Шырав
Шырав ĕçĕ:
Макет ҫинче юханшыв та, вӑрман уҫланки те, ту тайлӑмӗсем те, шоссе те, ахаль ҫулсем те, сукмаксем те, ҫӑва та, пӗччен йывӑҫ та, тӗмсем те, канавсем те, ҫырмасем те пур.
5 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Кӗтмен ҫӗртен темле инкек сиксе тухсан та, Кларк аптрамӗ, вӑл мӗн тумаллине тӗплӗн шухӑшласа хунӑ, унӑн хастарлӑхӗ, нумай ҫулсем хушши вӗренни, чее пулни пур ӗҫе те татса парӗ.
4 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Ҫӗр, йывӑҫсем, сӑртсем, чулсем, тайлӑксем, ҫулсем — пурте юрпа витӗннӗ.
3 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Ирхине ирех, хӗвел тухичченех, ту-сӑрт ҫинчи сукмаксемпе ҫулсем тӑрӑх фурсемпе ҫуран ҫынсем анма тытӑнчӗҫ: фурсене вӑкӑрсем кӳлнӗ, колхозниксем ҫурӑмӗ хыҫне хӑва карҫинккасем ҫакнӑ, вӗсен ҫаккисене пиртен тунӑ.
1 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Зубавин шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫак ӗҫ ырантан кая юлмалла мар; вырсарникун ирхине ту-сӑртсем ҫинчи пӗтӗм ҫулсем тӑрӑх колхозниксем ҫуран та, лашапа та Яворти уяв пасарне кайма тытӑнаҫҫӗ.
1 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Нумай-нумай пиншер ҫулсем ҫавӑн пек ӗҫленӗ хыҫҫӑн чи малтанхи пӗр евӗрлӗ, илемсӗр хуҫланчӑксем, тикӗс тӳремлӗхсем вырӑнне илемлӗ те тӗрлӗ тӗслӗ туллӑ ҫӗршыв пулса тӑрать, кунта шӗвӗр тӑрӑллӑ хитре чул сӑртсем, чӑнкӑ чул тусем, чӑнкӑ тайлӑмсем, сарлака тата ансӑр айлӑмсем, ту хушӑкӗсем, шывӗсем, хӑватлӑ юханшывсем тата пӑрлӑхсем пулса каяҫҫӗ.
2. Тусем хӑйсен формине мӗнле йышӑнаҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Вӗсен нумай ҫулсем хушши ӳсекен хулӑн тымарӗсем ҫурӑксене кӗрсе каяҫҫӗ, ҫулсем иртнӗҫемӗн сарӑлаҫҫӗ, савӑл евӗр хӗсӗнсе кӗрсе, ҫурӑка ытларах та ытларах сараҫҫӗ.
1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Анчах ун пек процесс ҫӗршер те пиншер ҫулсем хушши пулса пырать пулсан, юлашкинчен вӑл пурпӗрех хӑйӗн ӗҫне тӑвать: ту породин пӗрчисем пӗр-пӗринпе ҫыхӑнса тӑрасси ерипен вӑйсӑрланать, ҫакӑ вара пӗрчӗсем пӗр-пӗринчен уйрӑлса каясси патне илсе ҫитерет, порода хӑйӗн тӗреклӗхне ҫухатать те, хытӑ чултан кӑпӑшка хӑйӑр пулса, уйрӑм вӗтӗ пайсене сапаланать.
1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Вӗсем ҫутҫанталӑк вӑйӗсем туса янӑ халлӗнех нумай пиншер ҫулсем лармаҫҫӗ-им?Разве они не стоят многие тысячи лет в таком же виде, в каком их создали силы природы?
1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Аннӑ май вӑл вӗсене каллех шыв айне пытарнӑ, тинӗс тӗпне ҫӗнӗ юшкӑнсем сийленсе пухӑннӑ; темиҫе пиншер ҫулсем иртсен, вӗсем тата хулӑнрах сийпе ҫиеле тухнӑ.
4. Геосинклинальсем — тусен ҫӗршывӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Анчах темиҫе вуншар е ҫӗршер ҫулсем хушши ҫӗр тӗпӗнчен сирпӗнсе тӑракан хӑшпӗр вулкансен ӗҫне ҫӗр хуппин тӗрлӗ пайӗсенче шӑраннӑ массӑсен вучахӗсем пуррипе кӑна ӑнлантарса пама пулать.
1. Ҫӗр тата чи авалхи материксем пулса кайни // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Вӗсем ҫапла шутланӑ тахҫан авал, темиҫе миллиард ҫулсем каярах, Хӗвелпе планетӑсем вырӑнне хӗрсе кайнӑ газ евӗрлӗ питӗ пысӑк тӗтрелӗх пулнӑ, тенӗ.
1. Ҫӗр тата чи авалхи материксем пулса кайни // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Шӑраннӑ шӗвек масса питӗ вӑрах, темиҫе пиншер ҫулсем хушши хытса пырать.Это затвердевание происходит очень медленно, целыми тысячелетиями.
3. Капмар сарт-ту породисем мӗнле пулса кайни // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Каярахпа кӑна, ҫав ӗҫ ҫинчен лӑпкӑн шухӑшласа, эпӗ тӗрӗс пек туйӑнакан шухӑш патне пырса тухрӑм: нумай ҫулсем иртсен ҫеҫ Колпиков, мана тапӑнма май пуррине курса, хӑйне хӑлха чиккинчен янклатарнӑ чух юлнӑ ҫиллине хура ҫӳҫлӗ, мӑйӑхсӑр арҫын умӗнче мана ятланипе пусарнӑ-мӗн; ҫавнашкалах эпӗ те, вӑл «тӑмпай» тенипе тарӑхсан, айӑпсӑр Дубков ҫине тӑрӑнтӑм.
XVI сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
«Уйӑхсем иртеҫҫӗ, ҫулсем иртеҫҫӗ, — шухӑшларӑм эпӗ, — вӑл ҫаплах пӗччен, вӑл ҫаплах лӑпкӑ, хӑйӗн кӑмӑлӗ турӑ умӗнче таса пулнине тата турӑ ун кӗллине илтнине вӑл пӗрмаях туйса тарать».
VII сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Хӗвеланӑҫӗнчен вӗрекен вӑйлӑ ҫил ҫулсем ҫинчи тата хирти тусана ҫавӑрттарса хӑпартать, садри ҫӳлӗ ҫӑкасемпе хурӑнсен тӑррисене авать, тӑкӑнакан сарӑ ҫулҫӑсене инҫете вӗҫтерет.
XIV сыпӑк // Иван Тенюшев. Толстой Л.Н. Ача чухнехи тата ҫамрӑклӑхпа яш ӗмӗр: повеҫсем; И. Тенюшев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.
Эх, ҫулсем епле иртеҫҫӗ!
«Эпӗ килнӗ! Килнӗ!» // Аркадий Петров. Алексин А.Г. Сашӑпа Шура: повесть; А.Петров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 92 с.
Тен, пин ҫулсем каяллах пӗрер мӑшӑр пулӑ ҫырмана вӑлча сапнӑ пулӗ те, вӗсенчен ҫуралнӑ йӑх ҫавна манаймасть пуль.
Вӗри ҫӑл // Хӗветӗр Уяр. Диковский, С. В. Калавсем; Хв. Уярпа М. Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 70 с. — 8–15 с.
1933 ҫулта пичетленнӗ «Дорога — скатерть» очеркӗнче Диковский чӑваш ҫулӗсене «пуласлӑха илсе каякан ҫулсем», тет.
С. Диковский ҫинчен // Хӗветӗр Уяр. Диковский, С. В. Калавсем; Хв. Уярпа М. Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 70 с. — 3–7 с.
Анчах ку чылай ҫулсем малтан пулнӑ вӗт-ха, тата Антон Семеновичӑн материалӗ те йывӑртарах, улӑштарса пыма кансӗртерехскер пулнӑ, вӑл вунултшар, вунсакӑршар ҫулхи ҫамрӑксемпе ӗҫленӗ, вӗсем урамра нумайтарах пурӑннӑ, хӑшӗсем уголовниксем те пулнӑ.
48 // Леонид Агаков. Вигдорова Ф.А. Пурнӑҫ ҫулӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 484 с.