Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ҫавӑнпа та «Али паттӑр», «Упа хӑлха», «Аван», «Типӗ ҫырма паттӑрӗ» евӗр тата ытти паттӑр юмахӗсене кӗнекене кӗртмерӗмӗр.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Кӗнекене редакциленӗ чухне вара, вӗсен чӗлхине те, ытти юмахсен чӗлхине пӗрпеклетес шутпа, литературӑлатма йышӑннӑ».но впоследствии было решено для единообразия стиля все сказки подвергнуть литературной обработке.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Унсӑр пуҫне ЧПГӐИ ӑслӑлӑх архивӗнчи ытти пайсенче упранакан алҫырусене те пӑхса тухнӑ.Кроме того, просмотрены рукописи, хранящиеся в других отделах НА ЧГИГН:
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Кунта ҫакна та палӑртса хӑварма пулать: пушкӑрт, балкар, карачай, осетин тата туллӑ-сӑртлӑ вырӑнсенче пурӑнакан ытти халӑхсен фольклорӗнче каччӑ (ывӑл) ту хысакӗнчен ҫуралса тухни ҫинчен калакан мотив анлӑ сарӑлнӑ.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Ытти текстсенче ача тӗлӗнтермӗш майсемпе ҫурални тӗрлӗрен пулать: яшкалӑх ҫӑнӑхӗнчен тунӑ этем кӗлеткинчен («Яшкалӑх паттӑр»), вӑрмантан илсе килнӗ ӑвӑса пуртӑпа касса тунӑ кӗлеткерен («Антей паттӑр ҫинчен»), старике хӗненӗ хыҫҫӑн хуҫӑлса пӗтнӗ туя татӑкӗсенчен («Туй Тупала», «Туя паттӑр»), Турра хытӑ кӗлтунипе («Лазар Лазарчпа Иван Иванч патша»), виҫӗ ҫул чухӑн-мӗскӗнсене пурлӑхне парса тӑнӑ хыҫҫӑн («Мӑн Ҫӑпата юмаххи»), шывпа вӗретсе ӗҫнӗ вӑрманти курӑкран («Вархонь ҫӗленсемпе ҫапӑҫни»), ҫинӗ пӑрҫаран («Пӑрҫа паттӑр»), лаххана пӑрахнӑ чуста татӑкӗнчен («Чуста паттӑр»), старик ӗнси ҫине тухнӑ ҫӑпанран («Ҫӑпан паттӑр») т. ыт. те.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Н. Зарипов: «Ытти халӑхсенни пекех, пушкӑрт паттӑр юмахӗсенче пулӑ ҫинӗ хыҫҫӑн хӗрарӑм пӗтӗленни ҫинчен калакан мотив тӗпре. Ҫак мотива М.Х. Мингажетдинов пулӑ кульчӗпе ҫыхӑнтарать, урӑхла каласан, пулла ҫынсем тотем вырӑнне хунӑ», — тесе ҫырать.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Чике старик хур сухал (ытти тӗрӗк халӑхӗсен юмахӗсенче: иргаил, гифрит, ифрит т. ыт. те) сӑнарӗ вырӑс юмахӗсенчи «мужичок с ноготок, борода с локоток» текен героя ҫывӑх илтӗнет.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Ҫавӑнпа ушкӑнланӑ чухне тӗп ӗҫ-пуҫ хӑш сюжет йӗрӗпе ытларах аталаннине мала хутӑмӑр, ытти текстсенчен уйрӑларах тӑракан паттӑр юмахӗсене хӑйсене пӗр пӗчӗк ушкӑн туса хӑвартӑмӑр.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
А.К. Салмин ӗҫӗсене танлаштаруллӑ-историллӗ меслетпе тишкерни уйӑрса тӑрать, ҫавӑнпах чӑваш паттӑр юмахӗсене ытти тӗрӗк халӑхӗн сӑмахлӑхӗнчи паттӑр юмахӗсемпе тата тӗрӗксен паттӑрлӑх эпосӗпе ҫума-ҫум лартса пӑхнине пӗрре мар куратпӑр.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Унсӑр пуҫне, чӑваш юмахӗсенчи паттӑр мӗнле-мӗнле асамлӑ мелсемпе ҫуралнине тишкерет, ҫавӑн ҫинчен калакан мотив типологийӗсене уҫса парать, курӑмлӑ тӗслӗхсем илсе кӑтартать, ытти халӑх сӑмахлӑхӗнчи текстсемпе танлаштарать.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
