Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

выльӑха (тĕпĕ: выльӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Алӑк патне ҫитсен, вӑл пушара курчӗ те хартлатрӗ, шӑмарчӗ, тытма пыракан ҫынна хӑй патне яхӑнне ямарӗ, пӗрне тапрӗ вӑл, тепӗрне ҫыртса сурчӗ, тискерленнӗ выльӑха ниепле те витерен кӑлараймарӗҫ.

В его испуганных глазах светились отблески огня, он дико всхрапывал, брыкался и не подпускал к себе никого.

ХХХIII. Ашшӗн каламан сӑмахӗ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Юбкисене ҫӳле тавӑрса чикнӗ казачкӑсем чул хӳме тӑрӑх унталла-кунталла ҫӳреҫҫӗ, хӑраса ӳкнӗ выльӑха тӗрлӗ майсемпе лӑплантараҫҫӗ, ҫыхнӑ михӗсенчи сысна ҫурисене, кунтӑксенчи чӑхсене сӗтӗреҫҫӗ, тинӗс хумханӑвне пула вӑйран кайнӑ ачисене аллисем ҫинче сиктереҫҫӗ е тата темшӗн илсе килнӗ сарлака фикуслӑ чӳлмексене, арҫынсем кулнӑ хушӑра, сӑпайлӑн йӑта-йӑта тухаҫҫӗ.

Казачки в высоко подоткнутых юбках сновали по молу, на разные лады успокаивали перепуганную скотину, волочили в завязанных мешках поросят, в лукошках — кур, подбрасывали на руках обомлевших от морской качки ребят или степенно выносили, под насмешки мужчин, вазоны с разлапистыми фикусами, неизвестно зачем привезенными.

Пӗрремӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Эпир унта пӗтӗм выльӑха ҫу каҫарнӑ пулӑттӑмӑр!

Мы бы туда фермы вывозили на все лето!

2. Хӑвӑртлӑх // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Выльӑха ҫур норма мар, пӗрре ҫурӑ парас пулать.

— Скоту надо дать не половинный, а полуторный рацион.

5. Килте // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Выльӑха картана хӑваласа кӗртес пулать.

 — Надо загнать скот в стойла.

Улттӑмӗш сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Островский, Николай Аслексеевич. Тӑвӑлпа ҫуралнисем: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1937. — 268 с.

Выльӑха аш кирлӗ пулнӑ пирки кӑна пуснӑ та — ирсӗр.

— Убить животное только потому, что надо есть, — и это уже скверно.

XXIV // Леонид Агаков. Горький, Максим. Амӑшӗ: [Роман] / М. Горький. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 362 с.

— Илсе тухса кайӑр ку выльӑха! — терӗ офицер.

— Выведите вон этого скота! — сказал офицер.

X // Леонид Агаков. Горький, Максим. Амӑшӗ: [Роман] / М. Горький. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 362 с.

Меркидон пушшине выляткаланӑ, ӗнине ятран чӗннӗ, вара шухӑ выльӑха вӑрманӑн чи аякри кӗтесӗнче, тӳррипех каласан, ҫатан ҫумӗнче, тупнӑ.

Меркидон хлопал кнутом, звал ее по кличке и обнаруживал озорную где-нибудь в самом отдаленном уголке леса, а именно: у плетня, где трава пожирнее и погуще.

Вӑрман сыхлавҫи // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Сӗт выльӑхне лашаран нимӗнпе те кая мар тӑвасшӑн пулнӑ вӑл, сӳсмен майлаштарнӑ, урлӑ ал пӑчкипе усӑ курса, выльӑха мӑйракасӑр хӑварнӑ.

И хотел, чтобы она ничем не отличалась от лошади, приспособил хомут — для этого пришлось с помощью поперечной пилы лишить животное рогов.

Шӑпчӑк Ванюшӗ // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Унсӑр пуҫне, хурт хӑварнӑ экстрементӑн 90 таран процентӗнче ҫынсемшӗн тата выльӑх-чӗрлӗхшӗн сиенлӗ контаридин алкалоичӗ пур, ҫавна пула сиенленнӗ пӑрҫа ҫиме те, выльӑха пама та юрӑхсӑр.

Кроме того, до 90 % в экскрементах личинок содержится вредный для здоровья людей и животных алкалоид контаридин, поэтому поврежденное зерно нельзя использовать в пищу и на корм животным.

Пӑрҫа хурчӗ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/content/5250-%D0%9F% ... D0%B8.html

Ӑна ывӑтассипе вӗсене никам та ҫитеймест, выльӑха вӗсем саладерона илсе кайса ҫавӑнтах пусаҫҫӗ, тирне сӗвеҫҫӗ, тушкисене тасатса тӑварласа хураҫҫӗ.

В метании которого достигают большого искусства, отводят в саладеро и там убивают, снимают шкуру, очищают туши от внутренностей и солят их.

Ҫирӗммӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.

Пилӗкҫӗр пуҫ выльӑха вӗлерме пултарать-и?

Уничтожить стадо в пятьсот голов?

Вунҫиччӗмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.

