Шырав

Шырав ĕçĕ:

ҫавӑн (тĕпĕ: ҫав) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Унсӑр пуҫне Дарфурта нилпа сахара таврашӗнчи ытти халӑхсем те пурӑннӑ: загава, масалитсем; ҫавӑн пекех арапсемпе баггарӑсен (арапла ӗне кӗтӳҫӗсем тенине пӗлтернӗ) несӗлӗсем.
Кроме того в Дарфуре жили другие представители группы нило-сахарских народов: загава, масалит; а также потомки арабов, баггара, что по-арабски значит «пастухи коров».

Дарфур султанлӑхӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0% ... 1%85%D3%97

Ҫавӑн пекех «Искатель» журналта вӗсем кун ҫути курнӑ.
и журнале «Искатель».

Рысс Евгений Самойлович // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1% ... 0%B8%D1%87

Кунта Тврдош мӑнастирӗ (XV ӗмӗр) вырнаҫнӑ, Хумхыҫпа Герцеговина тата Тинӗсҫум епархисен центрӗ шутланать, кунта ҫавӑн пекех Мрконичи ял пур, унта Сӑваплӑ Василий Острожский ҫуралнӑ.
Здесь находятся монастырь Тврдош (XV век) — центр епархии Захумско-Герцеговинской и Приморской, а также село Мрконичи, где родился Св. Василий Острожский.

Требине // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1% ... 0%BD%D0%B5

Ҫавӑн пекех хула варринчех католиксен Турамӑш ҫуралнин соборӗ (XX ӗмӗр пуҫламӑшӗ) тата Кивӗ хулара 1992–1995 ҫҫ. вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче аркатнӑ, 2005 ҫул тӗлне кӑна мӑсӑльман-бошняксене ҫӗнетсе тавӑрса панӑ Осман-паша мичечӗ (XVIII ӗмӗр) пур.
Также в самом центре города находится католический собор Рождества Богородицы (начало XX века) и мечеть Осман-паши (XVIII век) в Старом городе, разрушенная во время войны 1992—1995 гг. и только к 2005 г. восстановленная и возвращенная мусульманам-бошнякам.

Требине // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1% ... 0%BD%D0%B5

Пахчара «пӗлтерӗшлӗ йывӑҫ» статуслӑ чылай йывӑҫ (вӗсене ятарлӑ кӑтартмӑшсемпе палӑртнӑ) лартса тухнӑ, ҫавӑн пекех клумбӑсенче тӗрлӗ йышши чечек нумай.
В саду высажены множество деревьев, имеющих французский статус «примечательное дерево» (они отмечены соответствующим указателем), а также большое разнообразие цветов в клумбах.

Тюильри (сад) // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1% ... %B0%D0%B4)

Ҫавӑн пекех тата ССР Союзӗнче сывлӑш ҫулӗсем те тӗрлӗ еннелле каяҫҫӗ.
А также в СССР в разные стороны расходятся воздушные пути.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑн пек каналсем чавса Атӑл шывне тахҫанах Балтика тинӗсӗпе ҫыхӑнтарнӑ.
Так, Волга с помощью каналов уже давно соединена с Балтийским морем.

Таса вӑрмансем, таса йывӑҫсемпе ҫӑлкуҫсем, таса выльӑхсем, ырӑ сывлӑшсемпе усал сывлӑшсем, уйӑха хисеплени, ӗҫе пуҫӑннӑ чух парнесем кӳресси — ҫав тӗшмӗшсем пурте свансен хуҫалӑхне нумай сиен кӳнӗ, ҫавӑн пек тӗшмӗшленесси вӗсен авалхи йӑларан юлнӑ.
Священные рощи, священные деревья и источники, священные животные, добрые и злые духи, почитание луны, жертвоприношения при начале работ — все эти пережитки старины много вреда приносили хозяйству сванов.

Сванетире // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Темиҫе ӗмӗр ӗлӗкрех вӗсен пурӑнӑҫӗ мӗнле пулнӑ, революци пуличченех вӗсем ҫавӑн майлах пурӑннӑ.
До самой революции их жизнь оставалась такой же, как и несколько веков назад.

