Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

халӑхӗ (тĕпĕ: халӑх) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Хӑйӗн халӑхӗ хушшинче вӑл пысӑк хисепре тӑнӑ.

В среде своих соплеменников он пользовался глубоким почетом.

Балтика хуралӗ // Н. Ятманов. Дмитриев, Н. П. Тӑван ҫӗршывӑн чысӗ: халӑх геройӗсем ҫинчен ҫырнӑ калавсем / вырӑсларан Н. Ятманов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 126 с. — 3–19 с.

Щорс хулпуҫҫисене ҫӗкленӗ те, господин нимӗҫ офицерӗ йӑнӑш адреспа килнӗ пулмалла, Украина халӑхӗ нимӗҫ командованийӗпе нимӗнле договор та туман, тесе калама хушнӑ.

Щорс пожал плечами и велел передать, что господин немецкий офицер, видимо, ошибся адресом: украинский народ не заключал с немецким командованием никакого договора.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Николай Степанов. Герасимов, Е. Щорс: [тулли мар вӑтам шкулсем валли] / Е. Герасимов, М. Эрлих; Н. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 208 с.

Сӑмахран, вӑтам ӗмӗрсенчи Германи халӑхӗ ӗҫмен нимӗҫсене ют ҫӗршывран килнӗ ҫын пуль тесе шутланӑ.

Так, например, в средневековой Германии немногих непьющих принимали за иностранцев.

Ӗҫмеллисем // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

— Сан пек хаяр ултавҫӑ Утламӑш пуҫланнӑранпа та ял халӑхӗ пӗрре курман пуль, шырасан та урӑх тупас ҫук.

— Да такого лжеца, как ты, Элендей, в Утламыше отродясь не было.

XVI. Ял ҫывӑрмасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Юрать-ха, Элюккана вӑл-ку ял халӑхӗ майлӑ мар пулсан, санпа иккӗ те калаҫса тӑмӗҫ тесе систерсе хунӑ та, халь вӑл вӑхӑтра чӗлхине ҫыртма пӗлет.

Хорошо, что Элюкку кто-то предупредил, мол, ежели пойдет против народа, с тобой дважды говорить не станут, вот он и прикусил язык-то.

XVI. Ял ҫывӑрмасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Пикмӑрсана ялтан лартса кайсан тепӗр кунхине, ҫур ял халӑхӗ платникре ӗҫлет тейӗн ҫав, — пурте ҫурт тума пуҫтарӑннӑ, вӗсенчен хӑшӗ-пӗри алла пуртӑ тытса пӳрт пӗрени картса курманнисем те пулнӑ, вӗсем те ӗҫлӗпӗр тесе пынӑ.

На другой день, как увезли Бикмурзу, собралась, почитай, половина деревни — будто все плотники, а иной сроду и топора-то в руках не держал.

XVI. Ял ҫывӑрмасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

— Ял халӑхӗ ҫапла калать, мен тӑвӑн ӑна?

— Коль люди прозвали, тут уж ничего не поделаешь…

XV. Ухмаха ури канӑҫ памасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ан тив, ял халӑхӗ тӗлӗнсе тӑтӑр! — хаваслӑн лӗкӗртетрӗ кӑмӑлӗ тулнӑ Пикмӑрса.

Пусть люди дивятся! — радостно заорал переполненный счастьем Бикмурза.

XIV. Ешӗл туй // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ҫавӑн халӑхӗ Беляев улпут вӑрманне пӗр йывӑҫ хӑварми касса тухнӑ.

Так вот жители ее весь лес, почитай, у улбута Беляева вырубили — и ничего.

XIV. Ешӗл туй // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Вӑрман паян кунччен те чака пӗлмест, кунта халь пулин те иртсе тухма ҫук чӑтлӑх, кукӑр-макӑр ҫулпа ҫеҫ васкамасӑр шӑвать ниме халӑхӗ.

А лес и по сей день не поредел, не убавился, все те же непроходимые чащи, которые неторопливо минуют кружным путем люди, собравшиеся на помощь Бикмурзе.