Артемӑн тепӗр ҫынпа пӗрле кӗтӳ хыҫӗнче выльӑха хӑваласа пымалла.

Артем с другим внештатным пастухом должен был идти сзади стада и подгонять домашний скот.

Ҫӑмарта ӑшалани // Ара Мишши. Ара Мишши. Пиллӗкмӗш чӗрӗк: калавсем/ Ара Мишши. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2018. — 64 с. — 25,27,29 с.

Выльӑха вӗлерейместӗп — тен, ытлашши ҫилленсе кайсан ҫеҫ пултарӑп-и, кусене, ав, — каҫарӑр та мана, ҫав сирӗн хӑта е ытти тӗрлӗ тӑшман йышши йӗксӗксене, — тем чухлӗ таранах пултаратӑп!

Животную не могу убить, может, со зла только, а такую, вы меня извиняйте, пакость, как этот ваш сват или другой какой вражина — могу сколько угодно!

II // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Хамӑра нумай пулсан, выльӑха юрать…

Самим много будет — скотине пойдет…

4 // Николай Сандров. Елизар Мальцев: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Николай Сандров куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1963. — 384 с.

Выльӑха ак, — пӑрӑва, калӑпӑр, е урӑххине, — пӗр сӑлтавсӑр вӗлерме юрамасть, этеме пӗтер ӑна.

Животную без потребы нельзя губить — телка, скажем, или ишо что, — а человека унистожай.

12 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Чик, козак! вӗҫтер, козак! анчах каялла ҫаврӑнса пӑх: турра маннӑ ляхсем ӗнтӗ пӳртсене вут тӗртсе ҫунтараҫҫӗ, хӑраса ӳкнӗ выльӑха хӑваласа каяҫҫӗ.

Коли, козак! гуляй, козак! но оглянись назад: нечестивые ляхи зажигают уже хаты и угоняют напуганный скот.

IX // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Ҫак выльӑха!.. — кӑшкӑрчӗ Андрей салтаксене хирӗҫ, хаярланнипе сӑмахӗсене каласа пӗтереймесӗр.

Эту тварь!… — кричал в ответ Андрей, не в силах в ярости договорить фразу.

XXII // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Вӑл чӳречерен нумайччен пӑхнӑ, анчах выльӑха мӗнле хӑваланин картинине куҫпа курса палӑртайман-ха, тӗрӗссипе картинӑна ҫеҫ мар, утса пыракан чӗрӗ выльӑхсен йышне те, геройсен сӑн-пичӗсене курма май пур ҫынсене те — ҫураннисене, юланутлисене курса палӑртайман; вӑл вырӑн пейзажне — тусене те, кӗрхи ҫутӑ тӗспе сӑрланнӑ ту хушшисене те; кӗпӗрленсе пыракан ӗне, сурӑх, лаша кӗтӗвӗсене те курма пултарайман; выльӑх кӗтӗвӗсем хӑваланӑ чухне янӑраса тӑракан сасӑсене: ҫӗр айӗнчен тухнӑ пек илтӗнекен пиншер ура сассисене, кӗтӳҫӗсен савӑнӑҫлӑ та кӑштах тытӑнчӑклӑ сассисене, сурӑхсем макӑрнине, ӗнесем вӑрӑммӑн та хурлӑхлӑн мӗкӗрнине, хӑйӗн кӗтӳне ертсе пыракан ӑйӑр пӑшӑрхануллӑ тулхӑрнине, йытӑсем вӗрнине, пушӑсем шартлатнине, ту ҫинчен юхакан шывсем шавланине, ту хушшисенче янӑракан сасӑсене Илья курман та, илтмен те.

Он смотрел в окно, но еще зрительно не представил себе всю картину перегона, вернее — не просто картину, а живую, движущуюся массу скота, людей, где бы можно было увидеть и лица пастухов — пеших и конных, и пейзаж местности — горы, ущелья уже в осенних красках, и идущие стада, отары, табуны, и не только увидеть, но и услышать те характерные звуки, которые всегда сопутствуют перегону: глухой, точно идущий из-под земли топот тысяч копыт, немного охрипшие голоса, блеяние овец, протяжное и грустное мычание коров, тревожное ржание жеребца, ведущего свой табун; лай собак, хлопки кнутов, шум горных рек и эхо, плывущее по ущелью.

XVIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Пурнӑҫра ҫакӑ мӗнле пулса пынине Илья калама ҫук тӗплӗн пӗлнӗ пулсан та, — ҫамрӑк чухне ӑна хӑйне те выльӑха туран тӳрем вырӑна хӑваласа анма тивнӗ, — анчах вӑл ку ӗҫ мӗнле пулнӑ пек ҫырма, нихҫан та ту ҫинче пулман тата выльӑха хӑваласа аннине курман вулакана ҫакна пӗтӗмпех курса тӑмалла ҫырса пама пултарайман.

И хотя он хорошо, даже в мельчайших деталях знал, как все это бывает в жизни — в юношестве ему самому приходилось перегонять скот с гор в долину — а вот написать об этом так, как это бывает, и чтобы читатель, никогда не бывший в горах и не видевший перегона скота, увидел все это, Илья не мог.

XVIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех