Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫурҫӗр полюсӗ таврашӗнче хӗвел талӑкра пӗртте курӑнмасть, полюс тӗлӗнче ҫур ҫул хушши хӗвел тухмасть.Около северного полюса солнца не видно круглые сутки, а на самом Полюсе полгода.
Ҫӗрӗн ҫулталӑкри ҫавӑрӑнӑҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
3. Хӗвел ирхине сирӗн шкулӑн хӑш чӳречисенчен кӗнине, кӑнтӑрла хӑшӗсенчен кӗнине, хӑшӗсенчен хӗвел пӗртте кӗмӗннине сӑнӑр.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Анчах кашни япаларан ӳкекен мелке тӑршшӗ кун каҫа пӗр пек пулмасть: хӗвел аялта пулсан, мӗлке вӑрӑм пулать, хӗвел ҫӳлерех хӑпарнӑҫемӗн вӑл кӗскелсе пырать.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Хӗвел пӑхать пулин те, темӗнле тӗтре-тӗтӗм витӗр ӳкет ун ҫути, ҫавӑнпа та таврара хӗвел тӗттӗмленнӗ чухнехи пекрех тӗксӗм.
4 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.
Кашни ҫӗмӗрт, хӗвеле ӳкерсе, пӗчӗк хӗвел пек хӗм сапса йӑлтӑртатать.
4 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 83–127 с.
Йӑлтах хӗвел айӗнче ларакан ҫак поселок ҫине пӑхсан, Славик хӑй те таҫта кӑнтӑр енче, хӗвел хытӑ хӗртнӗ ҫӗрте, ҫуралнӑ пек туйрӗ.
Славик // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 56–82 с.
Халӗ вара хӗвел пӑхнӑ тӗнчерех тепӗр ҫутӑрах хӗвел пӑхса ячӗ темелле: юмахри сарӑ кун ҫӗршывӗ уҫӑлса кайрӗ…
Славик // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 56–82 с.
Хӗвел хӗлхемӗ выляса, ялтраса ҫӗкленнӗ чухне вӑрмантан мотоцикл вичкӗн кӗрлеттерсе тухрӗ, тусанлӑ ҫулпа хӗвеле хирӗҫ вирхӗнчӗ…
II. // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 3–36 с.
— Хӗвел, хӗвел, хӗвел-асатте, ӑшшуна пар, акӑ, хӑвӑн мӑнукна!
Ҫӗнӗ кайӑк // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.
Ман пурнӑҫ хӗвелӗ тухӑҫран тин ҫеҫ ҫӗкленет-ха, умри тӗллевӗмсем ҫак хӗвел пекех ҫутӑ та пысӑк.
Вӑрттӑн сыхлавҫӑ // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 36–70 с.
Хӗвел тухать те хӗвел ларать, Ҫути пӗртте курӑнмасть.
III // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 1-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Хӗвел тухиччен пӗр кӗлте вырма ӗлкӗрнӗшӗн савӑнса, Сахар йӑл кулчӗ: ратнере ӗмӗртен килекен пархатарлӑ йӑла паян та пурнӑҫланчӗ — хӗвел тухиччен пӗр кӗлте вырнӑ.
Вырмара // Геннадий Пласкин. Пласкин Г. А. Ҫавраҫил: Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1993. — 288 с.
Хӗвелтен малтан тӑр та хӗвел ансан вырт.
5. Пултран-пасар // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.
Пӑртак тӑрсан Иливан ҫакна асӑрхарӗ: чӳк карти виҫ алӑклӑ иккен; ҫурҫӗр енчи хапхаран шыв йӑтакансем кӗреҫҫӗ; хӗвел тухӑҫ енчи хапха умӗнче пусма ӗлкӗреймен выльӑх-чӗрлӗх тӑрать; хӗвел анӑҫ енчи хапхаран чӳке пынӑ ҫынсем — халлӗхе ваттисем — кӗре-кӗре тухаҫҫӗ.
12. Аслӑ чӳк // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.
Хӗвел те пӑхса ячӗ, картиш енчи чӳречерен кӗрсе сак ҫине, урайне хӗвел ҫути ӳкрӗ.
Асамат кӗперӗ айӗнчен тухма кайни // Трубина Мархви. Трубина М. Ача чухнехи. Повесть. Калавсем. — Шупашкар, Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 288 с. — 3–192 с.
Хӗвел тухиччен хускалатчӗ ял, хӗвел анса тӗттӗм пулсан лӑпланатчӗ.
1. Сывӑ пул, Атӑл! // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.
Вӗсем хальхи вӑхӑтра хӗвел тухӑҫ тӗнчине хӗвелпе уйӑх пек ҫутатса тӑраҫҫӗ.
9. Ӗмӗтри Кӑнтӑр ҫилӗ // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.
Вӗсем хӗвел ӑшшине пайласшӑн пулнӑ та ҫамрӑклӑха кура пӗлеймен, хӗвел пайӑркисем ушкӑнне пӗр пек ӑшӑтаҫҫӗ, никама та уйӑрмаҫҫӗ».
Вӑрманти тӗлпулу // Андрей Чэн. Анрей Чэн. Пӑлхар ҫар ҫынни. Шупашкар: «Ҫӗнӗ вӑхӑт», 2020 — 100 с.
Хӗвел пайӑркисем тухсан Батуханӑн аллинчи шур лашан ылтӑнпа илемлетнӗ йӗвенӗ хӗвел ҫинче ялкӑшрӗ.
Пӑлхар ҫар ҫынни пӗтни // Андрей Чэн. Анрей Чэн. Пӑлхар ҫар ҫынни. Шупашкар: «Ҫӗнӗ вӑхӑт», 2020 — 100 с.
Ир енне хавасланса хӗвел тухнине кӗтсе илетчӗ те хӗвел пайӑркисем вылякан Атӑлта шыва кӗрсе тасалсан, каҫчен канма выртатчӗ.
Кашкӑр ҫури — Хура ҫӑлтӑр // Андрей Чэн. Анрей Чэн. Пӑлхар ҫар ҫынни. Шупашкар: «Ҫӗнӗ вӑхӑт», 2020 — 100 с.