Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ваня пире кӑнтӑр, хӗвелтухӑҫ тата хӗвеланӑҫ енсем ӑҫтине кӑтартса пачӗ.Ваня стал лицом к северу и показал нам, где юг, восток и запад.
Хӗвел тӑрӑх тӗп енсене эпир епле тупни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫак енсене кӗскен ҫапла паллӑ тӑваҫҫӗ: ҫурҫӗр — Ҫ, кӑнтӑр — К, хӗвелтухӑҫ — ХТ, хӗвеланӑҫ — ХА.Кратко эти направления обозначаются так: север — С, юг — Ю, восток — В, запад — З.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫын темӗнле май ҫаврӑнса тӑрсан та, ҫурҫӗр, кӑнтӑр, хӗвелтухӑҫ, хӗвеланӑҫ енӗсем улшӑнмаҫҫӗ.Как бы человек ни поворачивался, направления на север, юг, восток и запад не меняются.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫурҫӗр, кӑнтӑр, хӗвелтухӑҫ, хӗвеланӑҫ енӗсем — тӗп енсем.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫапла тӑссан, сылтӑм алӑ хӗвелтухӑҫ енне, сулахай алӑ — хӗвеланӑҫ енне кӑтартать.Правая рука показывает направление на восток, левая рука — на запад.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Кусемсӗр пуҫне ҫынсем тата икӗ ен йышӑннӑ: пӗри — хӗвелтухӑҫ енӗ, тепри — хӗвеланӑҫ енӗ.Установили также еще два направления: направление на восток и направление на запад.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Сӑмах Иглин районӗнчи М-5 «Урал» трасса ҫинче, ҫавӑн пекех Уфана Хӗвеланӑҫ енчен улттӑмӗш ҫухрӑма каякан ҫул лаптӑкӗ ҫинчен пырать.
Пушкӑрт трассисенче - массӑллӑ тӗрӗслевсем // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... em-3416369
Аса илер-ха эппин Хӗвеланӑҫ ҫӗршывсенче чи лайӑх симфони оркестрӗ шутланнӑ «Симфони Он Зи Эйр» оркестрӑн хурлӑхлӑ историне.
Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.
Хӗвеланӑҫ енчен шур сурӑхӑн тин каснӑ сухӑрлӑ сарӑ ҫӑмӗ пек пӗлӗт куписем йӑваланаҫҫӗ.
7 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 83–127 с.
Ман тата хӗвеланӑҫ стена урлӑ кӳршӗ те пур, вӑл — Унтри.
Кӳршӗ // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 35–44 с.
Пӗррехинче вара ҫилӗ урӑхла, хӗвеланӑҫ еннелле, вӗрме пуҫланӑ тет.
Чикӗ леш енче // Александра Сергеевна. https://t.me/sergeyevnachavashla/263
Ҫил яланах хӗвеланӑҫ енчен хӗвелтухӑҫ еннелле вӗрнӗ тет.
Чикӗ леш енче // Александра Сергеевна. https://t.me/sergeyevnachavashla/263
— Эсир хулан тепӗр хӗрринче, хӗвеланӑҫ енче, пурӑнмастӑрччӗ-и вара?
I // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 306–337 с.
17-мӗш ӗмӗр тӗлне, сӑмахран, Хӗвеланӑҫ Европӑри чӗлхесем вырӑс чӗлхинчен вӑйлӑрах аталаннӑ чӗлхесем пулнӑ: тахҫанах литература чӗлхин шайне ҫитнӗскерсем, вӗсем ытларах ҫивӗчленнӗ, туптаннӑ.
Чӑваш чӗлхи аталанӑвӗн хӑш-пӗр ыйтӑвӗсем // И. А. АНДРЕЕВ. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 88–92 с.
17-мӗш ӗмӗртен пуҫласа вырӑс чӗлхине Хӗвеланӑҫ Европӑри чӗлхесенчен сӑмах йышлӑн кӗрсе пынӑ.
Чӑваш чӗлхи аталанӑвӗн хӑш-пӗр ыйтӑвӗсем // И. А. АНДРЕЕВ. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 88–92 с.
Пӗр хушӑ Етӗрнери педучилищӗре вӗрентсе пурӑнать те — 1939 ҫулта Совет Ҫарне каять, Хӗвеланӑҫ Украинӑна ирӗке кӑларнӑ ҫӗре хутшӑнать.
Поэт-салтак // Тӑван Атӑл. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 42-44 с.
Ҫав вӑхӑтра таҫта хӗвеланӑҫ енче, инҫетре-инҫетре, кушак куҫӗ пек ҫиҫӗм чӑлтӑртатрӗ, аслати хуллен хӑлтӑртатрӗ.
4 // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 35-61 с.
Хӗвел паҫӑрах аннӑ ӗнтӗ, симӗсрех кӑвак тӳпене хӗвеланӑҫ енче пӗр йӗпкӗн ҫӑлтӑр шӑтарма ӗлкӗрнӗ, анчах ҫанталӑк тӗттӗмленсех ҫитмен-ха, ҫурт-йӗрпе йывӑҫ кӳлеписем уҫӑмлӑнах палӑраҫҫӗ.
2 // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 35-61 с.
Хӗвеланӑҫ хӗрелет, Пирӗн юнпа пӗвенет.
Пӑшал сасси // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.
Тарас хӗвеланӑҫ енчен йывӑҫсем хӳттипе ҫӗрпӳрт патне пырса ҫитрӗ.
Хыпарсӑр мар // Сергей Юшков. Юшков С. П. Кӗрен кӳлӗсем: повеҫпе калавсем — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 112 с. — 86–93 с.