажир турттаракан вун тӑватӑ пӑрахут хушӑнсан, — вӗсем ҫинче ишнӗ мӗн пур ҫынпа, ҫав шутра хӗрарӑмсемпе тата ачасемпе; унтан йывӑр залпсен чарӑнми ӗҫӗпе тинӗс хӗрринчи темиҫе хулана аркатсан — чечекленекен тинӗс хӗрри пурнӑҫсӑрланчӗ; вӑл сывлама чарӑнчӗ, малтан пурнӑҫӑн тӑнӑҫ-тӳлек сехечӗ ҫирӗппӗн шакканӑ вырӑнта тӗтӗмпе тусанӑн шуранка мӗлкисем явӑнма пуҫларӗҫ.

Когда неприятельский флот потопил сто восемьдесят парусных судов мирного назначения, присоединив к этому четырнадцать пассажирских пароходов, со всеми плывшими на них, не исключая женщин, стариков и детей; затем, после того как он разрушил несколько приморских городов безостановочным трудом тяжких залпов — часть цветущего побережья стала безжизненной; ее пульс замер, и дым и пыль бледными призраками возникли там, где ранее стойко отстукивали мирные часы жизни.

I // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 285–292 с.

Такамӑн кӑмӑлӗ ыйтнине пӑхӑннӑн вӑл выртнӑ ҫӗртен тӑрса ларчӗ, хӑлхине ҫӗр ҫумне тытрӗ; унтан… виле ӳте хунӑ вӑрттӑн шӑтӑкран пурнӑҫӑн уҫӑмсӑр пӑшӑлтатӑвне, чӑшӑлтатӑва, сисӗни-сисӗнми хусканӑва тата аякран-аякран килекен сасса илтрӗ; ҫак сасӑ, ахӑртнех, тупӑк тӑвӑрлӑхӗнче ухмаха ернӗ ҫын ҫухӑрӑвӗпе янӑрать.

Она приподнялась, движимая как бы чужой волей, приникла ухом к земле, и там, из таинственной глубины праха, услышала темные звуки жизни, шорох и неясное трение, и глухой отзвук голоса, который, может быть, оглашал тесноту гроба воплем, близким к безумию.

Пьерпа Суринэ // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 276–284 с.

Юмах та мар ку, шухӑшласа кӑларни те, аллегори те мар, ку — пурнӑҫ хӑй, пурнӑҫӑн ҫара тӗрӗслӗхӗ, чӑннипех пулса иртни, факт.

Это не сказка, не выдумка и не аллегория — это сама жизнь, голая правда жизни, действительное событие, факт.

Пьерпа Суринэ // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 276–284 с.

Ҫакӑн йышши тискерлӗх таҫта урӑх ҫӗрте, ҫав тери инҫетре, вӑл пурӑнакан кулленхи пурнӑҫӑн курӑнми картин леш енче ҫеҫ пулаять-тӗр, — ҫапларах пӗтӗмлетрӗ Гелли.

Случаи подобного рода Гелли считала возможными лишь где-то очень далеко, за невидимым ей кругом текущей жизни.

I // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 229–275 с.

Тепӗр тесен, пурнӑҫӑн малаллах каймалла ҫав.

Куҫарса пулӑш

1 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.

Юрать, вӑрҫӑра пӗрле пулнӑ юлташӗ пулӑшнипе, вӑл ун чухне ырӑ ҫынсем тӗлне пулчӗ, вӗсем пулӑшнипе, большевиксемпе явӑҫса кайрӗ, пурнӑҫӑн тӗп тымарне ваккисенчен уйӑрма вӗренчӗ, тӗрӗс ҫул ҫине тухма пултарчӗ…

Куҫарса пулӑш

3 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.

Йӗри-тавра, кӑнтӑрла пӑчӑлӑхӗнче, вӑрман тӗлӗрет; унта курӑнми пурнӑҫӑн уҫӑмсӑр шавӗ чӗтре-чӗтре вылять, ҫын ҫуклӑхӑн, улӑпла вӑйӑн, шӑплӑхӑн тӗлӗнмелле ытараймилӗхӗпе чуна хускатать.

Кругом, в духоте полдня, дремал лес; глухой шум невидимой жизни трепетал в нем, бередя душу странным очарованьем безлюдья, гигантской силы и тишины.

III. Блемер Тарта тупать // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 91–116 с.

Вӑл пӑшалне хучӗ те курӑк ҫине выртрӗ, пур пӗрех килекен ыранхи кун пирки сехӗрленсе шухӑшлать: ыттисене паракан пурнӑҫӑн пӗр пайӗ…

Он снял ружье, лег на траву и с ужасом подумал о завтрашнем неизбежном дне: часть жизни, отданная другим…

II. Вӑрман мӗн калать // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 91–116 с.

Анчах эсир, ытти чылай ҫын майлах, хайласӑр мӗн пур чӑнлӑх сассине пурнӑҫӑн хулӑн кӗленчи витӗр итлетӗр; чӑнлӑх кӑшкӑрать, эсир вара ӑна илтейместӗр.