Кавказри горецсем мӗнле пурӑнаҫҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӗр темӗн пысӑкӑш чул, ту ҫинчен йӑванса аннӑ чухне, чулсӑрт ванчӑкӗсем ҫумне пырса тӑрӑннӑ та, ҫавӑн айӗнче пысӑк шӑтӑк пулса тӑнӑ.
Огромный камень, задержанный при падении с гор другими обломками скал, служил ему и стенами и потолком.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑн пек шӑварнӑ пирки ҫеҫ кунта сӗтеклӗ курӑксем, тутлӑ шӑршӑллӑ шултӑра чечексем ӳсеҫҫӗ.
Только благодаря орошению здесь сочные травы с крупными ароматными цветами.

Ҫавӑн пек шывсем чулсӑртсем хушшипе ҫурса тухса пит тарӑн ту хушӑкӗсем тӑваҫҫӗ; ун пек тарӑн ту хушӑкӗсен айккисем пит чӑнкӑ пулаҫҫӗ.
Такие потоки прорывают в скалах глубокие ущелья с крутыми, отвесными склонами.

9. Тусем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑн пек ҫӳллӗ ҫӗрте никам та пурӑнмасть.
Никто не живет на такой высоте.

Тусем кирек мӗнле зонӑра пулсан та, вӗсен ҫутҫанталӑкӗ ҫӳлерех хӑпарнӑҫемӗн улшӑнса пырать; мӗн чухлӗ ҫӳллӗрех, ҫавӑн чухлӗ сивӗрех пулать.
В какой бы зоне ни находились горы, их природа меняется с высотой: чем выше, тем холоднее.

Ҫавӑн пек ӳссе ларнӑ вӑрман витӗр пуртӑсӑр е лайӑх кинжалсӑр тухма та ҫук: утмассерен йӗпписем тумтиртен ҫакланаҫҫӗ, ӳте тарӑн тиреҫҫӗ.
Сквозь такие заросли без топора или хорошего кинжала не проберешься; колючки цепляются за платье и глубоко вонзаются в тело при каждом движении.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сӑмахран, плющ ҫавӑн пекскер.
Таков, например, плющ —

Ҫавӑн пек ӳсентӑрансем ҫу вӑхӑтӗнчи вӑрӑм шӑрӑхсенчен те, хӗлле тӑмсем ӳккеленинчен те хӑрамаҫҫӗ.
Таким растениям не страшны ни продолжительный зной летом, ни легкие заморозки зимой.

Ҫавӑн пирки те кунта темӗн пысӑкӑш тухӑҫлӑ ҫӗр лаптӑкӗсем ҫине хаклӑ ҫӗрмамӑкне акма пушанчӗҫ.
Огромные пространства плодородных земель освободились здесь благодаря этому для посева ценного хлопка.

Пушӑ хирсен зонинче хуҫалӑх епле аталанать тата халӑх пурӑнӑҫӗ мӗнле лайӑхланса пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шывӗ мӗн чухлӗ нумайрах пулнӑ, влаҫӗ те ҫавӑн чухлӗ ытларах пулнӑ.
Чем больше было воды, тем больше власти.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен пушӑ хирсен зонинчи халӑх мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Днепр шывне пайӑн-пайӑн йывӑҫ хӳмесемпе пӳлсе илсе, шывне уҫла-уҫла кӑларса тӑкмалла пулнӑ: ҫавӑн пек хӳмесем ӑшӗнче вара рабочисен яланах шикленсе ӗҫлемелле пулнӑ: шавласа юхакан шыв, хӳмесем ӑшне кӗрсе кайса, пӗтӗм ӗҫе тата ӗҫлекенсене хӑйсене те пӗр самантрах пӗтерсе хума пултарнӑ.
Приходилось отгораживать по частям реку деревянными перемычками (загородками), выкачивать из них воду и работать в таких перемычках под постоянной угрозой, что бушующие потоки воды ворвутся внутрь и уничтожат и всю работу и самих работающих.

Днепр ҫинчи электричество станцийӗ (Днепрогэс) // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика