Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

тунӑ (тĕпĕ: ту) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫав ҫулсенче вӑл творчествӑллӑ ӗҫре малтанхи утӑмсем тунӑ, ҫырма тытӑннӑ.

В те годы он предпринял первые шаги в творческой работе и начал писать.

А. И. Герцен // Н. Г.. Тӑван Атӑл. — 1962. — № 2. — С. 79

Унтан пӗрин умӗнчен тата теприн хыҫӗнчен хура тӑхланранах тунӑ икӗ пысӑк шар М₁ тата М₂ пӗр пек хушӑна ҫывхартса пынӑ.

Куҫарса пулӑш

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

D ҫипрен стержень ҫакса янӑ та унӑн вӗҫӗсем ҫумне хура тӑхланран тунӑ икӗ пӗчӗк шарик m₁ тата m₂ вырнаҫтарса лартнӑ.

Куҫарса пулӑш

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Чи малтанхи опыта Кавендиш тунӑ.

Куҫарса пулӑш

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Ҫак япаласем пӗр-пӗрне туртса тӑнин законӗпе пӗлӗт ҫинчи япаласен движенийӗсем тӗлӗшпе пулакан мӗнпур шутлавсене тунӑ чух усӑ кураҫҫӗ, ҫапла шутласа кӑларнисем вара сӑнанисемпе лӑпах пӗр пек пулаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Таблицӑсене тӳрлетме кирлӗ пулнӑ, ӗмӗр астрономи ыйтӑвӗсемпе питӗ интересленнӗ, ҫак интереса пула ҫутҫанталӑк мӗнле тытӑнса тӑни ҫинчен ҫӗнӗ теори пуҫланса кайнӑ; ҫак теорие Польша астрономӗ Коперник (1473 — 1543) тунӑ.

Таблицы нуждались в исправлении, век проявлял большой интерес к вопросам астрономии, и в силу этого интереса возникла новая теория о состоянии природы; эту теорию создал польский астроном Коперник (1473 — 1543).

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Ҫак вӗрентӳ тӑрӑх, ҫын вӑл — тӗнче центрӗ тата тӗллевӗ; ҫутҫанталӑкра пурне те — чӗрчунсене, ӳсен-тӑрана тата органически мар ҫутҫанталӑка пӗр этемшӗн кӑна тунӑ пулать.

Согласно этому учению, человек — это центр и цель мира; получается, что все в природе — животные, растения и неорганическая природа созданы только для одного человека.

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Ҫулталӑк вӑрӑмӑшне чи малтан шутласа кӑларассине, малтанхи календаре тӑвассине тата пӗлӗтри ҫутатакан япаласене сӑнаса тӗпчессине чи малтан производительнӑй ӗҫсем чи вӑйлӑ аталаннӑ ҫӗршывсенче тунӑ; авалхи вӑхӑтра ҫакнашкал ҫӗршывсем — ҫӗрӗҫӗ ытларах аталаннӑ ҫӗрте, аслӑ юханшывсен айлӑмӗнче: Нил тӑрӑхӗнчи Египетра, Тигрпа Евфрат тӑрӑхӗнчи Месопотамире, Инд ҫинчи Индире, Желтӑй тата Голубой шывсем тӑрӑхӗнчи Китайра пулнӑ.

Самый ранний подсчет продолжительности года, составление первоначального календаря и наблюдение за небесными светилами производились в наиболее развитых странах с ранним развитием производительного труда; в древности подобные страны — там, где более развито земледелие, в долинах великих рек: в Египте вдоль Нила, в Месопотамии по Тигру и Евфрату, в Индии вдоль Инда, в Китае было в районе Желтой и Голубой реки.

V. Пӗтӗм тӗнчери туртӑм законӗ // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Питӗ хӑвӑрт ҫавӑрӑнакан япалан свойствипе усӑ курса, гирокомпас текен прибор тунӑ, ку приборпа пространствӑра меридиан чӑннипе хӑш еннелле кайнине пӗлеҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

5. Авӑнакан хулӑран тунӑ кӑшӑл ҫавӑрӑнни.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Сеткӑллӑ стенкӑран тунӑ центрифугӑпа пыла карасран уйӑрнӑ чухне, сахӑра шывран уйӑрнӑ (сахӑра типӗтнӗ) чухне, шыва йӗпе пуставран е кӗпе-тумтиртен уйӑрнӑ чухне т. ыт. чухне те усӑ кураҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Пӗчӗк урапин центрӗнче тӗрлӗ приборсен стерженӗсене лартма ӑрасна йӑва тунӑ.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

В положение ҫав тери сахал t вӑхӑтран А положенипе питӗ ҫывӑх илнӗ; ӳкерчӗк лайӑхрах курӑнмалла пултӑр тесе ҫеҫ АВ пӗкке самаях пысӑк тунӑ.

Куҫарса пулӑш

IV. Ҫавӑрӑнса куҫни // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Шарсемпе тунӑ опыт.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Сӗтел ҫине картонран тунӑ, варрине булавка тирсе лартнӑ пӗчӗк ҫаврашка хурӑр та, ҫак ҫаврашка ҫумне ҫыпӑҫтарса лартмаллах ҫывӑха мар ҫип туплашки вырнаҫтарса тытӑр, булавка туплашка шӑтӑкӗ ӑшне кӗтӗр; унтан туплашкан ҫӳлти шӑтӑкӗнчен, 123 ӳкерчӗкре кӑтартнӑ пек, питӗ хытӑ вӗрме тытӑнӑр.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Картон ҫаврашкапа тата туплашкапа тунӑ опыт.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Пульверизаторпа тунӑ опыт.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Хӑвӑртлӑх пысӑкланса пыракан вырӑнта шӗвеке е газа куҫаракан вӑйӑн пысӑк пайӗ хӑвӑртлатнӑ ҫӗре каять, пӗчӗк пайӗ — пусӑм тунӑ ҫӗре.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Опыт тӑрӑх тунӑ чертежран ҫакӑн пек вывод тума пулать: трубка тӑрӑх улшӑнман хӑвӑртлӑхпа юхса тӑракан шӗвекри (е газри) пусӑм чакни трубка вӑрӑмӑшӗпе тӳрӗ пропорциллӗ.)

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Ҫакӑн пек опытсем акӑ мӗн кӑтартса панӑ: чи пысӑк сопротивлени тул еннелле уҫӑ тӑракан пушӑ ҫурчӑмӑрӑн, 5-пе паллӑ тунӑскерӗн, чи пӗчӗк сопротивлени 7-пе паллӑ тунӑ япалан пулать.

Куҫарса пулӑш

III. Гидро- тата аэродинамика // А.И. Иванов, Николай Степанов. Соколов И. И. Физика курсӗ. 1-мӗш пайӗ: Механика: вӑтам шкулӑн 8-мӗш класӗ валли / И. И. Соколов ; А. И. Ивановпа Н. С. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 196 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех