Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Водопровод, канализаци тӑваҫҫӗ, мунчасем лартаҫҫӗ.

Проводятся водопровод и канализация, устраиваются бани.

Ӗлӗкхипе хальхи Донбасс // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пахчасене ҫӗрулми, купӑста, сухан тата ытти пахча-ҫимӗҫсем те лартаҫҫӗ.

На огородах растут картофель, капуста, лук и другие овощи.

Игарка — полярти порт // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Канал тӑрӑх электричество станцисем, фабрикӑсем, заводсем лартаҫҫӗ.

Вдоль канала строятся электрические станции, фабрики и заводы.

Сталин ячӗпе тӑракан Шурӑ тинӗс — Балтика каналӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сӗм тайгара питӗ хӑвӑрт хуласем тӑва-тӑва лартаҫҫӗ.

Быстро идет строительство городов в тайге.

Тайгара хуласем лартни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑнпа та ҫӳреме ҫук сӗм тайгара хӑма ҫуракан заводсем, хут фабрикисем тата хими завочӗсем лартаҫҫӗ, вӗсем ӗҫлеҫҫӗ те ӗнтӗ.

И вот в непроходимой тайге строятся и уже работают лесопильные заводы, бумажные фабрики и химические заводы.

Вӑрман хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗлӗк вӑрман касакансем хӗлле пурӑннӑ ҫӗр пӳртсем вырӑнне халӗ вӑрман хатӗрленӗ ҫӗрте ҫутӑ бараксем, ҫуртсем тӑва-тӑва лартаҫҫӗ.

Вместо прежних зимних берлог, где жили лесорубы, теперь на лесозаготовках выстроены светлые бараки и дома.

Вӑрман хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫӗнӗ пӳртсем лартаҫҫӗ, шкулсем, больницӑсем, клубсем тата ытти культура учрежденийӗсем те ӳссе лараҫҫӗ.

Строятся новые дома, возникают школы, больницы, клубы и другие культурные учреждения.

Выльӑх ӗрчетсе тата ҫӗр ӗҫлесе пурӑнакан якутсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫынсем йывӑҫсене каса-каса ӳкереҫҫӗ. ҫӗр чаваҫҫӗ, ҫуртсем лартаҫҫӗ.

Люди валят деревья, роют землю и строят дома.

Ӗнер куҫса ҫӳренӗскер рабочи пулса тӑрать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кашни культбазӑрах шкул, больница, радиостанци, культура ҫурчӗ, магазин лартаҫҫӗ.

В каждой из них строятся: школа, больница, радиостанция, дом культуры, магазин.

Тундрӑри культурӑллӑ ӗҫ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унтан ӑна сӗрекесемпе картласа лартаҫҫӗ те ӑсмаллисемпе, михӗсемпе, витресемпе ӑса-ӑса илеҫҫӗ.

Там ее запирают неводами и вылавливают черпаками, мешками, ведрами.

Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Журналист Шредера Раҫҫейпе ҫыхӑннӑ пирки лару-тӑрӑва лекни ҫинчен аса илтернӗ: пӗлтерӗшлӗ мероприятисенче ӑна хальхи Олаф Штольц канцлерпа пӗр кадра ан лектӗр тесе айккинелле лартаҫҫӗ.

Журналист напомнил, что Шредер сейчас подвергается обструкции из-за связей с Россией: на важных мероприятиях его отсаживают, только чтобы он не попал в один кадр с нынешним канцлером Олафом Шольцем.

Путин Германие нимӗҫле сигнал янӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/news/politika/2023-10 ... an-3489439

Тӳпине ҫутӑ кӗме пӑр катӑкӗ лартаҫҫӗ.

В крышу вставляют кусок льда, через который проходит свет.

Поляр ҫӗрӗсенче ҫынсем мӗнле пурӑнаҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем утасӑн-утасӑн ҫул уҫса, капкансем лартаҫҫӗ, тискер кайӑкӑн йӗрӗпе пытанса пыраҫҫӗ, ӑна хӑвалаҫҫӗ, йӗрлеҫҫӗ.

Шаг за шагом прорубают они себе путь, делая западни, загоны, крадутся по следам зверя, гонят его.

Тропик тӑрӑхӗнчи халӑхсен пурӑнӑҫӗ епле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Шыв ҫине армансем, заводсем, электростанцисем лартаҫҫӗ, вӗсене шыв вӑйӗ ӗҫлеттерет.

На реках строят мельницы, заводы и электростанции, которые приводятся в движение силой воды.

Этем юханшывсемпе епле усӑ курать // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑрмана касса пӗтернӗ тӗлте ҫӗнӗрен йывӑҫсем лартаҫҫӗ.

Где лес вырублен, его сажают вновь.

Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем пур еннелле те сарӑла-сарӑла каяҫҫӗ, уйсене ҫурса пӗтереҫҫӗ, ял ҫывӑхнех ҫитеҫҫӗ, урамсене ҫӗмӗреҫҫӗ, ҫулсене пӗтерсе лартаҫҫӗ, кил-ҫурт айне те алтса кӗреҫҫӗ.

Они ползут во все стороны, прорезают поля, подступают к селениям, размывают улицы, уничтожают дороги, подкапываются под дома.

Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Малтанхи карчӗ ҫине 0 лартаҫҫӗ; сылтӑмалла вара кашни сантиметр миҫе метра е километра пӗлтерет, ҫав хисепсене лартса пыраҫҫӗ.

Над первым делением линии надписывают 0; вправо от 0 надписывают над каждым сантиметром то число метров или километров, которому он соответствует.

Япаласен хушши мӗн чухлине ӳкерчӗк ҫинче мӗнле паллӑ тӑваҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Компаса ҫапла лартаҫҫӗ: ӑна тӳрем вырӑна хураҫҫӗ те стрелки выляма чарӑниччен кӗтсе тӑраҫҫӗ.

Устанавливают компас так: кладут его на ровную поверхность и дают стрелке успокоиться.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫав этика нормисенченех туса хунӑ сӑнчӑрпа кӑкарса лартаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

12. Ыйтусемпе ответсен каҫӗ // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

1979 ҫулта Александр Порфирьевича районти парти райкомне инструктор туса лартаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Учитель пуласси — чун туртнӑ ӗҫ // Венера КЛЮШНИКОВА. https://sutasul.ru/articles/v-rent/2023- ... tn-3454313