«Египет, инди, монгол, китай, иран, вавилон, славян тата ытти халӑх пекех, чӑвашсем те шыва нумай пуҫлӑ (виҫӗ, ултӑ, тӑхӑр, вун икӗ) ҫӗлен-аҫтаха сӑнарӗпе танлаштарни» пирки каланӑ.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Уйрӑмах ӑнлантарусемпе нумай ӗҫленӗ: кашни текста кам, хӑҫан, ӑҫта, мӗнле ҫырса илнине кӑтартнӑ; ӑна Н.П. Андреев кӑтартмӑшӗнчи хӑш сюжет номерӗпе тӳр килнине палӑртнӑ; юмах тӗп шухӑшне уҫса панӑ, хӑш-пӗр юмах ытти халӑх хушшинче мӗн тери анлӑ сарӑлнине асӑрхаса иртме, вӗсене танлаштарса пӑхма тӑрӑшнӑ; кивелнӗ сӑмахсене ӑнлантарнӑ.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Кунта пирӗншӗн тӗпчевҫӗ «Йӑван паттӑр», «Али паттӑр», «Хӗвелпе уйӑха тыткӑнран хӑтарни» тата ытти ҫакӑн йышши паттӑр юмахӗсенче чӑваш эпосӗн тӗпренчӗкӗсем упранса юлнине асӑрхани уйрӑмах хаклӑ.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
«Ӗлӗкхи чӑваш халӑх юмахӗсем ҫинчен» статьяра чӑваш юмахӗсене кам-кам пуҫтарни ҫинчен ҫырать, ҫак хайлавсен чӗлхе хӑйне евӗрлӗхне асӑрхать, «асамлӑ юмахсенче мифологилле элементсем (ҫӗленсемпе ҫапӑҫакан паттӑрсем, ҫӗр айӗнчи патшалӑх тата ытти ҫинчен каласа пани) сыхланса юлни» пирки калать.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
ХХ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче ҫӗршыври йывӑр лару-тӑрӑва пула юмах пуххисем кӑна мар, ытти кӗнекесене пичетлесе кӑларас ӗҫ те кӑткӑсланать, экспедицисене кайса халӑх сӑмахлӑхне пухасси те чарӑнса ларас патнех ҫитет.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Ҫакӑн хыҫҫӑн иртнӗ ӗмӗрӗн 30-мӗш ҫулӗсенче умлӑ-хыҫлӑн чӑваш юмахӗсен тата ытти пуххисем тухаҫҫӗ, вӗсен шутӗнче ҫаксене асӑнма пулать: «Детские сказки», «Ачасен юмаххисем», «Чувашские сказки», «Ача-пӑча юмахӗсем».
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Чӑвашсем хушшинче 1908 ҫулхи январьччен пурӑнса вӑл ӗлӗкхи Чӗмпӗр кӗпӗрнинчи Таяпапа Улхаш ялӗсенче тата хальхи Чӑваш Республикинчи Шупашкар районӗнчи Вомпукассипе Пысӑк Карачурара, Чантӑрта, Сӗнтӗр районӗнчи Пушкӑрт ялӗнче юрӑсем, юмахсем (50 юмах, вӗсем хушшинче хӑйне евӗр 4 паттӑр юмахӗ пур) тата ытти сӑмахлӑха ҫыраҫыра илнӗ.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Вӑл 1900 ҫулта ӗлӗкхи Самар кӗпӗрнинчи Бугуруслан уесӗнчи Ҫӗн Якал ялӗ таврашӗнче виҫӗ уйӑх хушши пурӑнса ытти фольклор материалӗпе пӗрле 37 юмах ҫырса илнӗ (вӗсем хушшинче икӗ паттӑр юмахӗ пур).
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.
Тӑван халӑхӑн ӑс-хакӑл культурине упраса хӑварас, ҫав пуянлӑхпа ытти халӑх вулаканӗсемпе тӗпчевҫисене паллаштарас тӗллевпе Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ 40 томран тӑракан фольклор пуххине хатӗрлеме тытӑнчӗ — вӑл харӑсах икӗ чӗлхепе тухса пырӗ.
Редколлегирен // ЧПГӐИ. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 4с.
Унсӑр пуҫне электронлӑ карттӑсем илсе пыма, ҫул-йӗрсене йӗркелеме, ҫӑмӑллӑхлӑ рецептсем ҫырса пама, ытти больницӑсенчи специалистсемпе телемедицина консультацийӗсем ирттерме май пур.
Уфари пысӑк больницӑсенчен пӗри нацпроекта пула 40 компьютер илнӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... ln-3352953