Шырав
Шырав ĕçĕ:
Унӑн пичӗ-куҫӗ хӗвелпе пиҫсе хуралса кайнӑ.
4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Ҫак вӑхӑтра пӳлӗме кая юлнӑ хӑна ҫитсе кӗрет; ку — ытлашши ҫӳллӗ мар, хыткан этем, пысӑк хура куҫлӑ ҫамрӑк, хӗвелпе шупка-хӗрлӗ тӗс пусичченех пиҫсе кайнӑскер, Царицын ӗҫтӑвкомӗн председателӗ Яков Зиновьевич Ерман пулнӑ.
2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Центртан ҫеҫ темиҫе урам — кӑшт-кашт чулпа виткеленӗскерсем, ҫӑмӑр чухне шыв ҫуркаласа каяканскерсем, хӗвелпе ҫурса хӑршӑлнӑскерсем — Атӑлӑн ҫӳпӗлесе пӗтернӗ ҫыранӗ енне, пароход пристанӗсем патне, складсем патне, хӑмапа ҫапса тунӑ балагансем патне, кваспа, сушкӑпа, типӗтнӗ воблӑпа, табакпа, хӗвелҫаврӑнӑшпа сут тӑвакан лавкасем патне тухаҫҫӗ.
1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Унӑн хушка ҫамкаллӑ турӑ лашине паянхи пысӑк праҫник ячӗпе тап-таса хырчӑкласа тасатнӑ, урисене чӗркуҫҫи таран — ахаль йышши пир ҫук пирки — марлӗ бинтӑпа ҫыхса янӑ; хӗвелпе пиҫнӗ, вӑйлӑ, яштака боецсем хӑйсен тарпа тунхӑрланса хытнӑ кӗпи ҫухисене ҫак аслӑ праҫник ячӗпех тирпейлӗн тӳмелесе, пилӗкӗсене пиҫиххи ҫыхса янӑскерсем — командарм тавра таччӑн кӗпӗрленсе тӑраҫҫӗ; унӑн лаши — хӑлхисене вылятса, пуҫне суллакаласа, салтаксем ҫине тутинчи кӑпӑка пӗрӗхтерсе, тапӑртатса тӑрать.
4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Иван ун хыҫҫӑн, хӗвелҫаврӑнӑш пек, пуҫне пӑрса ҫавӑрать, ҫапах та, Агриппинӑн хӗвелпе пиҫнӗ тӗксӗм пӗҫҫине, ҫурӑлнӑ юбки витӗр вӗлтлетсе курӑнаканскерне, асӑрхамасӑр хӑварма тӑрӑшать.
2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Теприсем, вилмеллех ывӑнса, хӗвелпе пиҫсе кайнӑскерсем — хӑшӗ куҫӗсене аллипе хупласа, хӑшӗ пуҫне чышки ҫине хурса лараҫҫӗ.
4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Кӑна хирӗҫ Иван Прохватилов труках тавӑрмарӗ, — унӑн пӗчӗкҫӗ ҫӑварӗ уҫӑлчӗ те тӑп тытса ҫыртнӑ ҫирӗп, шурӑ шӑлӗсем курӑнчӗҫ; хӑй Миколай ҫине мӑшкӑланӑ пек тинкерсе пӑхать, хӗвелпе пиҫсе хуралнӑ ури пӳрнисем вӗриленнӗ тӑпрана тӑрӑнса кӗнӗ.
3 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Хӗрӗ, тилкеписене туртса карӑнтарчӗ те, хура куҫхаршиллӗ, хӗвелпе куштӑрканӑ сӑн-питне Алешка енне ҫавӑрса, ун ҫине сулхӑнрах куҫӗпе тинкерсе пӑхрӗ.
1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Урана тӑхӑнмалли пушмак тӗпне йывӑҫ путуш ҫапрӑм, пушмак кивелсе ҫитсен, хӗвелпе типӗтнӗ еху тирӗнчен хамах ҫӗнӗ пушмак ҫӗлетрӗм.
Вуннӑмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Вӗсем хӗвелпе уйӑх мӗнле ҫаврӑннине те, вӗсем хыҫҫӑн тӗттӗмленнине те аванах пӗлеҫҫӗ.Они достаточно хорошо знакомы с движением этих двух светил и понимают природу затмений.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Ҫулталӑк шутне вӗсем хӗвелпе уйӑх ҫаврӑннӑ май уйӑх тӑрӑх шутласа пыраҫҫӗ.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Унтах эпӗ пӗр астронома тӗл пултӑм, вӑл король ҫурчӗ ҫинчи пысӑк флюгер ҫине хӗвелпе усӑ курмалли сехет вырнаҫтарса лартасшӑн.Там же был астроном, затеявший поместить солнечные часы на большой флюгер ратуши.
Пиллӗкмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Ку ҫӑлтӑр пирӗнтен Хӗвелпе танлаштарсан 1 700 пин хут инҫетре иккен!Оказалось, что эта звезда примерно в 1700 тысяч раз дальше от нас, чем Солнце!
Ҫӑлтӑрсем пирӗнтен мӗн инҫӗшӗнче? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Уйӑх Хӗвелпе Ҫӗр варрин тӳрӗ йӗрӗнчен кӑшт аяккарахран иртет пулсан, пӗтӗмӗшпе тӗттӗмленмест.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫавӑнпа та Хӗвелпе Уйӑх пире пӗр тан пек курӑнаҫҫӗ, хӑшпӗр чухне Уйӑх кӑшт пысӑкраххӑн курӑнать.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвелӗн урлӑшӗ Уйӑх урлӑшӗнчен 400 хут пысӑк, Уйӑх, Хӗвелпе танлаштарсан, пирӗнтен 400 хут ҫывӑхарах тӑрать.Поперечник Солнца в 400 раз больше поперечника Луны, зато Луна в 400 раз ближе к нам, чем Солнце.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Кӗркуннен юлашки уйӑхӗн пӗрремӗш кунӗнче Хӗвелпе Уйӑх кӗтмен ҫӗртен тӗл пулнӑ.В последний месяц осени, в первый день месяца Солнце и Луна вопреки ожиданиям встретились.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвелпе Юпитер Ҫӗртен пӗр еннелле пулсан, туртӑм вӑйӗ тата ытларах ӳсет: Ҫӗре хӑй ҫумне туртса тӑма Юпитер Хӗвеле самаях пулӑшать.
Нептун // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвелпе ҫуталса тӑракан Юпитер питӗ пысӑк мӗлке парса тӑрать.Юпитер, освещенный Солнцем, отбрасывает от себя огромную тень.
Юпитер // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Марспа Хӗвел хушши Ҫӗрпе Хӗвелтен пӗрре ҫурӑ хут аяккарах, Хӗвелпе вӑл Ҫӗртен икӗ хут сахалтарах ӑшӑнать.
Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.