Но вы, как и большинство, слушаете голоса всех нехитрых истин сквозь толстое стекло жизни; они кричат, но, вы не услышите.

VII. Хӗрлӗ «Вӑрттӑнлӑх» // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 9–90 с.

Хӑрушлӑхпа теветкеллӗх, ҫут ҫанталӑк вӑйӗ, аякри ҫӗр-шыв ҫути, тӗлӗнмелле паллӑ марлӑх, мӗлтлетсе иртекен юрату — курнӑҫупа тата уйрӑлупа чечекленекенскер; тӗл пулусем, тӗрлӗ сӑн, ӗҫсем илӗртӳллӗн вӗресе тӑни; пурнӑҫӑн виҫесӗр тӗрлӗлӗхӗ, ҫав хушӑрах ҫӳл тӳпере — е Кӑнтӑр Хӗресӗ, е Алтӑр Ҫӑлтӑр, тата материксем пурте — ҫивӗч куҫ умӗнче.

Опасность, риск, власть природы, свет далекой страны, чудесная неизвестность, мелькающая любовь, цветущая свиданием и разлукой; увлекательное кипение встреч, лиц, событий; безмерное разнообразие жизни, между тем как высоко в небе то Южный Крест, то Медведица, и все материки — в зорких глазах.

II. Грэй // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 9–90 с.

Ятлӑ-сумлӑ хӗрарӑмӑн сӑн-пичӗпе пӳ-сийӗ пурнӑҫӑн вутлӑ сӑмахӗсене сивӗ чӗмсӗрлӗхпе ҫеҫ хуравлаҫҫӗ тейӗн, таса чиперлӗхӗ хӑй патне туртнинчен ытларах ютшӑнтарать, мӗншӗн тесен ҫак хитрелӗхре хӗрарӑма тивӗҫлӗ ҫепӗҫлӗхе пӗтерсе хуракан мӑн кӑмӑллӑх вӑйлӑн палӑрса тӑрать, — ҫак Лилиан Грэй ывӑлӗпе куҫа-куҫӑн юлсан ахаль йышши амӑшех; хут ҫине ҫырса кӑтартайми, чӗререн тухакан кирлӗ-кирлӗ мар сӑмахсене вӑл юратуллӑ, йӑваш сасӑпа калать; ҫак сӑмахсен вӑйӗ вӗсенче хӑйсенче мар, туйӑмсенче.

Знатная дама, чье лицо и фигура, казалось, могли отвечать лишь ледяным молчанием огненным голосам жизни, чья тонкая красота скорее отталкивала, чем привлекала, так как в ней чувствовалось надменное усилие воли, лишенное женственного притяжения, — эта Лилиан Грэй, оставаясь наедине с мальчиком, делалась простой мамой, говорившей любящим, кротким тоном те самые сердечные пустяки, какие не передашь на бумаге — их сила в чувстве, не в самих них.

II. Грэй // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 9–90 с.

«Хаябуса-2» яппун аппарачӗ Ҫӗр ҫине Рюгу астероид ҫинчи тӑпра тӗслӗхӗсене илсе ҫитернӗ, вӗсенче вара аминокислотасем — белоксенче тӗл пулакан, пирӗн планета ҫинчи пӗтӗм пурнӑҫӑн никӗсӗ шутланакан органикӑллӑ пӗрлешӳсем — асӑрханӑ.

Японский аппарат «Хаябуса-2» доставил на Землю образцы грунта с астероида Рюгу, в которых обнаружили аминокислоты — органические соединения, содержащиеся в белках и являющиеся основой всего живого на нашей планете.

Рюгу астероид ҫинче пурнӑҫ тӗввин ҫӑлкуҫне тупнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31262.html

Вырӑнти малта пыракан аслӑ шкулсем предприятисенче пысӑк технологиллӗ производствӑсем хута ямалли проектсене хатӗрлеме хастар хутшӑнни, тӗпчев институчӗсем туса хатӗрлекен япаласемпе пурнӑҫӑн тӗрлӗ сферинче анлӑн усӑ курни – пирӗн пӗрлехи комплекслӑ ӗҫӗмӗрӗн паха кӑтартӑвӗ.

Активное участие местных ведущих вузов в разработке проектов по созданию высокотехнологичных производств на предприятиях, широкое применение разработок исследовательских институтов в различных сферах жизнедеятельности - результат нашей совместной комплексной работы.