XIV. Ешӗл туй // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ҫынсем ҫав укҫана ӗҫлесе тӑваҫҫӗ, тӗнче халӑхӗ умӗнче пит-куҫа хӗретес мар…

А ведь люди эти деньги трудом своим зарабатывают.

VIII. Инкек куҫа курӑнмасть // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Чул ҫурт пулать иккен Шерккейӗн, Утламӑш халӑхӗ халиччен курман чул ҫурт!

И будет у Шерккея кирпичный дом, какого еще не видели доселе утламышцы!

VII. Ҫӗнӗ пуян // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ял халӑхӗ йӗтем ҫинчен кӗре пӗлмест, — хӑшӗ авӑн аштарать, хӑшӗ тырӑ сӑвӑрать.

А люди без сна и отдыха толпятся на току — кто молотит, кто сушит зерно, кто провеивает…

VI. Тӑван ҫуртран аякра // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Тухтар пӳртне куҫарса лартнӑран ял халӑхӗ Шерккейрен пӗр тӗлӗнчӗ те пӗр аптрарӗ.

Люди по-разному отнеслись к тому, как Шерккей поступил с домиком Тухтара: кто-то удивлялся, кто-то возмущался и мало кто одобрял.

IV. «Харам пыр» // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Мӗн тери тӗрлӗ манӑн ҫӗрӗн халӑхӗ, Чӗлхи те, тумтирӗ те тӗрлӗ епле!

Как разны земли моей племена, и разен язык и одежи!

Пирӗн ҫамрӑксене // Петӗр Ялкир. Маяковский В.В. Пӗтӗм сасӑпа: сӑвӑсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 158 с. — 30–35 с.

Англи халӑхӗ Россия умӗнче ҫав тери пысӑк парӑмра тӑнине питӗ лайӑх ӑнланать.

Английский народ хорошо понимает, что он в неоплатном долгу перед Россией.

«Манӑн питӗ пурӑнас килет» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Вӑл Франци халӑхӗ ҫинчен, Польша халӑхӗн телейӗпе ирӗклӗхӗшӗн Парижри баррикадӑсенче ҫапӑҫнӑ Польша патриочӗ Домбровский ҫинчен калать.

О французском народе, о польском патриоте Домбровском, который боролся за свободу и счастье своей родины на баррикадах Парижа.

Пӗр класрисем // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Тӗрлӗ халӑх представителӗсем, мире, демократие хӳтӗлесе, хӑйсен халӑхӗ ячӗпе сӑмах калас тесе, ҫӗр чӑмӑрӗн пур кӗтессисенчен те килнӗ кунта.

Две тысячи человек со всех концов земли собрались сюда, чтобы от имени народа сказать свое слово в защиту мира, в защиту демократии и счастья.

Автортан // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Тахҫан сӗм-авалра — унтан вара миҫе черетлӗ ӗмӗрсем вӗҫе-вӗҫӗн иртнӗ-ши! — ҫичӗ ют пусмӑрӗнче кун курмасӑр тарӑхса пурӑннӑ пулсан та, вырӑс халӑхӗ ҫӑлнине пула, чӑваш хӑй пайтине ҫухатман, чӗлхине те, йӑлине те, ӗҫченлӗхне те, таса та ҫивӗч ӑсне те хатарлӑн усранӑ, упранӑ, малашне вара ҫавсене усраса ҫеҫ мар, чунтан пикенсе хӑй кунҫулне ӳстерме те амалантарма ҫунатланса ӗмӗтленет.

Когда-то давно, много веков назад, и чуваши, изнемогая под тяжестью чужеземного ига, трудились не видя божьего света, и все же, благодаря спасшему их русскому народу, не потеряли своего облика, сберегли и язык, и обычаи, и трудолюбие, и ясный острый ум, мало того — приумножали все это с годами, развивали, совершенствовали, и все потому, что верили в мечту.

ХХХIII. Ашшӗн каламан сӑмахӗ // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Ӑна ял халӑхӗ тӑрантармалла, тумлантармалла.

Деревня его кормила, поила, одевала, обувала…

XXXII. Кӗтмен тӗлпулу // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех