Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Ҫак мероприятие район ертӳҫисемпе уява килнӗ хӑнасем, Хӗрлӗ Чутай салинче тата районта пурӑнакансем хутшӑнӗҫ.

Куҫарса пулӑш

Ентешӗмӗрсем, килсе курсамӑр уява! // Пирӗн пурнӑҫ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/419-e ... am-r-uyava

Часах Инедеркин лейтенанта Германири Бранденбург ҫӗрӗ ҫинчи Карлистэиль ялӗ ҫывӑхӗнче пытарни пирки калакан хыпар килнӗ.

Куҫарса пулӑш

73 ҫул иртсен… // А.КАРПОВА. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/1484- ... -ul-irtsen

Яков Инедеркин вилни пирки калакан «хура хут» мӑшӑрӗ патне 1945 ҫулхи апрель уйӑхӗн вӗҫӗнче, Ҫӗнтерӳччен темиҫе кун малтан, килнӗ.

Куҫарса пулӑш

73 ҫул иртсен… // А.КАРПОВА. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/1484- ... -ul-irtsen

Унтан килнӗ хурав тӑрӑх, Николай Федотов вӑрҫӑра пулман пек курӑнать.

Куҫарса пулӑш

Мухтав орденне тивӗҫнӗ // Сергей БАРИНОВ. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/3544- ... enne-tiv-n

Чурасемпе суту-илӳ тӑвас тӗлӗшпе султансем кӑна пултарнӑ, вӗсемех ытти ҫӗрсенчен килнӗ сутӑҫсенчен хырҫӑ пухнӑ, Египетра сутӑннӑ чурашӑн пошлина илнӗ.

Султаны обладали монопольным правом работорговли, собирали налоги с прибывших торговцев и экспортные пошлины с рабов, продаваемых в Египте.

Дарфур султанлӑхӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0% ... 1%85%D3%97

Пысӑках мар улшӑнусем пулнӑ пулин те — XV Людовик вӑхӑтӗнче аллейӑсен сӑнӗ улшӑннӑ, Революци вӑхӑтӗнче чечексем вырӑнне газон сарнӑ, Марли паркӗнчен кӳлепесене куҫарса килнӗ (хальхи вӑхӑтра вӗсенчен чылайӑшӗ Луврта вырнаҫнӑ) — ҫаксем пурте паркӑн тулаш аспектне кӑна улӑштарнӑ, вӗсем Ленотр палӑртнӑ тӗп шухӑша улӑштарман.

Небольшие изменения — рисунок аллей при Людовике XV, замена цветов газоном при Революции, перевезённые из парка Марли статуи (в настоящее время большинство из них находится в Лувре) — всё это изменило внешний аспект парка, но оставило неизменной задуманную Ленотром структуру.

Тюильри (сад) // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1% ... %B0%D0%B4)

Ҫавӑнпа та ун хыҫҫӑнхи чылай практиксем кунта, Асура ҫӗр хӑвӑлӗн пиллӗхӗ питӗ вӑйлине пӗлсе, медитацилеме килнӗ.

Поэтому многие последующие практикующие приходили сюда медитировать, зная о том, что пещера Асура обладает огромной силой благословения.

Парпинг // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0% ... 0%BD%D0%B3

Пысӑк магазин алӑкӗ умӗнче аула тӗрлӗрен таварсем тиесе килнӗ грузовик тӑрать.

У дверей большого магазина стоял грузовик, привезший в аул всевозможные товары.

Кавказ тӑвӗсем хушшинче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ытти тропикҫум облаҫӗсенчен илсе килнӗ ӗмӗр симӗс йывӑҫсенчен кунта хыт тирлӗ тата ырӑ шӑршӑллӑ ҫулҫӑллӑ лавра, оливка йывӑҫӗ тата пирамида евӗрлӗ ӳсекен лӑсӑллӑ йывӑҫсем — кипариссем аван ӳсеҫҫӗ.

Особенно хорошо развиваются здесь некоторые вечнозеленые деревья, вывезенные из других подтропических областей:

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

1917 ҫулхи Октябрь килнӗ.

Пришел Октябрь 1917 г.

Ленин Шатури // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шыв тӑрӑх сулӑпа килнӗ пӗренесене ҫӗклекен машинӑсем вӗсене шывран хуллен кӑлараҫҫӗ те йӑтса хӑпартаҫҫӗ, вара йывӑҫӗпех лайӑх вырнаҫтарса хураҫҫӗ.

Подъемные машины медленно вынимают из воды, поднимают кверху и аккуратно складывают целые деревья, приплывшие плотами по реке.

Архангельск порчӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫимелли продуктӑсене мӗн май килнӗ таран пурне те вырӑнтах тумалла.

Необходимо все, что возможно, из продуктов питания производить на месте.

Тайгари ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Патша вӑхӑтӗнче кайӑкҫӑсем тискер кайӑка мӗнле май килнӗ ҫапла тытнӑ, тайгара мамӑк тирлӗ тискер кайӑк пуянлӑхне пӗтерсе пынӑ.

В царское время охотники били зверя как попало, истребляли пушное богатство тайги.

Кайӑк тир хуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсем апат-ҫимӗҫ, строительство материалӗсем тата ытти тавара илсе килнӗ.

Они привезли продовольствие, строительные материалы и другие грузы.

Анадырь историйӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0% ... 0%B9%D3%97

Пур ҫӗрте те колхозсенчен килнӗ ненецсем нумай ҫӳреҫҫӗ.

Повсюду ходит много ненцев из колхозов.

Нарьян-Мар — ненецсен хули // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кино ҫывӑхӗнче тата урамсем тӑрӑх ярмаркӑна килнӗ ненец ҫамрӑкӗсем хаваслӑн утса сӳреҫҫӗ.

Возле кино и по улицам весело шагает приехавшая на ярмарку ненецкая молодежь.

Нарьян-Мар — ненецсен хули // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шыв хӗрринчи луораветлансен пӗтӗм пурӑнӑҫӗ ӗлӗкхи вӑхӑтра тинӗс ҫинче промысла епле пынинчен килнӗ.

В прежнее время от удачи морского промысла зависела вся жизнь береговых луораветланов.

Луораветлансем (чукчасем) // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундра тӑрӑх куҫса ҫӳрекен халӑх пурӑнӑҫӗ ӗлӗк таврари хаяр ҫутҫанталӑкран нумай килнӗ.

Жизнь кочевого населения тундры прежде находилась в большой зависимости от окружающей его суровой природы.

Тундрӑри халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Геройсене Ленинграда илсе килнӗ, унтан вара вӗсем хӗрлӗ столицӑна — Мускава килнӗ.

Герои были доставлены в Ленинград, а оттуда прибыли в красную столицу — Москву.

«Ҫурсӗр полюсӗ» поляр станцийӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Мускавран радио тӑрӑх: сире пулӑшма самолетсемпе дирижабльсем тата «Красин» ледокола яратпӑр, текен хыпар килнӗ.

Приходит по радио известие из Москвы, что высылаются на помощь самолеты, дирижабли и ледокол «Красин».

«Челюскин» похочӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.