Олег Николаев Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ ячӗпе саламлани (2022) // Олег Николаев. https://cap.ru/news/2022/02/08/glava-chu ... et-s-dnyom

Раҫҫейре мӑшӑрсен юратӑвӗпе шанчӑклӑхӗ мӗн авалтан пысӑк хисепре, вӗсем – пурнӑҫӑн тӗп тӗрекӗсем, ҫемье вара ӑс-хакӑлпа кӑмӑл-сипет хаклӑхӗсен, наципе культура йӑли-йӗркин управҫи шутланать.

В России издревле супружеская любовь и верность почитаются как главные жизненные устои, а семья является хранительницей духовно-нравственных ценностей, национальных и культурных традиций.

Михаил Игнатьев Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунӗ ячӗпе саламлани (2018) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2018/07/07/news-3890083

Информатизаци ҫитӗнӗвӗсене пула паян халӑха ку чухнехи пулӑшу ӗҫӗсен йышлӑ тӗсӗсемпе тивӗҫтереҫҫӗ, пурнӑҫӑн тӗрлӗ сферинче пысӑк пӗлтерӗшлӗ тӗллевсем пурнӑҫланаҫҫӗ.

Благодаря достижениям информатизации сегодня населению оказывается широкий спектр современных услуг, решаются серьёзные задачи в различных сферах.

Михаил Игнатьев Радио кунӗ ячӗпе саламлани (2018) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2018/05/07/news-3846984

Наци символики чӑваш культурине тата йӑли-йӗркине хисеплеме хӑнӑхтарать, граждансене ӗҫре, ӑслӑлӑхра, культурӑра, спортра тата пурнӑҫӑн ытти сферинче ҫитӗнӳсем тума хавхалантарать.

Национальная символика формирует уважение к чувашской культуре и традициям, вдохновляет граждан на достижения в труде, науке, культуре, спорте и других сферах жизни.

Михаил Игнатьев Чӑваш Республикин патшалӑх символӗсен кунӗпе саламлани (2018) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2018/04/29/news-3841673

Кун пирки нимӗн тӗлӗнмелли те пулман: Октябрьти социализмлӑ революцин творчествӑллӑ чунӗ ҫакӑнта курӑннӑ та ӗнтӗ: чӑтма ҫук пысӑк выҫлӑх ӑна, интервентсемпе контрреволюционерсем ӗмӗтленнӗ пек вилӗм патне илсе пырас вырӑнне, — хуҫалӑхлӑ пурнӑҫӑн ҫӗнӗ, халиччен никам та сӑнаса курман формисене тӑвасси патне илсе пынӑ.

В этом не было ничего необычайного: в этом выражался творческий дух Октябрьской социалистической революции, — когда мучительный голод подвел ее не к смерти, как надеялись интервенты и контрреволюционеры, но к творчеству новых, никогда никем не испытанных, форм хозяйственной жизни.

2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Халиччен никам та нихӑҫан та курман, никам та нихӑҫан та сӑнаса пӑхман социализма тума тытӑнни, пурнӑҫӑн чи тӗпӗнчен пуҫласа плансем тӑвакан Халӑх хуҫалӑхӗн совечӗ таранах ҫӗнӗ пурнӑҫ тума пикенни — ҫак вӑхӑтран пуҫласа пурнӑҫӑн чи реальни форми пулса тӑрать.

Творчество никем никогда не испробованного, никем никогда не виданного социализма, творчество от самых низов жизни до планирующих проблем Совета народного хозяйства — становилось отныне реальной формой жизни.

2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Артем массӑ хушшинче ӗҫлеме пӗлекен, нумай пин ҫыннӑн нумай пин шухӑш-туйӑмӗсене пӗтӗҫтерсе вӗсенчен пӗр пурнӑҫӑн пӗртен-пӗр вӑй-халӗ туса хума лайӑх пӗлекенскер пулнӑ.

Артет был опытным массовиком, умел сбивать тысячи ощущений у тысячи людей в одну волю одного существа.

6 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Ҫынсем пӗрлешӳллӗ пурнӑҫӑн тӗп йӗркисене тытса пыма хӑнӑхса ҫитсен, кирлӗ таран тухӑҫлӑ ӗҫлеме вӗренсе ҫитсен, ҫапла вара хӑйсене халлӗнех пултарулӑхӗсене кура ӗҫлекен пулсан, ҫав государство пӗтет.

Оно отомрет, когда люди настолько привыкнут к соблюдению основных правил общежития и когда их труд будет настолько производителен, что они добровольно будут трудиться по способностям.

16 // Аркадий Малов. Казакевич Э.Г. Кӑвак тетрадь: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 158 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех